در حافظه موقت ذخیره شد...
مجرمان محاسبه‌گر دغدغه اصلی احساس امنیت !
پشت پرده عجیب کاهش سرقت‌های مسلحانه
شاید تصور کنید اقدامات پلیسی باعث این کنترل عالی سرقت‌های مسلحانه بوده باشد ! باید بگویم اصلاً چنین تصوری درست نیست؟! شاید تصور کنید دشواری تهیه سلاح گرم باعث شده است تا آمار سرقت‌های مسلحانه کاهش یافته باشد که باز اشتباه می‌کنید! چرا که آمار کشف اسلحه گرم افزایش یافته و عجیب اینکه قتل‌های مسلحانه روندی افزایشی داشته است!
پس دلیل چیست؟! سال‌های نه چندان دور شاهد سرقت‌های مسلحانه زیادی از طلافروشی‌ها و بانک‌ها بودیم اما حالا نه تنها چنین آماری نزدیک به صفر است بلکه اگر سرقت مسلحانه‌ای هم رخ می‌دهد مانند آخرین سرقت مسلحانه از بانکی در تهران خنده‌دار و با مبلغ 5 میلیون تومان است!
اصلی‌ترین و مهم‌ترین دلیل کاهش آمار سرقت‌های مسلحانه محاسبه‌گر شدن مجرمان است. آگاهی مجرمان به قوانین مجازات و مقایسه آن با ریسک‌پذیری و میزان پول به دست آمده از سرقت‌های مسلحانه آنان را به سمتی پیش برده است تا سراغ این نوع سرقت نروند! شفاف‌تر اینکه دزدان می دانند مجازات زندان سرقت مسلحانه بالاست و حتی سابقه کیفری‌شان سیاه‌تر خواهد بود و عجیب‌تر اینکه در سرقت‌های مسلحانه از بانک‌ها پول زیادی عایدشان نمی‌شود و اگر سرقت مسلحانه‌ای از جواهرفروشی‌ها داشته باشند با توجه به امنیتی بودن اقدام‌شان، پلیس با حساسیت بیشتری پرونده را ردیابی و احتمال بازداشت شدن‌شان بسیار بالا و عواقب مجازات‌شان سنگین خواهد بود.
این درحالی است که مسیرهای آسان‌تری در دنیای امروزی برای مجرمان وجود دارد که بی‌دغدغه و به راحتی ثروت بادآورده به دست می‌آورند! یکی از این روش‌ها، جرایم دنیای مجازی است که نه تنها آسان و در قالب نامرئی است بلکه در صورت ردیابی شدن مجازات سنگینی ندارد که همین برایشان جذاب است و شاهد افزایش جرایم اینترنتی هستیم.همچنین درصد بسیاری از این جرایم نیز قابل ردیابی نیستند چرا که به قول معروف مجرمان همیشه یک گام از پلیس جلوتر هستند!
و اما مسیر خطرناک‌تر که می‌توان گفت در حال حاضر حس امنیت را از مردم ربوده، زورگیری‌های خیابانی است.
در گذشته کیف‌قاپی بسیار متداول بود چرا که مردم دار و ندارشان را در کیف‌هایشان جا به جا می‌کردند از طلا گرفته تا پول ایرانی و ارز خارجی.
اما با توجه به کارت‌های بانکی در کمتر کیفی پول نقد به دست می‌آید از سوی دیگر با توجه به ریسک‌پذیری بالا و امکان بازداشت در صحنه‌های سرقت، مجرمان کمتر به سمت کیف قاپی می‌روند و تقریباً عادت کرده‌اند مالی را که می‌خواهند بدزدند کامل ببینند و مطمئن باشند در این سرقت چقدر عایدشان می‌شود!
از این رو مجرمان محاسبه‌گر در قالب باندهای یک یا دوموتوره با پرسه‌زنی در خیابان‌ها به زاغ‌زنی موبایل‌های گرانقیمت بویژه آیفون 13 می پردازند و می‌دانند با زورگیری این گوشی‌ها به چند هدف می‌رسند؛ یک سرقت آسان و کم ریسک با درآمد میلیونی‌تر از سرقت مسلحانه از بانک‌ها یا کیف‌قاپی! از سوی دیگر در صورت بازداشت مجازات سبک حتی باوجود بارها تکرار یک جرم خواهند داشت!
به قول یک دزد حرفه‌ای وقتی آیفون 13 دارید با جان‌تان بازی می‌کنید! یکی از دزدان هم می‌گفت چرا باید سرقت مسلحانه کنیم، وقتی در چند ساعت پرسه‌زنی می‌توانیم چندین موبایل بقاپیم یا با تهدید چاقو زورگیری کنیم و به راحتی روزانه میلیون‌ها درآمد داشته باشیم با ریسک کمتر بازداشت، چرا خودمان را به دردسر بیندازیم!
مجرمان محاسبه‌گر می‌دانند در صورت بازداشت می‌توانند طوری اعتراف کنند که سرقت‌شان ارزش ریالی کمتر از 20 میلیون تومان داشته باشد و طبق قانون زیر این مبلغ زندان ندارد و فقط ردمال دارد! از سوی دیگر این دسته از مجرمان می‌دانند بعد از بازداشت، زندان کمی تحمل می‌کنند و با ناله و واسطه‌گری اعضای خانواده‌شان بویژه مادران‌شان می‌توانند از دل‌رحمی مالباختگان استفاده کنند و با پرداخت یک دهم درآمدشان از سرقت‌ها رضایت بگیرند و پس از آزادی باز سراغ سرقت‌هایشان بروند.
این چرخه اشتباه ادامه خواهد یافت چرا که قوانین مجازات نه تنها به روز نشده‌اند بلکه با سیاست زندان‌زدایی برخی از قوانین کار را برای مجرمان راحت‌تر کرده است که مهم‌ترین آنها عدم مجازات زندان برای سرقت‌هایی با ارزش کمتر از 20 میلیون تومان است و مهم‌ترین آنها اینکه یک مجرم اگر جرمی را بیش از یک بار مرتکب شود به خاطر تکرار جرم بیشتر مجازات نمی‌شود یعنی اگر یک بار زورگیری کند یا 20 بار فرقی ندارد و به خاطر یک‌بار زورگیری محاکمه و محکوم می‌شود که البته رضایت گرفتن از مالباخته‌ها پروسه‌ای است که باید رعایت شود و طبق آنچه در بالا اشاره شد به راحتی رضایت می‌گیرند.
به نظر می‌رسد برای کنترل جرایمی مانند زورگیری که تنها وسایل مورد نیازش موتور ، چاقو و گاهی سلاح گرم است و می‌تواند حس امنیت به مجرمان بدهد، باید قوانین به روز شوند تا مجرمان محاسبه‌گر با خیالی آسوده و عدم نگرانی از سنگین بودن مجازات با منویی باز، جرم مرتکب نشوند و مردم با احساس امنیت در هر ساعتی از شبانه‌روز و در هر نقطه خلوت و شلوغ در شهر تردد کنند.