پس از رکوردشکنی تجارت غیرنفتی ایران در سال 1400 که دولت سیزدهم به تازگی کار خود را آغاز کرده بود، تازه‌ترین آمار و اطلاعات از تجارت خارجی ایران در سال گذشته نیز حاکی از تداوم این رکوردشکنی است. درحالی که درسال 1400 مجموع ارزش تجارت خارجی ایران از 101 میلیارد دلار گذشته و تمام رکوردهای پیش را پشت سرگذاشته بود، این رقم برای 12 ماهه سال قبل به بیش از 112 میلیارد دلار رسید که رکورد جدید درکارنامه این بخش محسوب می‌شود.
با آغاز به کار دولت سیزدهم، سیاست منطقه‌گرایی و همسایه‌محوری در دستور کار قرار گرفت که آثار مثبت آن را می‌توان در رشد قابل توجه تجارت غیرنفتی کشور مشاهده کرد. علاوه بر افزایش صادرات به کشورهای همسایه، کالاهای وارداتی مورد نیاز کشور نیز از این کشورها تأمین شده است. درمجموع سهم کشورهای همسایه درتجارت غیرنفتی ایران به بیش از 50 درصد رسیده است.
آمار و اطلاعات گمرک ایران نشان می‌دهد که در سال گذشته از مجموع 112 میلیارد و 821 میلیون دلار تجارت غیرنفتی میان ایران و شرکای خارجی که نسبت به سال 1400 بیش از 11.5 درصد افزایش یافته است؛ 53 میلیارد و 166 میلیون دلار به صادرات و 59 میلیارد و 655 میلیون دلار به واردات اختصاص داشته است.
 
رشد 9.7 درصدی صادرات
بر اساس آخرین آمارهای رسمی منتشر شده، صادرات و واردات کالاهای غیرنفتی در سال گذشته با رشد ۹.۷ و ۱۲.۵ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۰ مواجه شده است و در این میان نه تنها چین بزرگ‌ترین مشتری کالای ایرانی به شمار می‌رود بلکه در ردیف بزرگ‌ترین صادرکنندگان کالا به ایران نیز قرار دارد.
در ۱۲ ماهه سال گذشته، میزان صادرات قطعی کالاهای غیرنفتی کشور(به استثنای نفت خام، نفت کوره و نفت سفید و همچنین بدون صادرات از محل تجارت چمدانی) بالغ بر ۱۲۲ میلیون و ۵۶ هزار تن و به ارزش ۵۳ میلیارد و ۱۶۶ میلیون دلار بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۴۰۰ کاهشی ۰.۱۵ درصدی در وزن و افزایشی ۹.۷۴ درصدی در ارزش دلاری داشته است. بدین ترتیب در سال گذشته به صورت میانگین ماهانه بیش از 4.4 میلیارد دلار کالا از کشور صادر شده است. در سال 1400 مجموع صادرات ایران 48 میلیارد و 447 میلیون دلار بوده است. همچنین میزان واردات کشور درسال گذشته با کاهشی ۹.۷۶ درصدی در وزن و افزایشی ۱۲.۵۷ درصدی در ارزش دلاری در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۴۰۰ مواجه شده و به ارقام ۳۷ میلیون و ۱۸۰ هزار تن و ۵۹ میلیارد و ۶۵۵ میلیون دلار رسیده است. ارزش واردات ایران در سال 1400 نیز 52 میلیارد و 993 میلیون دلار بوده است.
 
چین و عراق بزرگ‌ترین مشتریان کالای ایرانی
بیشترین میزان صادرات کشور در ۱۲ ماهه سال ۱۴۰۱ به کشورهای چین با رقمی بالغ بر ۱۴میلیارد و ۵۸۴ میلیون دلار و سهم ۲۷.۴۳ درصدی از کل ارزش صادرات، عراق با ۱۰ میلیارد و ۲۳۸ میلیون دلار و سهم ۱۹.۲۶ درصدی، ترکیه با 7 میلیارد و ۴۵۹ میلیون دلار و سهم ۱۴.۰۳ درصدی، امارات متحده عربی با 5 میلیارد و ۷۶۷ میلیون دلار و سهم ۱۰.۸۵ درصدی و هند با 2 میلیارد و ۱۴۶ میلیون دلار و سهم ۴.۰۴ درصدی از کل ارزش صورت گرفته است.
 
امارات و چین بیشترین واردات را به ایران داشتند
در همین بازه زمانی امارات متحده عربی با اختصاص رقمی بالغ بر ۱۸ میلیارد و ۳۹۵ میلیون دلار و سهمی در حدود ۳۰.۸۳ درصد از کل ارزش واردات، در جایگاه نخست کشورهای طرف معامله قرار گرفته است. پس از امارات، چین با ۱۵ میلیارد و ۷۴۴ میلیون دلار و سهم ۲۶.۳۹ درصدی، ترکیه با 6 میلیارد و ۹۹ میلیون دلار و سهم ۱۰.۲۲ درصدی، هند با 2 میلیارد و ۸۵۰ دلار و سهم ۴.۷۸ درصدی و آلمان با 2 میلیارد و ۱۹ میلیون دلار و سهم ۳.۳۸ درصدی از کل ارزش واردات، جزو کشورهای عمده طرف معامله واردات بوده‌اند.
 
رشد ۲.۲ درصدی ترانزیت خارجی
طی ۱۲ ماهه سال ۱۴۰۱ میزان ترانزیت خارجی کشور حدود ۱۲ میلیون و ۹۱۲ هزار تن بوده است که نسبت به رقم ۱۲ میلیون و ۶۳۳ هزار تنی در مدت مشابه سال قبل، رشدی ۲.۲۱ درصدی داشته است.
 
رشد 52 درصدی صادرات ایران به عمان در سال 1401
براساس آمار 12 ماهه سال 1401 گمرک، حجم صادرات ایران به عمان در سال 1401 نسبت به سال 1400 رشد 52 درصدی را تجربه کرد. براین اساس، میزان صادرات ایران به عمان در سال 1401 از نظر وزنی معادل 3.3 میلیون تن و از نظر ارزشی معادل 1.087 میلیارد دلار بوده است، این در حالی است که میزان صادرات ایران به عمان در سال 1400 معادل 716 میلیون دلار بوده است. در مقابل، حجم واردات ایران از عمان در سال 1401 نیز نسبت به سال 1400 رشد 29 درصدی را تجربه کرده است. بر این اساس، میزان واردات ایران از عمان در سال 1401 از نظر ارزشی معادل 800 میلیون دلار بوده است و این در حالی است که میزان واردات ایران از عمان در سال 1400 معادل 619 میلیون دلار بوده است. همچنین حجم مراودات تجاری دو کشور در سال 1401 رشد 41 درصدی را تجربه کرد، به گونه‌ای که کل مجموع مبادلات تجاری دو کشور در سال 1401 معادل 1.887 میلیارد دلار بوده است در حالی که حجم مراودات تجاری ایران و عمان در سال 1400 معادل 1.335 میلیارد دلار بوده است.