حدیث حدادی
خبرنگار

 مرکز مبادله ارز و طلا دیروز فعالیت خود را آغاز کرد و در نخستین کشف قیمتی که صورت گرفت دلار 41 هزار و 549 تومان تعیین شد که فاصله زیادی با آنچه در بازار غیررسمی اعلام می‌شود دارد. براساس گفته‌های مسئولان بانک مرکزی، با راه‌اندازی این مرکز، دیگر بازار آزادی وجود نخواهد داشت و تمام نیازهای ارزی به این مرکز ختم می‌شود. حال درخصوص اینکه این مرکز چه آثاری در بازار ارز و کل اقتصاد دارد، موضوعی است که 10 کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «ایران» توضیح داده‌اند.

 گامی قابل تأمل برای مدیریت بازار ارز

جمشید عدالتیان
عضو اتاق بازرگانی

بانک مرکزی با اتخاذ تدابیر قابل تأمل و استفاده از ابزارهای جدید مدیریت بازارهای مالی در نظر دارد بازار ارز را مدیریت و کنترل کند. همچنین با ایجاد مرکز مبادلات ارز و طلا ایجاد ثبات بیشتردر بازار ارز پیش‌بینی می‌شود. البته چنین مرکزی زمینه کنترل بیشتر بانک مرکزی بر بازار ارز را فراهم می‌سازد. بر این اساس در زمان مورد نیاز و لازم ارز به بازار تزریق می‌شود. از سوی دیگر چنین سازمانی می‌تواند هزینه فعالان اقتصادی را کاهش دهد.

 آغاز کاهشی شدن نرخ ارز

احمد صالحی
مشاور رئیس سازمان توسعه تجارت

ایجاد مرکز مبادلات ارز و طلا، حتماً روند کاهش قیمت ارز را به همراه دارد. ایجاد چنین سازمانی بیشترین مدیریت بر بازار ارز و طلا را محقق می‌سازد. اگر این رویداد از چند ماه گذشته رخ می‌داد، می‌توانست از پرش قیمت و رسیدن به مبلغ فعلی ارز جلوگیری کند. حتی اگر زودتر این سازمان راه‌اندازی و فعال می‌شد قیمت ارز از 35 هزار تومان بیشتر افزایش نمی‌یافت. با شروع فعالیت رسمی مرکز مبادلات ارز و طلا، شاهد روند کاهشی شدن نرخ ارز خواهیم بود.

 ضرورت کوچک شدن و حذف بازار نیمایی

عطا بهرامی
تحلیلگر مسائل اقتصادی

از آنجا که بازار ارز به سمت تک نرخی شدن در حال حرکت است، مرکز مبادلات ارز و طلا می تواند آثار خوبی در اقتصاد کشور بگذارد. البته به شرطی می‌توانیم تأثیرات مثبت بیشتری از این مجموعه را شاهد باشیم که بازار ارز نیما به مرور کوچکتر و حذف شود. کاهش نرخ ارز منجر به سقوط قیمت طلا هم خواهد شد. با ایجاد مرکز مبادلات ارز و طلا، به طور یقین شاهد کاهش نرخ ارز در بازار خواهیم بود. تحقق این امر یکی از اقدامات درخشان دولت سیزدهم در مدیریت صحیح بازار ارز به شمار خواهد آمد.

شروع بازارگردانی و حذف نرخ‌گذاری متعدد

ایمان زنگنه
تحلیلگر مسائل اقتصادی

بر اساس محورهایی که بانک مرکزی اعلام داشته، با راه‌اندازی مرکزمبادلات ارز و طلا، تعدد نرخ‌گذاری در بازار از بین رفته و در واقع شاهد کاهش قیمت در بازار خواهیم بود. همچنین نباید فراموش کرد که بازار مبادله ارزی همان بازار دوم نیما است که علاوه بر کشف قیمت ارز به کشف قیمت طلا نیز خواهد پرداخت. با ایجاد چنین سازمانی بانک مرکزی می‌تواند بازار گردانی و بازار‌سازی کند. چنین اقدامی به‌عنوان یکی از بهترین کارهای صورت گرفته اقتصادی در کارنامه دولت سیزدهم ثبت می‌شود.

 ایجاد رویدادهای مثبت اقتصادی

کیومرث کرمانشاهی
معاون سابق سازمان توسعه تجارت

 عملکرد مثبت مرکز مبادلات ارز و طلا، بستگی به میزان عرضه و تقاضای ارز و طلا در این مجموعه دارد. باید پذیرفت در این موضوع، شاخص‌های مختلف اقتصادی نظیر نقدینگی، تورم وغیره تأثیرگذار هستند. اگر میزان تقاضا و عرضه به میزان متعادل وجود داشته باشد به مرور عملکرد این مرکز می‌تواند منجر به ایجاد رویدادهای مثبت اقتصادی در کشور شود.

