کاهش 2 میلیون تنی واردات گندم در 10 ماهه سال‌جاری؛
تحقق خودکفایی تولید با اصلاح نرخ خرید تضمینی گندم
امین محمودی
خبرنگار
چندی پیش بود که سعید راد، مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران با اعلام اینکه کشورمان در مسیر خودکفایی و بی‌نیازی از واردات گندم قرار دارد، گفت: با وجود خشکسالی گسترده در کشور، میزان خرید تضمینی گندم از کشاورزان در سال‌جاری به دلیل سیاست‌های حمایتی از جمله افزایش ۱۳۰ درصدی نرخ خرید تضمینی گندم و سایر اقدامات تشویقی همچون کاهش ۵۰ درصدی نرخ نهاده‌های کشاورزی، به ۷ میلیون و 500 تن رسید که برای خرید این میزان محصول در مجموع 83 هزار میلیارد تومان به کشاورزان داده شد.
پیش به سوی خودکفایی گندم
با این حال در سال زراعی گذشته (1401-1400) به دلیل این سیاست‌های حمایتی وزارت جهاد کشاورزی تولید گندم با افزایش 3 میلیون و 500 هزار تنی روبه رو شد و به 11 میلیون و 500 هزار تن رسید. در سال‌جاری نیز 5 میلیون و ۹۳۵ هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی کشورمان به زیر کشت گندم رفته است که از این میزان یک میلیون و ۹۷۵ هزار هکتار مختص به کشت گندم آبی و ۳ میلیون و ۹۶۰ هزار هکتار مربوط به کشت گندم دیم است. از طرف دیگر در طرح کشت قراردادی نیز یک میلیون و 551 هزار هکتار از اراضی کشاورزی به کشت این کالای اساسی اختصاص داده شده است. با توجه به بارندگی‌های صورت‌گرفته در کشور انتظار می‌رود تولید گندم در سال زراعی جاری به بیش از 13 میلیون تن برسد و آرد مورد نیاز نانوایی‌ها به صورت کامل از محل تولید گندم داخل تهیه بشود تا ایران بتواند برای سال‌های آینده نیز در مسیر خودکفایی گندم قرار گیرد.
نرخ خرید تضمینی گندم اصلاح می‌شود
بنیاد گندمکاران به نمایندگی از کشاورزان با توجه به افزایش هزینه‌های کشاورزی از وزارت جهاد کشاورزی خواسته‌اند تا نرخ خرید تضمینی گندم به بیش از 13 هزار تومان برسد، از این رو آنها قیمت 15 تا 16 هزار تومان را به این وزارتخانه به عنوان قیمت منطقی خرید تضمینی گندم اعلام کردند. به طوری که در این خصوص علیقلی ایمانی، مدیرعامل بنیاد گندمکاران گفت: با توجه به افزایش هزینه‌های تولید و تورم، اصلاح قیمت خرید تضمینی گندم امری ضروری است. به گفته وی، گرچه مراحل کشت گندم به پایان رسیده، اما در مرحله داشت و برداشت هزینه‌ها به‌شدت افزایش یافته است؛ بنابراین طی نامه‌ای به رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس، وضعیت فعلی را شرح دادیم و آنالیز هزینه‌های تولید را به نامه پیوست کردیم. سهراب سهرابی، مجری طرح تولید گندم نیز گفت: دستورالعمل فنی خرید گندم آماده شده و طی روزهای آینده توسط وزیر اعلام می‌شود. با این حال آنطور که علیرضا مهاجر، معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی می‌گوید اصلاح قیمت خرید تضمینی گندم قطعی خواهد بود. به طوری که وی در نشست خبری خود این هفته اذعان کرد: نرخ گندم در شورای قیمت‌گذاری که به ریاست وزیر جهاد کشاورزی تشکیل می‌شود تعیین می‌شود، بنابراین بسته به اینکه سیاست دولت برای جلوگیری از تورم باشد یا نباشد، شورا قیمت گندم را تعیین خواهد کرد. با این حال با توجه به بحران امنیت غذایی در سراسر جهان به دلیل خشکسالی و جنگ اوکراین و روسیه به عنوان دو تأمین‌کننده بزرگ غلات جهان ضرورت داشت تا برای ذخایر استراتژیک کشورمان همچنان مبادرت به واردات این کالای اساسی و قوت غالب مردم کند، به طوری که در
10 ماه نخست سال‌جاری حدود 3 میلیون و 500 هزار تن گندم وارد کرده است تا ذخایر انبارهای کشور مملو از گندم باشد و کشورمان با هیچگونه مشکلی در تأمین قوت لایموت مردم مواجه نباشد.
کاهش 2 میلیون تنی واردات گندم
آمارهای گمرک در 10 ماه سال جاری نشان می‌دهد تاکنون 3 میلیون و 501 هزار و 708 تن گندم به ارزش یک میلیارد و 544 میلیون و 878 هزار دلار وارد کشور شده، این در حالی است که در 10 ماه سال 1400 حدود 5 میلیون و 509 هزار و 111 تن گندم به ارزش یک میلیارد و 884 میلیون و 390 هزار دلار وارد کشور شده بود. این آمار حاکی از آن است که واردات گندم در 10 ماه سال جاری بیش از 2 میلیون تن کاهش یافته که نسبت به بازه زمانی مشابه در سال گذشته به لحاظ وزنی کاهش 36 درصدی و به لحاظ ارزشی با وجود افزایش قیمت‌های جهانی در یک سال گذشته کاهش 18 درصدی را به خود دیده است. طی این بازه زمانی امارات متحده عربی، انگلیس، ایتالیا، آلمان، ترکیه، سنگاپور، روسیه، قزاقستان، مکزیک، هلند و هنگ‌کنگ 11 مبدأ وارداتی گندم ایران بوده‌اند.