نشست چهارجانبه ایران، روسیه، ترکیه و سوریه روز گذشته به میزبانی مسکو برگزار شد
نشست چهارجانبه ایران، روسیه، ترکیه و سوریه روز گذشته به میزبانی مسکو برگزار شد
دیدار هیأت های ایران و روسیه در حاشیه نشست چهار جانبه در مسکو ایران اعلام کرده هدف اصلی نشست اخیر نزدیک کردن دیدگاه های دو کشور ترکیه و سوریه به یکدیگر است
مقام های دیپلماتیک ایران، روسیه، ترکیه و سوریه روز گذشته با هدف پیگیری مذاکرات صلح سوریه در مسکو گردهم آمدند تا پس از سر گذراندن رایزنی های دوجانبه، خود را برای انجام دیدار دسته جمعی امروز در قالب نشست چهارجانبه مهیا کنند.
این نشست که در سطح معاونان وزرای امور خارجه و با حضور نماینده سوریه برگزار می شود، گام مهمی در تعیین مناسبات آنکارا و دمشق که با بیشترین سطح اختلاف در این بحران
رو به رو هستند، به شمار می آید. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه در جریان سفر اخیر خود به مسکو هدف اصلی نشست چهارجانبه را نزدیک کردن دیدگاه های دو کشور ترکیه و سوریه به یکدیگر دانسته و تأکید کرده که جمهوری اسلامی در کنار روسیه برای تحقق همگرایی میان این کشورها نهایت تلاش خود را به کار خواهد گرفت. به گفته وزیر خارجه چنانچه در گفت وگوهای جاری در مسکو چهارچوبی مشخص شود، دور بعدی این نشست می تواند در سطح وزیران امور خارجه چهار کشور برگزار شود. منابع سوری شکل گیری چهارچوب مورد اشاره امیرعبداللهیان و تداوم نشست در سطوحی بالاتر را منوط به پذیرش اصول اعلام شده دمشق در زمینه ارائه تضمین‌های خروج نظامیان ترکیه از سرزمین‌های سوریه و توقف حمایت آنکارا از گروههای مسلح مخالف دولت دمشق اعلام کرده اند.
ابتکار عمل ویژه
نشست چهارجانبه مسکو و مشارکت نمایندگان سوریه را که امکانی برای تبادل نظر سازنده میان سوریه و ترکیه فراهم می کند، نمی توان فارغ از دیپلماسی ویژه تهران در فرایند مذاکرات صلح سوریه ارزیابی کرد. این در حالی است که دولت سیزدهم تمرکز ویژه خود را بر کمک به حل بحران کشورهای دوست و ترمیم و تقویت مناسبات با کشورهای دورتر منطقه خاورمیانه قرار داده است. در این میان موضوع مذاکرات سوریه پس از فروکش کردن بحران تروریسم در این کشور به یکی از مهم ترین مسائل مورد گفت و گوی کشورهای مرتبط بویژه جمهوری اسلامی، روسیه و ترکیه تبدیل شده است و ایران با تحرکات ویژه خود که در قالب مذاکرات «آستانه» به جریان انداخته، می کوشد دامنه اختلافات محل نزاع میان ترکیه و سوریه را به کمترین میزان ممکن کاهش دهد. چنانکه میزبانی ویژه دولت سیزدهم در نشست تیرماه سال گذشته از «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه و «رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهور ترکیه و ابتکار عملی که سید ابراهیم رئیسی به کار گرفت، سبب شد تا بررسی تصمیم وقت آنکارا برای حمله نظامی به شمال سوریه به دستور کار مهم این نشست تبدیل شود و با تلاش سازنده تهران برای تغییر نظر ترکیه از وقوع حمله نظامی این کشور به مناطقی از سوریه ممانعت به عمل آید. بنابراین می توان گفت که مقدمات مذاکرات سرنوشت ساز دیپلمات های سوری و ترک در قالب نشست چهارجانبه جاری در مسکو پیشتر از یک سو در بطن رایزنی های سازنده مقام های دیپلماتیک ایران در دمشق و از سوی دیگر باز نگه داشتن کانال های دیپلماسی مذاکرات سه جانبه موسوم به مذاکرات «آستانه» در بالاترین سطح تدارک دیده شده بود. امری که بر این واقعیت مهر تأیید می زند مبنای گفت وگوها و نقشه راهی که کشورهای طرف مذاکره مطابق آن گام بر می دارند فارغ از اهدافی نیست که تهران برای حل و فصل بحران دمشق در نظر دارد.
