با توسعه زیرساخت‌ها ایران هاب غلات منطقه می‌شود
افزایش ارزآوری با تکمیل کریدور ترانزیتی شمال به جنوب
امین محمودی
خبرنگار
در شرایط فعلی با توجه به جنگ اوکراین و روسیه، قحطی و خشکسالی شدید در بسیاری از کشورهای جهان از جمله قطب‌های تولید محصولات کشاورزی، تأمین امنیت غذایی یکی از ضروری‌ترین نیازهای کشورمان است. به طوری که از آغاز به کار دولت سیزدهم تاکنون علاوه بر حمایت‌های متعدد از کشاورزان و افزایش تولید بسیاری از محصولات کشاورزی، شاهد تداوم واردات کالاهای اساسی و ذخیره این کالاها در انبارها و سیلوهای کشورمان بوده‌ایم. به منظور بررسی وضعیت فعلی تولید و واردات کالاهای اساسی و محصولات کشاورزی و چالش‌های این بخش به سراغ کاوه زرگران، عضو اتاق بازرگانی و رئیس انجمن غلات آمده‌ایم تا آخرین وضعیت صنعت کشاورزی را جویا شویم.
پس از جنگ اوکراین و روسیه بسیاری از تحلیلگران بخش کشاورزی اعم از کارشناسان داخلی و خارجی معتقدند ایران می‌تواند هاب غلات منطقه خاورمیانه شود، نظر شما به عنوان رئیس انجمن غلات ایران در این خصوص چیست؟
طی دو سال اخیر با توجه به وقوع جنگ بین اوکراین و روسیه شاهد وضع تحریم‌های گسترده علیه روسیه به عنوان بزرگترین صادرکننده غلات جهان بوده‌ایم همین امر این ذهنیت را به وجود آورد که مسیر ترانزیتی ایران می‌تواند بهترین جایگزین برای صادرات غلات این کشور از دریای سیاه و مدیترانه باشد. طبیعتاً مسیر ترانزیتی ایران می‌تواند برای روس‌ها دستیابی به بازارهای کشورهای خلیج فارس، پاکستان و کشورهای غربی و جنوبی آسیا را مقرون به صرفه کند چون برای آنها امنیت بیشتری این مسیر ترانزیتی نسبت به دریای سیاه و مدیترانه دارد. کشورمان نیز می‌تواند علاوه بر اینکه به عنوان یکی از بزرگترین مصرف کنندگان غلات، دانه‌های مورد نیاز خود را تأمین کند، بتواند از مزایای تجاری صادرات غلات به دیگر کشورها نیز برخوردار شود.
با این حال اما پر واضح است که در حال حاضر تجهیزات، زیرساخت‌ها و پتانسیل‌های کشورمان برای تبدیل شدن به هاب غلات منطقه کم است، از این رو کشورمان باید زیرساخت‌های بزرگی برای تسهیل این امر ایجاد کند.
به طوری که ما شاهد آن هستیم سال‌هاست کریدور شمال و جنوب در دست بهره‌برداری و اجراست ولی راه‌اندازی این پروژه منتظر پروژه رشت- آستاراست که گفته می‌شود چند سال دیگر به بهره‌برداری می‌رسد.
تکمیل این پروژه و توسعه دیگر زیرساخت‌ها می‌تواند ایران را هاب غلات منطقه خاورمیانه کند به طوری که بسیاری از همسایگان کشورمان خصوصاً کشورهای عربی خلیج فارس به دلیل وضعیت آب و هوایی و مناطق متعدد بیابانی خود از کشت غلات عاجز بوده و بشدت ناچار به واردات هستند از این رو می‌توان غلات روسیه را به این کشورها صادر کرد و از مزایای تجاری آن بهره برد.
با توجه به اینکه در بسیاری از کشورهای جهان با بحران امنیت غذایی یا به عبارت دیگر جنگ غذا روبه‌رو هستیم، وضعیت ذخایر کالاهای اساسی کشورمان را چطور می‌بینید؟
خوشبختانه تا اواخر سال گذشته میزان ذخایر کالاهای اساسی کشورمان با توجه به تولید گسترده و واردات کالاهای اساسی مناسب بود ولی در چند ماه اخیر با توجه به اینکه بانک مرکزی ارزی به واردات کالاهای اساسی اختصاص نداده، نگرانی‌هایی وجود دارد که امیدواریم با رفع این مشکل از التهابات بازار در ماه‌های آینده جلوگیری کنیم.
در مورد گندم هم پیش‌بینی شده امسال تولید شرایط خوبی داشته باشد.البته نباید فراموش کرد که به دلیل شرایط سیاسی کشور ما باید ذخیره مناسبی از این محصول استراتژیک داشته باشد. براساس پیش‌بینی‌های انجام‌شده حجم ذخایر گندم تا فصل برداشت جوابگوی نیاز کشور است. در زمینه گندم اینکه گفته می‌شود هم‌اکنون گندم در مرز عراق و افغانستان به قیمت هر کیلوگرم 20 تا 30 هزار تومان به صورت قاچاق فروخته می‌شود ساده لوحانه است، چون اولاً قاچاق گندم به دیگر کشورها با توجه به قیمت‌های جهانی این محصول توجیه اقتصادی ندارد و درنهایت قیمت همان 16 یا 17 هزارتومان است. از طرف دیگر گندم کالایی نیست که بتوان به مقادیر زیاد آن را قاچاق کرد بنابراین می‌توان گفت این شایعه پراکنی‌ها در مورد قاچاق گندم صرفاً اهرم فشاری برای دولت و وزارت جهاد کشاورزی در تعیین نرخ خرید تضمینی گندم باشد. با این حال کشورمان سالانه به 10 میلیون و 500 هزار تن تا 12 میلیون تن گندم نیاز دارد که از این میزان 8 تا 9 میلیون تن آن به مصرف خبازی‌ها می‌رسد.