موفقیت دوگانه سوز کردن خودروها در هاله ای از ابهام
6 پیمانکار در حال اجرای کار تبدیل خودروهای بنزین سوز به دوگانه سوز هستند و 300 کارگاه در این زمینه فعال است
مدیرطرح سی‌ان‌جی، شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران اعلام کرده است که با گذشت یک‌سال از قرارداد تولید ۴۵ هزار خودروی وانت و تاکسی دوگانه‌سوز بین شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی و ایران‌خودرو، این شرکت خودروساز هیچ لیستی از تولیدات احتمالی خود را به شرکت ملی پخش ارائه نکرده است.
قرارداد ۲۰ میلیون دلاری تولید ۴۵ هزار خودروی وانت و تاکسی دوگانه‌سوز، 14 آذرماه سال گذشته بین شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی و ایران خودرو امضا شده است.
جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در مراسم امضای قرارداد تولید 45 هزار خودروی گازسوز اظهار داشته که در وزارت نفت برای دنبال کردن هدف جایگزینی CNG با بنزین، موفق به گازسوز کردن حدود 150 هزار خودروی عمومی از طریق مصوبه شورای اقتصاد شدیم و در حال حاضر هم 6 پیمانکار در حال اجرای کار تبدیل خودروهای بنزین سوز به دوگانه سوز هستند و 300 کارگاه در این زمینه فعال است.
به گفته وی، در مرحله نخست تبدیل 650 هزار دستگاه خودروی عمومی را در برنامه داریم و افزوده که از طریق احداث جایگاه‌های عرضه CNG تاکنون ظرفیت توزیع روزانه 28 میلیون مترمکعب از این سوخت در کشور فراهم شده که روزانه 20 میلیون مترمکعب آن مصرف می‌شود.
گفته می‌شود که قرارداد تولید 45 هزار خودروی گازسوز بر اساس مصوبه شورای عالی اقتصاد مبنی بر طرح حمایت از تولید و تبدیل کارخانه‌ای و کارگاهی خودروهای عمومی، تاکسی، ون (تاکسی)، وانت و مسافربر شخصی بنزینی به CNG سوز و به‌منظور افزایش درآمدهای حاصل از فروش بنزین، رعایت حقوق شهروندی و الزام‌های محیط زیستی به امضا رسید.
معادل پرداختی وزارت نفت به شرکت خودروساز 505 دلار به ازای تولید هر وانت دوگانه‌سوز و 425 دلار به ازای تولید هر تاکسی دوگانه‌سوز اعلام شد.
محمدحسین باقری در گفت‌و‌گو با «ایران»، اذعان داشت که از زمان امضای قرارداد مذکور، لیستی به شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ارائه نشده، حتی در یک مقطع قرارداد به اتمام رسید اما با پیوست یک الحاقیه جدید، قرارداد تمدید شد اما همچنان این شرکت خودروساز، لیستی از تولیدات مورد توافق در قرارداد ارائه نکرده است.
به گفته وی، در صورت اعلام لیست از ناحیه این شرکت خودروساز، حمایت وزارت نفت نیز در کنار آن قرار خواهد گرفت و افزود که این شرکت خودروساز اگر به دنبال جلب حمایت دولت بوده باید تولیدات خود را که مربوط به بازه زمانی این قرارداد بوده به شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی اعلام کند.
مدیرطرح سی‌ان‌جی، شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران تصریح کرد که در راستای حمایت از خودروی دوگانه‌سوز به هر دو خودروساز سایپا و ایران خودرو اعلام شد که در صورت تولید خودروی عمومی دوگانه‌سوز، طبق مفاد شورای اقتصاد آمادگی حمایت وجود دارد که ایران خودرو پای قرارداد آمد اما تا کنون هیچ خروجی اعلام نشده است.
در حال حاضر میانگین مصرف بنزین در کشور به بیش از 103.5 میلیون لیتر در روز رسیده که این رقم تقریباً معادل میزان تولید بنزین بوده و کشور را در آستانه نزدیک شدن به ایام تعطیلات نوروزی در آستانه منفی شدن تراز بنزین قرار داده است.
اما چه راهکارهایی برای کنترل تراز منفی بنزین مطرح می‌شود؟
کنترل مصرف از طریق اصلاح قیمت بنزین: این راهکار به دلیل حساسیت‌های اجتماعی و امنیتی از اولویت خارج شده است.
احداث پتروپالایشگاه و افزایش تولید بنزین:اجرای این راهکار نیز زمانبر بوده و حداقل در 5 سال آینده عملیاتی خواهد شد و به بهره‌برداری می‌رسد.
بهینه‌سازی مصرف در خودروهای ایرانی: در حال حاضر، میانگین مصرف بنزین در خودروهای ایرانی حداقل دو برابر استاندارد جهانی است ولی وضعیت صنعت خودروسازی ایران به گونه‌ای است که امکان اصلاح و نتیجه‌گیری سریع وجود ندارد.
توسعه سوخت‌های جایگزین مثل سی‌ان‌جی: به نظر می‌رسد تنها راهکار در دسترس و زودبازده برای جلوگیری از منفی شدن تراز بنزین، حمایت از توسعه CNG در سبد سوخت کشور و جایگزینی آن با بنزین باشد.
در این راستا، در اواخر سال 98، اعضای شورای اقتصاد هیأت دولت درخواست وزارت نفت درباره حمایت از تولید و تبدیل کارخانه‌ای و کارگاهی یک میلیون و 464 هزار خودروی تاکسی، ون (تاکسی)، وانت و مسافربر شخصی بنزینی به CNGسوز را تصویب کردند که این تبدیل نیز به صورت «رایگان» برای خودروهای دارای اولویت انجام می‌شد.
پیشتر، علی‌اکبر نژادعلی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، از امضای قرارداد با ۳۳۰ کارگاه تبدیل خودرو به گازسوز خبر داده و گفته است که تاکنون ۲۱۳ هزار خودرو در کشور گازسوز شده‌اند که از این محل، بیش از ۳۷۰ میلیون لیتر بنزین در کشور صرفه‌جویی شده است، ضمن آنکه با توجه به هزینه ۷۲ میلیارد تومانی انجام شده در این زمینه، بیش از ۱۲۶ میلیون دلار درآمد برای کشور حاصل شده است
عدم‌النفع سالانه 2 میلیارد دلار از عقب‌ماندگی از برنامه توسعه CNG
طبق برنامه شورای عالی انرژی، هم‌اکنون به میزان 10 میلیون مترمکعب در سال در توسعه سی‌ان‌جی در خودروها عقب‌ماندگی وجود دارد.
طبق محاسبات در صورتی که طبق برنامه شورای عالی انرژی CNG در سبد سوخت توسعه می‌یافت و جایگزین بنزین می‌شد، دولت می‌توانست سالانه 2 میلیارد دلار با صادرات بنزین درآمدزایی کند.