گزارش «ایران» از ردیف‌های بودجه‌ای طرح‌های عمرانی بخش‌ آب

اتمام طرح‌های نیمه تمام آب چشم به‌راه اختصاص بودجه بیشتر

مجلس در اختصاص بودجه به بخش عمرانی آب کشور باید به مراتب گشاده دستانه‌تر رفتار کند، زیرا اتمام سریع‌تر طرح‌های نیمه تمام نیازمند اختصاص بودجه‌ای جهادی است

گروه اقتصادی/ عزم جزم وزارت نیرو برای اتمام طرح‌های نیمه‌تمام بخش آب و فاضلاب کشور با هدف کاستن از انباشت طرح‌های نیمه تمام جا مانده از دولت‌های قبل، سیاست مهم وزارت نیرو در دولت سیزدهم.
وزارت نیرو پیش‌تر گزارش داده که این وزارتخانه در سطح کشور پنج هزار و ۹۳۱ طرح با ۸۸۴ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در دست اجرا دارد.
علی اکبر محرابیان وزیر نیرو هم گفته که طبق برنامه‌ریزی‌‌های انجام شده، طرح‌های عمرانی در حوزه آب با سرعت بیشتری دنبال می‌شود تا شاهد یک کارگاه گسترده عمرانی برای پروژه‌های آبی در سطح کشور باشیم.
واقعیت این است که وزارت نیرو در سطح کشور با انباشت پروژه‌های نیمه‌تمام حوزه آب و فاضلاب بجا مانده از  دولت‌های قبل دست و پنجه نرم می‌کند.گفته می‌شود به سرانجام رساندن این طرح‌های نیمه تمام دست‌کم  یکصد هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.از قرار معلوم، با توجه به حجم بالای طرح‌های نیمه تمام حوزه آب ، وزارت نیرو اتمام 352 طرح نیمه تمام آبی را در دستور کار خود قرار داده است؛اقدام مهمی که باعث خواهد شد سرعت اجرای طرح‌های نیمه تمام اولویت دار روبه فزونی گذاشته و طرح‌های با درجه اولویت پایین‌تر در نوبت بعد تعیین تکلیف شوند؛سیاستی که در دولت قبل نادیده گرفته شد و برهمین اساس هم بخش زیادی از مشکلات آب کشور به دولت سیزدهم به ارث رسید.
علی اکبر محرابیان، وزیر نیرو، عدم سرعت کافی در اجرای طرح‌های حوزه آب کشور را مشکل سال‌های اخیر در این بخش برشمرده و در عین حال گفته است که ۱۰ برنامه بزرگ در صنعت آب کشور در برنامه دولت مردمی قرار دارد که شامل، آبگیری یا افتتاح ۴۵ سد، تأمین آب شرب پایدار ۲۸۸ شهر، اجرای خطوط انتقال آب به طول ۲۴ هزار کیلومتر، بهره‌برداری از ۳۵ تصفیه‌خانه آب، اجرای ۳۰ هزار هکتار شبکه آبیاری و زهکشی، بهره‌برداری از ۶۹ تصفیه‌خانه فاضلاب، احداث ۱۲ هزار کیلومتر شبکه جمع‌آوری فاضلاب، بهره‌برداری از ۵۵۰ هزار مترمکعب آب شیرین‌کن، بازسازی و ارتقای تأسیسات آب به طول ۱۴ هزار کیلومتر و تامین آب شرب پایدار ۱۴ هزار روستا در پایان چهار سال است.
اما با توجه به تلاش شبانه روزی وزارت نیرو برای از سر راه برداشتن طرح‌های نیمه تمام، آیا بودجه لازم و کافی در اختیار این وزارتخانه قرار می‌گیرد؟
بررسی وضعیت صنعت آب در لایحه بودجه سال آینده  نشان می‌دهد که رشد بودجه عمرانی بخش آب در سال آینده در محدوده 15 درصد بوده است؛ رشدی اندک که به نظر می‌رسد بر روند اجرای طرح‌های نیمه تمام تأثیر بگذارد.
 بر اساس لایحه بودجه سال 1402، بودجه عمرانی حوزه آب کشور در قالب برآورد مصارف اعتبارات هزینه‌ای و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای برای سه شرکت آبفای کشور، مدیریت منابع آب و توسعه منابع آب و نیرو معادل 23 هزار 456 میلیارد تومان برآورد شده است.هر چند که بر اساس بودجه مصوب سال 1401، بودجه عمرانی حوزه آب کشور از محل مذکور، 20 هزار 243 میلیارد تومان بوده است.بر این اساس بودجه عمرانی حوزه آب کشور در بازه زمانی یک‌ساله حدود  15 درصد افزایش پیدا کرده است.
