با وجود تمام مقاومت‌ها و کارشکنی‌هایی که ازسوی دلالان صورت می‌گیرد، نرخ ارز در 10 روز گذشته به روند نزولی خود ادامه داده است، به طوری که نرخ هیجانی و حبابی 60 هزارتومان در بازار آزاد به 44 تا 45 هزارتومان افت کرده است. این درحالی است که در مرکزمبادله ارز و طلای ایران، نرخ کشف شده برای دلار روز گذشته با 40 هزار و 300 تومان به کمترین رقم از ابتدای فعالیت این مرکز رسیده است. هرچند دراین مدت سیاست‌های دولت بخصوص با راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلا و خارج کردن بخش عمده‌ای از دلالان از بازار، توفیق قابل توجهی داشت و به گفته وزیر اموراقتصادی و دارایی به کاهش 40 درصدی نرخ ارز منجر شد، اما پرسش مطرح این است که چگونه می‌توان به صورت پایدار نرخ ارز را مهار کرد. درهمین زمینه سه کارشناس اقتصادی در گفت‌و‌گو با «ایران» اقتصادی به این پرسش پاسخ داده‌اند.
 
دلاریزه شدن اقتصادی مسأله جدیدی نیست
احمد مجتهد کارشناس اقتصادی و عضو سابق هیأت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه تهران در خصوص تأثیر نوسانات قیمت دلار در اقتصاد کشور، گفت: دلاریزه شدن اقتصاد در کشور مسأله جدیدی نیست و این اقدام تنها مربوط به کشور ما نمی‌شود و در واقع در بسیاری از کشورها قابل وقوع است.
وی افزود: می‌توان دلیل اصلی این اتفاق را تورم بالا دانست، زیرا در این شرایط به طور مثال جامعه تلاش می‌کند به سمت واحد پول قوی‌تری برود تا بتواند اطمینان خاطری برای سرمایه خود ایجاد کند.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به تورم بالایی که درسال‌های اخیر وجود داشته است، تصریح کرد: امیدوارم دولت با اتخاذ سیاست‌های صحیح اقتصادی بتواند از این دوره‌گذار عبور کند و با ادامه روند کاهش نقدینگی که بخش اعظم تورم موجود ناشی از آن است، به این مهم سامان دهد.
مجتهد در پاسخ به این سؤال که تحریم‌های امریکا چقدر بر سردرگمی بازار تأثیر گذاشته است، گفت: به طور حتم از دیگر دلایل مهم نوسانات بازار ارز وجود تحریم‌هاست، زیرا موجب بلوکه شدن میلیاردها دلار سرمایه کشورمان در بانک‌های خارجی شده است که به آن دسترسی نداریم. وی ادامه داد: از طرف دیگر دور زدن تحریم‌ها برای صادرات و واردات، هزینه‌هایی را برای دولت به همراه دارد که مزید بر علت می‌شود.
عضو سابق هیأت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه تهران در پایان خاطر نشان کرد: درمجموع دولت می‌تواند با کاهش هزینه‌های غیرضروری و کاهش نقدینگی، تورم را کنترل کند تا آرامش روانی به اقتصاد بازگردد؛ در این صورت خواهیم دید که به صورت خودکار این نوسانات فروکش خواهد کرد.
 
نرخ ارز با کاهش تورم مهار می‌شود
سعید لیلاز مهرآبادی استاد دانشگاه نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» در خصوص نوسانات بازار ارز و تأثیرات آن بر اقتصاد کشور چنین گفت: این موضوع که اقتصاد ایران دلاریزه شده و مبتنی بر آن است کاملاً امری اشتباه است، زیرا آنچه اقتصاد ما از آن رنج می‌برد، تورم ناشی از نقدینگی بیش از حد موجود است. وی افزود: از سال 99 تا 1401 قیمت بنزین و دلار ثابت بوده، اما چرا همچنان تورم روند کاهشی پیدا نکرده است.
این کارشناس اقتصادی در ادامه تصریح کرد: یکی از اتفاقات خوبی که در اقتصاد ما وجود دارد آن است که به هیچ وجه اقتصاد دلاری نیست؛ از طرف دیگر دولت سیزدهم توانست میزان نقدینگی را کاهش دهد و اگر توانایی این مهم همچنان ادامه داشته باشد، به طور حتم تورم نیز کاهش پیدا خواهد کرد.
لیلاز با اشاره به اینکه با ادامه روند سیاست اقتصادی دولت از خردادماه شاهد کاهش تورم خواهیم بود، گفت: یکی دیگر از اقدامات این دولت، حذف دلار 4200 تومانی بود که البته شوکی را به اقتصاد به همراه داشت، اما به دلیل اینکه در کشور ما پمپاژ نقدینگی صورت می‌پذیرد مجدداً شاهد تورم و تبعات آن بودیم، وگرنه برخی مسائل همچون قیمت دلار و طلا متناسب با بازار جهانی باید افزایش و کاهش پیدا کند.
 
باید دلار و یورو را از مبادلات اقتصادی حذف کنیم
عبدالمجید شیخی؛ تحلیلگر مسائل اقتصادی نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» اظهار داشت: حدود 40 سال پیش رئیس بانک مرکزی وقت به این موضوع اذعان کرد که باید دلار از مبادلات حذف شود.
وی افزود: نیاز است دلار و یورو از نظام مبادلاتی اقتصاد حذف شود زیرا درحال حاضر با مقوله‌ای غیرفرهنگی در جامعه مواجه هستیم. شیخی نوسانات بازار ارز را شبیخون امریکا خواند و گفت: دست‌نشانده‌های امریکا و استکبار در کشور برای ناآرامی بازار از هر فضایی استفاده می‌کنند، از طرف دیگر با وجود تشنج‌ها عده‌ای به طور ناخواسته در دام این اتفاقات می‌افتند. این کارشناس اقتصادی با تأکید بر اینکه نیازمند تصمیمات قاطع دولت در اقتصاد هستیم، گفت: سلطه دولت باید بر اقتصاد همه‌گیر شود تا بتواند مانع جولان بازار ثانویه شود. برای اصلاح این وضعیت نیاز است اقتصاد کشور با منویات اقتصاد اسلامی هدایت شود که نیازمند بازنگری و ورود جدی دولت است. وی در پایان گفت: باید نهضت کاهش تورم را با همراهی مردم انجام دهیم.