گروه اقتصادی/ افزایش شاخص‌های کیفی استاندارد و همگام شدن با روند جهانی برای توسعه تجارت بین‌المللی یکی از سیاست‌های راهبردی دولت سیزدهم به شمار می‌آید که تاکنون نیز گام‌های قابل‌توجهی در این خصوص برداشته شده است. بر این اساس روز گذشته رئیس سازمان ملی استاندارد ایران در جمع خبرنگاران از برنامه‌ریزی برای صدور یک‌ هزار نشان «حلال» در راستای توسعه تجارت کشور در بازار حلال خبر داد. مهدی اسلام‌پناه، رئیس سازمان ملی استاندارد گفت: تا پیش از آغاز به‌ کار دولت سیزدهم کمتر از ۵۰ نشان حلال برای واحدهای تولیدی و صادراتی کشور صادر شده بود. همچنین صدور یک‌ هزار نشان حلال از سوی سازمان ملی استاندارد به‌عنوان تنها مرجع صدور نشان حلال تا پایان امسال نیز اندک است، اما نسبت به عملکرد دولت گذشته در این حوزه بی‌نظیر است.
ارتقای رتبه جهانی و افزایش تعاملات بین‌المللی
اسلام‌پناه با اشاره به اینکه در شرایط کنونی فعالان اقتصادی کشورمان در حال افزایش سهم خود از بازار حلال و جهان اسلام هستند، افزود: اگرچه میزان تجارت ما در حوزه حلال به چند صد میلیون دلار محدود می‌شود، اما با اعطای نشان حلال به تولیدکنندگان و صادرکنندگان، این سهم افزایش خواهد یافت. وی به رشد کشورمان در حوزه زیست‌بوم تولید دانش نوآورانه و فناورانه اشاره و بیان داشت: این رشد با رشد جایگاه ایران در سازمان بین‌المللی استاندارد  (ISO) که سال ۲۰۲۲ با جهشی چهار پله‌ای از رتبه بیست‌وششم به بیست و دوم ارتقا یافت، مقارن شده است.
رئیس سازمان ملی استاندارد ایران تصریح کرد: ایران در حوزه زیست‌بوم تولید دانش نوآورانه و فناورانه در منطقه حائز رتبه هفتم شده، اما مطالعات تطبیقی نشان داد فرار نخبگانی و مهاجرت فناوران ما به کشورهای دارای رتبه بالاتر، دلیل این مسأله بوده است. وی گفت: هیچ‌‌یک ‌از کشورهای مذکور قدرت تولید علم و دانایی ندارند و به‌ طور طبیعی باید با فاصله زیادی از ما قرار می‌گرفتند، اما فرار نخبگانی و مهاجرت فناوران منجر به این رتبه کشورمان شده است. اسلام‌پناه خاطرنشان‌ کرد: نانونماد یا CEهایی که قرار است سازمان ملی استاندارد ایران در حوزه های‌تک (فناوری پیشرفته) صادر کند، بی‌نظیر است و با صدور CE یا گواهی انطباق، واحدهای تولیدی و صنعتی می‌توانند با دیگر کشورها کار و تجارت کنند.
الزام قانونی برای اجباری شدن استاندارد گازوئیل
بر اساس این گزارش، رئیس سازمان ملی استاندارد ایران از اجباری شدن استاندارد سوخت گازوئیل پیش از فرارسیدن فصل سرد سال آینده خبر داد و گفت: این مهم بزودی و در نخستین جلسه شورای عالی استاندارد با حضور رئیس‌جمهور در دستور کار قرار خواهد گرفت.
وی افزود: فرایند کار نیز به این ترتیب است که دستگاه‌های مرتبط پیشنهادات خود را ارائه داده، در کمیسیون‌های فرعی و تخصصی روی آن بحث می‌شود، سپس نظرات علمی، فنی و دانشی احصا شده و در صورت تأیید، به صحن علنی شورای عالی استاندارد می‌رود.
همچنین این شورا بیش از ۳۵ عضو داشته و نفراتی از قوای سه‌گانه در آن حضور دارند و پس از بیان صحبت‌های مخالفان و موافقان، در صورت تصویب ابلاغ شده، در روزنامه‌ها منتشر و سپس لازم‌الاجرا می‌شود.
افت نکردن کیفیت بنزین
اسلام‌پناه خاطرنشان‌ کرد: کیفیت بنزین توزیعی افت نداشته است و در تهران و دیگر کلانشهرها بنزین یورو۴ توزیع می‌شود که این مسأله الزام قانونگذار است.
رئیس سازمان ملی استاندارد ایران همچنین با اشاره به اختلاف موجود بر سر اینکه از یک سو خواستار عرضه خودروهای با استاندارد آلایندگی یورو ۵ در کشور هستیم و از سویی کیفیت بنزین تولید ما یورو ۴ است، اظهار داشت: این موارد از سوی سازمان حفاظت محیط‌‌‌زیست با قوانین و مقررات موجود انطباق داده شده، به‌ طوری که اکنون الزام عرضه خودروی یورو۵ برداشته شده است.
بهسازی کیفیت واحدهای تولیدی و خدماتی در جهان اسلام
این گزارش می‌افزاید روز گذشته جایزه کیفیت جهان اسلام با حضور رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور در سازمان ملی استاندارد رونمایی شد. در این مراسم رئیس سازمان ملی استاندارد گفت: مدل جایزه کیفیت جهان اسلام، ساختار مدیریتی است که موجب پیشرفت و بهسازی کیفیت واحدهای تولیدی و خدماتی در جهان اسلام می‌شود. مهدی اسلام‌پناه اظهار داشت: طرح شکل‌گیری جایزه ملی کیفیت ایران در سال 81 به تصویب رسید و 16سال نیز جایزه ملی کیفیت برگزار شده است اما در دولت سیزدهم با رویکرد تحولی در سازمان ملی استاندارد ایران ضرورت تدوین مدلی بومی به منظور تحول در جایزه ملی کیفیت ایران تحت عنوان مدل کیفیت جهان اسلام نظام مقدس جمهوری اسلامی ایجاد شد تا در این راستا تدوین مدل مبتنی بر دانش تخصصی روز و همچنین با تکیه بر مبانی فکری اسلامی و ارزش‌های بنیادین انقلاب اسلامی‌ و ‌اسناد بالادستی نظام انجام شده و مبنای جایزه ملی کیفیت ایران قرار گیرد.
رئیس سازمان ملی استاندارد افزود: مدل جایزه کیفیت جهان اسلام، ساختار مدیریتی است که با به‌کارگیری مبانی علمی، تخصصی و دانشی و با تکیه بر اصول و مفاهیم اسلامی و توجه‌ داشتن به ارزش‌های بنیادین انقلاب اسلامی و سیستم خود‌ارزیابی، موجبات پیشرفت و بهسازی کیفیت واحدهای تولیدی و خدماتی در جهان اسلام را فراهم خواهد کرد. وی اظهار داشت: این مدل در جلسات کارگروه تخصصی با مشارکت اساتید علمی دانشگاه‌های کشور و حوزه کیفیت دستگاه‌های اجرایی و متخصصین سازمان ملی استاندارد تدوین شده است.
اسلام‌پناه اظهار داشت: این مدل با ۲۵۰۰ نفر ساعت، کار کارشناسی تدوین و در پنجمین کمیته فنی دوره هفدهم جایزه ملی کیفیت ایران طرح و بررسی شد و پس از اخذ نظرات ارزشمند اعضای کمیته فنی، در ششمین کمیته فنی دوره هفدهم جایزه ملی کیفیت ایران مورد تأیید قرار گرفت و در سی‌وسومین اجلاسیه شورای سیاستگذاری جایزه ملی کیفیت ایران در ۱۱ بهمن‌ماه ۱۴۰۱ به تصویب نهایی رسید و به‌عنوان ملاک اعطای جایزه ملی کیفیت ایران قرار گرفت.
اسلام‌پناه گفت: ایجاد فضای رقابتی در بخش‌های مختلف کشور اعم از خصوصی و دولتی، تحقق عدالت و توازن در کیفیت کالا و خدمات کشور و تلاش در راستای افزایش کیفیت کالا، خدمات، افزایش بهره‌وری ملی و تقویت اقتصاد مقاومتی در کشور، از دیگر اهداف نظام جامع ارزیابی ملی کیفیت است. وی اظهار داشت: جایزه کیفیت جهان اسلام در هشت طبقه‌بندی آموزش، بهداشت و درمان، بخش خصوصی، دولتی و عمومی، بخش تولید، صنایع کوچک، خدمات و محصولات دانش‌بنیان و فناورانه دیده شده و برای آن سه سطح جایزه تندیس، تقدیرنامه اشتهار به کیفیت و گواهی اهتمام به کیفیت در نظر گرفته شده است.

