گروه اقتصادی/ در آخرین گزارش مرکز آمار ایران که مربوط به پاییز 1401 است، نرخ بیکاری در ایران به 8.2 درصد رسیده است. این عدد یکی از پایین‌ترین نرخ‌های بیکاری کشور طی دو دهه اخیر بوده؛ حتی پایین‌تر از نرخ 8.9 درصد بیکاری تابستان امسال که کمترین مقدار در 17 سال اخیر از سال 1384 تا آن موقع بود؛ به عبارتی نرخ پاییز از کاهش بیکاری رکورد جدیدی از کاهش آن از سال 1384 تاکنون است.
بررسی‌ها نشان می‌دهند که 166هزار و 151 بیکار در پاییز امسال از جمعیت بیکاران خارج شده‌اند و جمعیت بیکار از 2 میلیون و 302 هزار و 979 نفر به 2 میلیون و 136 هزار و 828 نفر کاهش یافته است. رقم بیکاری از 8.9 درصد در پاییز گذشته با 0.7 درصد افت به 8.2 درصد در پاییز امسال رسیده است.
جمعیت شاغل در حال احیا است
در گزارش ارائه شده از سوی مرکز آمار، داده‌ها نشان می‌دهند که جمعیت شاغل در حال احیا است و سطح اشتغال در پاییز امسال به بیشترین میزان خود رسیده است. در این فصل نسبت به فصل مشابه سال گذشته؛ 535 هزار و 237 نفر به جمعیت شاغل کشور افزوده شده است؛ بطوریکه اکنون جمعیت شاغل کشور به 24 میلیون و 70 هزار و 412 نفر رسیده است. این تعداد در پاییز سال گذشته 23 میلیون و 535 هزار و 175 نفر بود. به عبارتی رشد اشتغال از پاییز سال 1400 تا پاییز سال 1401 0.4 درصد افزایش نشان می‌دهد که سهم اشتغال از 37.3 درصد به 37.4 درصد رشد کرده است.
رشد نرخ مشارکت اقتصادی
رشد نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت 15 ساله و بیشتر است. نشان به آن نشان که این نرخ در پاییز امسال نسبت به پاییز سال گذشته با 0.1 درصد افزایش از 40.9 درصد در پاییز سال گذشته به 41 درصد در پاییز امسال رسیده است. همچنین 369 هزار و 85 نفر به جمعیت فعال کشور در این بازه زمانی اضافه شده است. جمعیت فعال کشور در پایان پاییز امسال به 26 میلیون و 207 هزار و 240 نفر رسیده است. به جمعیت حاضر در سن کار که مایل به کار کردن هستند یا به عبارت دقیق‌تر در چند هفته گذشته جویای شغل بوده‌اند نسبت به کل جمعیت کار، نرخ مشارکت اقتصادی می‌گویند. افراد حاضر در این جمعیت می‌توانند بیکار یا شاغل باشند، مهم تمایل به کار کردن است.
کاهش نرخ بیکاری جوانان
بر اساس آمارهای دیگر، نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله حاکی از آن است که 19.2 درصد از فعالان این گروه سنی در پاییز ۱۴۰۱ بیکار بوده‌اند. بررسی تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می‌دهد این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل 4.4 درصد کاهش یافته است. بررسی‌ها حاکی از آن است که میزان بیکاری جوانان این گروه سنی در پاییز سال‌جاری به 473 هزار و 317 نفر رسیده که نسبت به فصل مشابه سال قبل 72 هزار و 389 نفر کمتر بوده است. همچنین بررسی نرخ بیکاری گروه سنی ۱۸ تا ۳۵ ساله نیز نشان می‌دهد در پاییز۱۴۰۱، 14.8 درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده‌اند. این در حالی است که تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می‌دهد این نرخ نسبت به پاییز۱۴۰۰، به میزان 3/ ۱ درصد کاهش یافته است. بر این اساس 154 هزار و 659 نفر در این گروه سنی در این فصل از چرخه بیکاری خارج شده‌اند.