عقب راندن بازیگران مداخله گر
وجه دیگر به ثمر رسیدن مذاکرات صلح سوریه را می توان عقب راندن بازیگرانی دانست که سالها از ورای منطقه با پیگیری سیاستهای مداخله جویانه خود بر پیچیده تر شدن ابعاد بحران سوریه افزوده اند. فارغ از هدف امریکا برای باقی نگه داشتن نیروهای نظامی در مناطق نفت خیز به منظور بهره مندی از منابع غنی نفت، دلایل اصلی کارزار دولتمردان امریکایی در سوریه را باید در پیوندهای نزدیک دمشق با تهران و مسکو جست وجو کرد. بی تردید سوریه شریک و متحد راهبردی و اصلی ایران در منطقه خاورمیانه به شمار می آید و در عین حال، دولت سوریه از دیرباز روابط نزدیکی را نیز با روسیه داشته است. بنابراین غرب و متحدانش که تاکنون نتوانسته اند بشار اسد، رئیس جمهور سوریه را به فاصله گرفتن از همپیمانان راهبردی اش ترغیب کنند، اینک تنها راه حل ممکن را در تداوم بخشیدن به سیاست های مداخله جویانه خود و دامن زدن به تنش های نظامی در نواحی متعدد سوریه یافته اند. درگیری نظامی چند روز پیش در پایگاه غیر قانونی ایالات متحده در «دیرالزور» سوریه که مقام های امریکایی به بهانه آن بر اقدامات آتش افروزانه خود افزودند و به منظور مقابله با نیروهای تحت حمایت ایران با جنگنده های خود سه منطقه «الصالحیه»، «البوکمال» و «الجوره» را هدف قرار دادند، هدفی جز ایجاد بحران های جدید و زنده نگه داشتن امید گروههای تروریستی برای نفوذ دوباره در سوریه و تحقق اهداف یکجانبه امریکایی را دنبال نمی کند.
در چنین فضایی است که می توان تلاش ایران، روسیه و ترکیه در کنار سوریه را به حداقل رساندن نقش آفرینی بازیگران غربی در زمین سوریه ارزیابی کرد تا از این طریق این کشور را به دوره پیش از بحران تروریسم بازگردانند؛ دوره ای که تنها یک طرف یعنی دولت دمشق در آن تصمیم گیر باشد.
بــــرش
هیأت ایرانی و روسی در حاشیه نشست مسکو تأکید کردند
تاکید بر حل مسالمت آمیز نزاع آنکارا و دمشق
نشست چهارجانبه ایران، روسیه، ترکیه و سوریه در حالی روز گذشته برگزار شد که هیأت های دیپلماتیک در کنار این نشست، رایزنی های دوجانبه ای را از سر گذراندند. از جمله علی اصغر خاجی، مشاور ارشد وزیر امور خارجه به عنوان رئیس هیأت ایرانی روز گذشته با «میخائیل بوگدانف» نماینده ویژه رئیس جمهور روسیه در خاورمیانه گفت‌وگو کرد. طرفین در این دیدار بر لزوم حل و فصل مسائل موجود بین سوریه و ترکیه از طریق راه حل مسالمت آمیز و گفت‌وگوهای سیاسی تأکید کرده و حمایت خود را از پیشبرد عادی سازی روابط این دو کشور در چهارچوب نشست‌های چهارجانبه و براساس قوانین و مقررات بین‌المللی و حسن همجواری اعلام کردند. خاجی همچنین در برنامه ای دیگر با «ایمن سوسان»، معاون وزیر خارجه سوریه دیدار کرد که در آن طرفین بر لزوم تقویت هماهنگی مواضع خود در نشست چهارجانبه تأکید کردند.