برش

مدل کیفیت جهان اسلام بر مبنای سند تحول دولت مردمی

غلامحسین اسماعیلی، رئیس‌ دفتر رئیس‌جمهور در آیین رونمایی از مدل کیفیت جهان اسلام در سازمان ملی استاندارد ایران بیان داشت: مبانی نظری سند تحول دولت مردمی و بیانیه گام دوم انقلاب در مدل کیفیت جهان اسلام رعایت شده است. همچنین مدل کیفیت جهان اسلام برگرفته از الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت، بیانیه گام دوم انقلاب و سند تحول دولت مردمی است. رئیس دفتر رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه به‌‌ طور قطع این الگوها، بیانیه‌ها و سند تحول، جهت استحضار و اقدام لازم هستند، تأکید کرد: اگر قبل از تدوین و ابلاغ سند و پس از آن، عملکردها متمایز است و در هر لحظه عملکرد و رفتارمان را با بیانیه گام دوم انقلاب انطباق دادیم، معلوم می‌شود عامل به آن هستیم. وی با اشاره به مدل کیفیت جهان اسلام تصریح کرد: انتخاب این عنوان بار مسئولیت را بسیار سنگین کرده است و باید همه ابعاد آن به طور دقیق سنجیده شود. رئیس دفتر رئیس‌جمهور گفت: اسلام دین استاندارد و کیفیت است و ضوابط جهان اسلام به معنای استانداردسازی است، به‌ طوری که همه ابعاد وجودی زندگی انسان از جمله عبادت، سخن گفتن، راه رفتن، پوشش و... بر پایه استاندارد است.