کاهش بیکاری در دانش آموختگان
در این گزارش همچنین تعداد بیکاران گروه سنی 15 ساله و بیشتر دانش آموختگان دانشگاهی نیز با کاهش مواجه شده‌اند، بطوری که نرخ بیکاری در این گروه سنی از رقم 13.8 درصد در پاییز سال گذشته به 12.5 درصد در پاییز امسال رسیده؛ افتی برابر 1.3 درصد که نشان می‌دهد از تعداد بیکاران در این گروه سنی 68 هزار و 690 نفر کاسته شده است. سهم این گروه سنی از کل شاغلان نیز با افزایش مواجه شده و در مقایسه با پاییز سال گذشته 0.6 درصد رشد داشته‌اند و 26.4 درصد از ظرفیت اشتغال کشور را به خود اختصاص داده‌اند.
آمارها نشان می‌دهد که سهم اشتغال دانش‌آموختگان دانشگاهی طی فصول گذشته روند صعودی داشته است. بررسی سهم جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر دارای اشتغال ناقص نشان می‌دهد درپاییز ۱۴۰۱، 1.1 درصد نرخ اشتغال ناقص کاهش پیدا کرده و به 9.5 درصد رسیده است. 230 هزار و 859 نفر در پاییز امسال از اشتغال ناقص خارج شده‌اند.اشتغال ناقص شامل شاغلانی است که به دلایل اقتصادی همچون رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت کار بیشتر و قرار داشتن در فصل غیر کاری، کمتر از ۴۴ ساعت کار کرده‌اند و آماده انجام کار اضافی هستند.
افزایش جمعیت فعال زنان
در این میان سهم زنان از افزایش مشارکت اقتصادی در پاییز امسال نسبت به فصل مشابه سال گذشته با افزایش مواجه شده و از 13.1 درصد به 13.6 درصد رسیده است. جمعیت فعال زنان از 4 میلیون و 149 هزار و 29 نفر به 4 میلیون و 349 هزار و 595 نفر افزایش یافته است. به همین ترتیب مقدار اشتغال زنان در گروه سنی 15 ساله و بیشتر نیز 237 هزار و 385 نفر افزایش یافته و تعداد زنان دارای شغل در پاییز امسال به 3 میلیون و 733 هزار و 246 نفر افزایش یافته است. بیکاری زنان در این گروه سنی نیز به مقدار 1.5 درصد با کاهش مواجه شده است. نرخ بیکاری زنان در گروه سنی 15 تا 24 ساله نیز در پاییز امسال در مقایسه با پاییز سال گذشته کاهش قابل توجهی داشته و به مقدار 8.1 درصد از بیکاران این گروه سنی کاسته شده است. در پاییز سال گذشته رقم بیکاران زن در این گروه سنی 37.9 درصد بوده اما در پاییز امسال 29.8 درصد کاهش یافته است.
سهم اشتغال در بخش‌های اقتصادی
بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی نشان می‌دهد درپاییز ۱۴۰۱، بخش خدمات با 1/ 51 درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخش‌های صنعت با 34.6درصد و کشاورزی با 14.3درصد قرار دارند.

برش

بررسی‌ها نشان می‌دهد در پایان زمستان سال گذشته در کشور 23میلیون و 447 هزار نفر شاغل بوده‌اند که در پایان پاییز امسال شاغلان کشور به 24 میلیون و 70 هزار نفر رسیده‌اند.
رشد نرخ مشارکت اقتصادی پس از مدتها توقف و روند نزولی نیز حکایت از امیدواری کارجویان به یافتن کار است و همین امر بر جمعیت فعال کشور افزوده است.
رشد تعداد شاغلان بخش خدمات نشان می‌دهد که در بخش‌های فنی و مهندسی در این گروه شاغلان با افزایش قابل توجهی مواجه شده‌اند که می‌توانند پشتوانه تولید مولد باشند.