درحالی که موضوع دلارزدایی و جایگزینی ارزهای ملی طی سال‌های گذشته همواره یکی از مباحث مطرح شده میان رهبران کشورها بوده است، اما به نظر می‌رسد تحولات جهانی اخیر موجب شده این موضوع به صورت جدی‌تری در دستور کار کشورهای مختلف بخصوص اقتصادهای نوظهور قرار گیرد. در همین راستا، کشورهایی همچون روسیه، چین، مالزی، هندوستان و برزیل به‌طور رسمی اعلام کرده‌اند قصد دارند پول امریکایی را از تجارت خود حذف کنند و به استفاده از ارزهای محلی در مبادلات روی آورند.
پس از آن، مقامات بانک مرکزی کشورمان نیز به صورت رسمی اعلام کردند که دلارزدایی در دستور کار جدی قرار گرفته است.
پس از اعلام موضع رسمی این کشورها نکته جالب، واکنش تعدادی از رسانه‌های امریکایی است که ضمن اینکه حذف دلار را شدنی دانسته بلکه آن را قریب‌الوقوع ارزیابی کرده‌اند. سی‌‌‌‌‌ان‌‌‌‌‌ان و فاکس‌نیوز امریکا هر یک برنامه‌‌‌‌‌ای را به این مسأله اختصاص دادند. فاکس‌‌‌‌‌نیوز محافظه‌‌‌‌‌کار در برنامه‌‌‌‌‌ خود کاهش «فاجعه‌‌‌‌‌بار» استفاده از دلار امریکا را نه‌تنها ممکن دانست، بلکه آن را «قریب‌‌‌‌‌الوقوع» توصیف کرد. سی‌‌‌‌‌ان‌‌‌‌‌ان رسانه نزدیک به چپ‌‌‌‌‌گرایان امریکا در طرف مقابل همین موضع را تکرار کرد و گفت چنانچه تسلط دلار در اقتصاد جهان به‌نحوی چشمگیر کاهش پیدا کند، امریکا با «روز حساب‌‌‌‌‌کشی مواجه خواهد شد چنانچه تا به حال به چشم ندیده باشد.»
 
کاهش اتکا به دلار و گسترش مناسبات پولی در دستور کار بانک مرکزی
معاون بین‌الملل بانک مرکزی از برگزاری رویدادی در مناسبات پولی بین‌المللی و دلارزدایی در تهران طی ماه‌های آینده خبر داد و گفت: بانک مرکزی کاهش اتکا به دلار و برقراری مناسبات و پیمان‌های پولی با کشورها را در دستور کار قرار داده است.
به گزارش بانک مرکزی، محسن کریمی با حضور در برنامه میز اقتصاد شبکه خبر به تشریح راهبردهای بانک مرکزی در مورد گسترش مبادلات پولی دوجانبه و کاهش اتکا به دلار پرداخت.
وی با بیان اینکه منافع هنگفتی که از بین‌المللی و جهان روا بودن دلار نصیب امریکا شده و سوءاستفاده‌های سیاسی این کشور از این موضوع علیه سایر کشورها موجب شده است کشورهای مستقل از وابستگی به دلار فاصله بگیرند و درصدد دلارزدایی در مبادلات خود هستند، تأکید کرد: دلارزدایی و حرکت به سمت پیمان‌های پولی ریسک سوء‌استفاده‌های اقتصادی و سیاسی امریکا را از بین می‌برد چراکه امریکا با استفاده از این برتری خود براحتی سایر کشورها را تحریم می‌کند.
معاون بین‌الملل بانک مرکزی ادامه داد: وقتی نظام پولی و بانکی دنیا در هفت، هشت دهه اخیر مبتنی بر دلار شکل گرفته و بازارهای مهم دنیا بویژه بازارهای انرژی بر پایه دلار بنا شده است، استفاده از سایر پول‌ها و پول‌های محلی ریسک‌ها و مخاطراتی دارد که بانک‌های مرکزی باید آنها را پیش‌بینی کرده و ریسک‌ها را پوشش دهند و به سمت دلارزدایی و کنارگذاشتن دلار حرکت کنند که خوشبختانه امروز تحولات خوبی در این خصوص رخ داده و به سمت کاهش غلبه امریکا در نظام پولی دنیا در حرکت هستیم.
کریمی با اشاره به اینکه پیمان‌های پولی شرایط ثابتی ندارد و با توجه به شرایط اقتصادی و پولی کشورها متفاوت بوده و حالات و شقوق مختلفی دارد، تأکید کرد: ما هم به عنوان کشوری که سال‌هاست تحت تحریم‌های ظالمانه قرار داریم باید از گذشته وارد مناسبات پولی دوجانبه می‌شدیم تا از آسیب‌هایش در امان باشیم.
وی خاطرنشان کرد: منافع اقتصادی هنگفتی که نصیب امریکا شده و مالیات تورمی که از دنیا اخذ می‌کند کشورها را به سمت دلارزدایی در مناسبات پولی و بانکی سوق داده است و این موضوع اگر رخ بدهد، به معنای سررسید شدن بدهی‌های امریکا به عنوان بدهکارترین کشور دنیا و وقوع ابرتورم در این کشور است. این روند و تحولات نظام پولی بین‌المللی آغاز شده و البته آنها تلاش می‌کنند که این اتفاق دفعتاً و یکباره رخ ندهد و به تدریج انجام شود.
کریمی تأکید کرد: این موضوع نشان می‌دهد که غلبه امریکا در این زمینه در حال کاهش است لذا دلارزدایی و فاصله گرفتن از زیرساخت‌های کشورهای متخاصم قطعاً آسیب‌های ما را کاهش خواهد داد.
معاون بین‌الملل بانک مرکزی افزود: بانک مرکزی در دوره جدید کاهش اتکا به دلار و برقراری مناسبات و پیمان‌های پولی با سایر کشورها را در دستور کار قرار داده است و توافقات و مذاکرات خوبی هم با تعداد زیادی از کشورها انجام شده و در حال انجام است که به‌دلیل حساسیت جزئیات آن را اعلام نمی‌کنم.
وی گفت: طی یکی دو ماه آینده رویداد مهمی در زمینه مناسبات پولی بین‌المللی و دلارزدایی در تهران خواهیم داشت و امیدواریم در شش ماهه اول امسال اخبار خوبی در خصوص توفیقات بانک مرکزی در این زمینه منتشر شود.
کریمی به تشریح راهبردهای بانک مرکزی در این خصوص پرداخت و گفت: اتصال نظام پرداخت داخلی کشور به سیستم‌های پرداخت سایر کشورها و نیز به کارگیری و فعال‌سازی اتحادیه‌های پایاپا دو جهت‌گیری مهم بانک مرکزی در این زمینه است. همچنین ایجاد ساختار جدید در بانک مرکزی با هدف تحریم‌ناپذیری و مشخص شدن وظایف بخش‌های مختلف در این ساختار برای مقابله با تحریم‌ها از جمله دیگر اقدامات عملی بانک مرکزی در این زمینه است.