راه‌آهن شلمچه-بصره 32 کیلومتر طول مسیر دارد، خط ریلی شبکه سراسری در ایران تا شلمچه در مرز پیش رفته و ایران بارها برای ادامه مسیر این خط آهن در داخل خاک عراق تا بصره اعلام آمادگی کرده است اما مسائل داخلی عراق، این خط ریلی را از اولویت این کشور در یک دهه گذشته خارج کرد.
دی‌ماه سال پیش، بعد از دیدار مسئولان حمل و نقل دو کشور، تفاهمنامه ساخت این خط ریلی امضا شد اما در بیش از یک سال اخیر اجرایی نشده است. میعاد صالحی، مدیرعامل راه‌آهن، به عنوان دستگاه مجری ساخت خط ریلی بصره-شلمچه، در خصوص علت اجرایی نشدن تفاهمنامه با عراق بعد از گذشت یک سال، توضیحی نداد اما مدیر شرکت راه‌آهن عراق، ضمن تشریح پروژه‌های ریلی این کشور و راه‌آهن کربلا، اظهار کرده که پروژه اتصال ریلی به ایران از برنامه‌های سال جاری این کشور است.
به گزارش فارس، شرکت راه‌آهن عراق‌ از برنامه‌های فوری و آتی برای توسعه شبکه‌های حمل‌ونقل ریلی در شهر مقدس کربلا خبر داده و تأکید کرده که عراق برای اولین بار شاهد حرکت قطارهای سریع‌السیر خواهد بود.
خط آهن شلمچه- بصره علاوه بر مزیت‌های حمل مسافری و انتقال زائران عتبات، در واقع بخش پایانی کریدور شرق به غرب است که در حال حاضر در این منطقه قطع شده است.
اهمیت تکمیل این خط برای ترانزیت کشور از آن جهت است که خط ریل جدیدی که خلیج فارس را از طریق بندر فاو و خاک عراق به ترکیه و اروپا می‌رساند، در فاز طراحی است. عراق در حال سرعت بخشیدن به این پروژه است و در نظر دارد نقش خود را در حمل‌ونقل و تجارت بین جنوب و جنوب شرق آسیا افزایش دهد. یونس خالد الکعبی، مدیر شرکت راه‌آهن عراق خبر داد که اجرای پروژه خط آهن بندر فاو به ترکیه به طول ۱۲۰۰ کیلومتر از جمله پروژه‌های سرمایه‌گذاری مربوط به سال جاری در عراق است که در آن برای نخستین بار از قطارهای سریع‌السیر با سرعت ۳۰۰ کیلومتر در ساعت و قطارهای برقی در مسیر دوطرفه  به موازات جاده بین‌المللی از فاو به مرز ترکیه استفاده خواهد شد. ‎این پروژه بندر فاو را به شمال عراق و ترکیه متصل می‌کند و شامل احداث خطوط راه‌آهن جدید است.  این خطوط ریلی پس از اتصال به ترکیه به شبکه ریلی و جاده‌ای اروپا متصل خواهد شد. ایران برای حفظ موقعیت ترانزیتی خود در انتقال کالا از شرق و جنوب به غرب و اروپا، علاوه بر خطوط ریلی و جاده‌ای که در حال حاضر از مسیرهای شرق به غرب، میانی و شمال به جنوب کریدور شمال-جنوب انتقال کالا به ترکیه را ترانزیت می‌کند، قصد دارد با تکمیل راه‌آهن شلمچه- بصره، در انتقال کالا از مسیر ریلی به عراق،ترکیه و سوریه نقش‌آفرینی کند.
با تکمیل این خط آهن، کریدورهای دریایی از طریق بنادر جنوبی، چابهار، بندرعباس و بندر شهید رجایی به کریدور ریلی متصل می‌شود، از سوی دیگر با توجه به ظرفیت چین در ارسال بار به اروپا، علاوه بر مسیر ریلی سرخس-رازی، مسیر ریلی میانی و جنوبی نیز می‌تواند بخشی از این انتقال بار را انجام دهد.
به این ترتیب ایران می‌تواند به عنوان یک کانون اصلی ترانزیت کالا از طریق ریل از شرق به غرب برای انتقال محموله‌های چین به سمت اروپا مطرح شود.  تکمیل شبکه کریدوری ریلی کشور زمینه جذب کالاهای ترانزیتی در رقابت با کشورهای منطقه مانند ترکیه و عراق، در مسیر شرق به غرب را برای ایران فراهم می‌کند.

ساخت ریل گردشگری مذهبی
عراق در نظر دارد با ساخت و نوسازی خطوط ریلی خود علاوه بر مباحث ترانزیتی، گردشگری زیارتی را نیز تقویت کند. به گفته مدیر شرکت راه‌آهن عراق نوسازی خط بصره-‌کربلا برای گردشگری دینی است و در خصوص برنامه‌های مربوط به آینده نیز برنامه راه‌اندازی راه‌آهن کربلای معلی به نجف اشرف و همچنین توسعه و نوسازی مسیر ریلی بغداد به کربلای معلی با استفاده از قطارهای سریع‌السیر در این مسیر است.  راه‌اندازی این خط ریلی برای صنعت گردشگری دینی از داخل و خارج عراق ضرورت دارد؛ بخصوص که پروژه اتصال ریلی به جمهوری اسلامی ایران نیز از برنامه‌های سال جاری برای انتقال مسافران و زائران است و انتظار می‌رود سالانه بیش از پنج میلیون زائر از جمهوری اسلامی ایران و کشورهای همجوار آن با استفاده از این خط به عراق سفر کنند.