 الزام توجه بر پیوست‌های رسانه‌ای

علی رهجو
تحلیلگر مسائل اقتصادی

 مرکز مبادلات ارز و طلا باید علاوه بر ساختار فیزیکی، حضور روانی تأثیرگذار نیز در بازار داشته باشد. برای تحقق حضور روانی باید تدوین و اجرای پیوست‌های رسانه‌ای فعال در خصوص مزایای این تدبیر قابل توجه مد نظر قرار گیرد. به طور یقین اگر بانک مرکزی به این موضوع توجه ویژه کند این سازمان می‌تواند تأثیرات برجسته‌ای در مدیریت و ساماندهی بازار ارز داشته باشد. در مدیریت اقتصادی تمرکز بر بخش روانی  یکی از شاخص‌های تأثیر‌گذار به شمار می‌آید.

عرضه و تقاضا بدون رویکرد دستوری

وحید شقاقی شهری
عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی

رئیس کل جدید بانک مرکزی از همان ابتدای فعالیت خود طی چند ماه گذشته، با پذیرفتن فعالیت بازار آزاد ارز، معتقد بود که بانک مرکزی باید بازار ارز را ساماندهی کند. همین دیدگاه منجر به ایجاد مرکز مبادلات ارز و طلا شد که گام مؤثر و مثبتی در مدیریت بازار محسوب می‌شود. در این بازار قرار است فرایند عرضه و تقاضا بدون رویکرد دستوری انجام شود و صادرکنندگان بدون قیمت‌های دستوری با قیمتی که در این بازارها کشف شده، عرضه خود را انجام دهند.

سرآغاز کاهش التهاب و ثبات قیمت

محمود دودانگه
رئیس سابق مؤسسه مطالعات
و پژوهش‌های بازرگانی

اگر مرکز مبادلات ارزی به صورت مستمر بتواند عرضه و تقاضای ارز را مدیریت و پایش کند، تسهیل‌کننده امور متقضیان واقعی ارزی خواهد بود. در چنین شرایطی افراد مذکور می‌توانند با اطمینان نیاز ارزی خود را تأمین کرده و التهاب‌های ارزی به مرور از بین خواهد رفت. آنچه اهمیت زیادی دارد، این است که این امر منجر به ایجاد اعتماد  می‌شود. مرکز مبادلات ارزی می‌تواند با مدیریت و پایش مناسب عرضه کنندگان و متقاضیان ارز، ثبات نسبی در بازار ایجاد کند.

گشایش و توازن در بازار

فردین آقابزرگی
کارشناس اقتصادی

 با استفاده از ظرفیت‌های مرکز مبادلات ارز و طلا در مقابل واقعیت بازار، می‌توان نرخ ارز و طلا را ساماندهی کرد. در بازار‌هایی که عرضه و تقاضا در آن بسیار پررنگ است ایجاد چنین سازمانی می‌تواند جایگزین مناسبی برای بازارهای متشکل ارزی شود. چنین اقدامی یک راهکار برون‌رفت از مشکلات کنونی بازار ارز و طلا بوده که در حال حاضر با آن مواجه هستیم. علاوه بر موارد مذکور چنین مرکزی می‌تواند منجر به گشایش و توازن منطقی در معاملات ارز، طلا شود. بنابراین اگر شناخت مکانیزم بازار را در اولویت قرار دهیم این چهارچوب می‌تواند تأثیرات قابل توجهی در مدیریت و قیمت‌گذاری صحیح بازار ارز بگذارد.

کشف معاملات سوداگرانه و حذف واسطه‌گری

سیاوش غیبی پور
کارشناس اقتصادی

مرکز مبادلات ارز و طلا با توجه به قوانین پولی و بانکی، دو مأموریت اصلی خواهد داشت. یکی از آنها مربوط به شفافیت مالی می‌شود. بر این اساس معاملات سوداگرانه شناسنامه دار می‌شوند. چنین اقدامی برای اخذ مالیات هم کارایی دارد. دومین مأموریت، مربوط به عرضه کننده و متقاضی ارز و طلا است. در واقع با ایجاد مرکز مبادلات، واسطه گری بین عرضه و تقاضا حذف و براحتی عرضه کننده به مصرف کننده متصل می‌شود. تحقق موارد مذکور، اثرات مثبتی در اقتصاد دارد که یکی از آنها حذف معاملات زیرزمینی است. از سوی دیگر با توجه به اینکه یک بازار رقابتی در حوزه ارز و طلا ایجاد شده به مرور زمینه قیمت کاهش ارز را فراهم می‌سازد.