امین محمودی
روزنامه‌نگار

سال گذشته وضعیت تجارت محصولات کشاورزی تحت تأثیر جنگ اوکراین و روسیه، کمبود مواد غذایی عرضه شده در سطح جهان و وقوع خشکسالی در کشورهای قطب تولید محصولات کشاورزی بود. همین امر سبب شد بسیاری از کشورهای جهان در کنار تلاش برای خودکفایی و افزایش محصولات کشاورزی روی به واردات گسترده و دپوی این کالاها در انبارها و سیلوهای خود بیاورند.

33 میلیون تن تجارت  کشاورزی
دولت سیزدهم نیز برای رفع هر گونه کمبود این کالاها و جلوگیری از نوسانات قیمت و تنظیم بازار محصولات کشاورزی واردات محصولات کشاورزی را در دستور کار قرار داد، این در حالی است که سطح تولیدات محصولات کشاورزی همچون جو، گندم، ذرت علوفه‌ای، سویا، نیشکر، چغندرقند و برخی دانه‌های روغنی با افزایش محسوسی نسبت به سال‌های گذشته روبه‌رو شده بود. همزمان با این امر صادرات این محصولات و تنوع بخشی به مقاصد صادراتی برای ارزآوری بیشتر در دستور کار مسئولین وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفت به طوری که آمارها حاکی از آن است که تجارت کلی محصولات کشاورزی اعم از صادرات و واردات در سال گذشته به حدود 33 میلیون تن به ارزش 23 میلیون دلار رسیده است.

بیش از 5 میلیارد دلار صادرات
 براساس آمار گمرک در سال گذشته 7 میلیون و 761 هزار و 777 تن و 558 کیلوگرم محصول کشاورزی و مواد غذایی به ارزش 5 میلیارد و 169 میلیون و 635 هزار و 423 دلار از کشور صادر شده، این در حالی است که در سال 1400 حدود 8 میلیون و 528 هزار و 445 تن و 412 کیلوگرم مواد غذایی و محصول کشاورزی به ارزش 5 میلیارد و 264 میلیون و 409 هزار و 192 دلار از کشور صادر شده بود. بنابراین این آمار نشان دهنده آن است که صادرات محصولات کشاورزی و مواد غذایی به لحاظ وزنی کاهشی 9 درصدی و به لحاظ ارزشی کاهشی 2 درصدی را طی یک سال گذشته به خود دیده است.

صادرات کشاورزی و موادغذایی
طی سالیان گذشته همواره زعفران و پسته به عنوان ارزآورترین محصولات کشاورزی محسوب می‌شدند ولی در سال گذشته 20 تن زعفران روانه دیگر کشورها شده و آمارهای صادراتی گمرک در سال گذشته نشان می‌دهد، تاکنون 56 هزار و 298 تن و 43 کیلوگرم انواع پسته به ارزش 405 میلیون و 44 هزار و 877 دلار از کشور صادر شده است.
با این حال تعیین عوارض نیم درصدی برای صادرات، خشکسالی و افزایش قابل توجه قاچاق از مرزهای استان‌های شرقی کشورمان سبب شده میزان صادرات رسمی این دو محصول کاهش یابد. اما از شروع دولت سیزدهم تاکنون صادرات محصولات جالیزی، مرکبات، محصولات لبنی و انواع آبزیان با جهش محسوسی روبه‌رو شده و این دو محصول بیشترین ارزآوری را برای کشور به همراه دارند.

 25 میلیون کالا برای تنظیم بازار
همچنین براساس آمار گمرک در سال گذشته 25 میلیون و 95 هزار و 206 تن و 351 کیلوگرم محصول کشاورزی و مواد غذایی به ارزش 17 میلیارد و 795 میلیون و 434 هزار و 891 دلار به کشورمان وارد شده، این در حالی است که در سال 1400 حدود 27 میلیون و 4 هزار و 932 تن و 153 کیلوگرم مواد غذایی و محصول کشاورزی به ارزش 14میلیارد و 242 میلیون و 624 هزار و 366 دلار وارد کشور شده بود. بنابراین این آمار نشان دهنده آن است که واردات محصولات کشاورزی و مواد غذایی به لحاظ وزنی کاهشی 7 درصدی و به لحاظ ارزشی افزایشی 25 درصدی را طی یک سال گذشته به خود دیده است.