در همین راستا بررسی بودجه تفکیکی سه شرکت آبفای کشور، مدیریت منابع آب و توسعه منابع آب و نیرو، از افزایش 21 درصدی آبفای کشور، 12 درصدی شرکت مدیریت منابع آب و 12.5 درصدی توسعه منابع آب و نیروی ایران خبر می‌دهد.
واقعیت این است که با اراده و پیگیری‌های شبانه روزی وزارت نیرو در دولت سیزدهم برای اتمام طرح‌های نیمه تمام، اختصاص بودجه عمرانی بخش آب به مراتب بیشتر باشد.
ناگفته نماند که بخش آب کشور با چالش‌های مهمی مواجه بوده که از جمله آنها می‌توان به بهره‌برداری از منابع ‌آب بیشتر از ظرفیت برد آنها، تشدید پدیده‌های حدی هیدرولوژیکی (خشکسالی و سیل) به دلیل تغییرات اقلیم، نبود سیستم پایش و بیلان قابل اطمینان منابع آب و بهره‌وری نازل در تمام بخش‌های مصرف‌کننده با تأکید بر بخش کشاورزی و وجود طرح‌های نیمه‌تمام متعدد اشاره کرد.
شکی نیست که وزارت نیرو برای اتمام طرح‌های نیمه تمام در کشور کمر همت را بسته اما اختصاص بودجه مورد نیاز بر روند این امر تأثیرگذار خواهد بود.
مجید سیاری،کارشناس ارشد اقتصاد آب در گفت‌وگو با «ایران»، با اشاره به عملکرد خوب دولت در اجرای طرح‌های نیمه تمام عمرانی بخش آب، گفته است که با اختصاص بودجه‌ای در محدوده حدود 5 هزار میلیارد تومان، دست دولت برای به سرانجام رساندن سریع‌تر طرح‌ها بسته می‌شود.
وی، با اشاره به وجود 120 هزار میلیارد تومان طرح‌های مهم در حوزه وزارت نیرو گفته است که اختصاص اعدادی در محدوده 5 هزار میلیارد تومان مدت زمان اتمام طرح‌ها را حتی به 40 سال هم خواهد کشاند.
سیاری، با بیان اینکه مجلس در اختصاص بودجه به بخش عمرانی آب کشور باید به مراتب گشاده دستانه‌تر رفتار کند، گفت که اتمام سریع‌تر طرح‌های نیمه تمام بجا مانده در حوزه آب، نیازمند اختصاص بودجه‌ای جهادی بوده که در این راستا باید دست‌کم 10 درصد از کل بودجه عمرانی کشور به این امر اختصاص یابد.
وی، درعین حال گفت که روش دیگر برای اتمام سریع‌تر طرح‌های نیمه تمام توجه به اقتصاد آب و واقعی سازی نرخ آب در بخش کشاورزی بوده تا از این محل منابع آزاد شده به سمت طرح‌های نیمه تمام سرازیر شود.ناگفته پیداست که به سرانجام رسیدن تعداد زیادی از طرح‌های بخش آب در یک‌سال گذشته روایتگر تلاش وزارت نیرو برای اتمام طرح‌های بخش آب است؛اقدامی که ثمره آن برای بسیاری از مردم در یک‌سال اخیر قابل مشاهده بوده است.
فراموش نکنیم که در صورت اختصاص بودجه مناسب‌تر، روند افتتاح طرح‌های نیمه تمام بخش آب با سرعت  بیشتری دنبال خواهد شد.
علی اکبرمحرابیان وزیر نیرو گفته است که از شروع دولت سیزدهم و بویژه در تدوین برنامه هفتم توسعه، موضوع آب به عنوان مهم‌ترین عنصر اجرای پروژه‌ها و طرح‌های توسعه کشور محسوب می‌شود و افزوده که نکته مهم و نویدبخش برای فعالان بخش آب این است که عزم دولت برای اجرای این پروژه‌ها جزم و اعتبارات فراوانی برای این بخش گذاشته شده است.

صفحات
آرشیو تاریخی
شماره هشت هزار و یکصد و شانزده
 - شماره هشت هزار و یکصد و شانزده - ۰۹ بهمن ۱۴۰۱