امین محمودی
خبرنگار

تولید مرکبات در سال‌جاری رکوردشکنی کرده و آنطور که وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده باغداران شمال کشور ‌بیش از 5.6 میلیون تن انواع مرکبات تولید کردند که نسبت به سال گذشته رشد قابل توجهی دارد. در واقع تولید مرکبات امسال به اندازه‌ای بوده است که صادرات به کشورهای دیگر هم فقط در ماه آذر 130 درصد رشد داشته، ولی با این حال با  تولید مازاد بر نیاز و با توجه به  تفاهمنامه ایجاد شده با چینی‌ها به نظر می‌رسد در ماه‌های پایان سال و برای سالیان آتی مرکبات ایرانی به بازار چشم بادامی‌ها راه پیدا کند. از سوی دیگر با توجه به مازاد تولید قیمت انواع مرکبات از جمله پرتقال با افت محسوسی روبه‌رو شده، تا جایی که در برخی از میادین میوه و تره‌بار پرتقال به قیمت هر کیلو گرم 7 هزار و 500 تومان به فروش می‌رسد. همچنین باید به این نکته نیز اذعان داشت که میزان تولید مرکبات در جهان به حدود 158 میلیون تن می‌رسد که ایران پس از چین، برزیل، هند، مکزیک، امریکا و اسپانیا در جایگاه هفتم تولید این محصولات باغی قرار دارد. پرتقال، نارنگی، لیمو ترش و شیرین، گریپ فروت، خرمالو و نارنج از مهم‌ترین مرکبات تولید شده در ایران هستند.
تولید 700 هزار تن مرکبات مازاد بر مصرف کشور
در همین خصوص محرم سلطانی سرپرست دفتر توسعه صادرات معاونت بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی از تولید 700 هزار تن مرکبات مازاد بر نیاز در کشور خبر داد و گفت: برنامه‌ریزی برای صادرات مرکبات به چین انجام شده است. وی افزود: طبق توافقنامه‌ای که با کشور چین منعقد شده است؛ قرار است صادرات مرکبات ایران به این کشور هم انجام شود. سلطانی ابراز امیدواری کرد که با توجه به نیاز گسترده کشور چین به مرکبات، صادرات به این کشور در سال‌های آتی مازاد بازار را کنترل کند. به‌گفته سرپرست دفتر توسعه صادرات معاونت بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی، میزان صادرات مرکبات امسال در آذرماه از نظر وزنی نسبت به مدت مشابه سال گذشته 130 درصد رشد دارد و از نظر ارزشی نسبت به 9 ماه سال گذشته 14 درصد رشد دارد.
صادرات 150 هزار تنی مرکبات در 9 ماه نخست سال‌جاری
از طرف دیگر «زهرا جلیلی مقدم» گفت: میزان تولید مرکبات در کشور حدود ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تن در سال‌جاری برآورد می‌شود که از این میزان ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تن آن مربوط به پرتقال است. وی اضافه کرد: حدود 80 تا 85 درصد پرتقال مازندران که عمدتاً از نوع ناول‌ها است، برداشت شده است. مدیرکل دفتر امور میوه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی، از صادرات ۱۵۰ هزار تن مرکبات در ۹ ماه نخست امسال خبر داد و افزود: این میزان صادرات مرکبات در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش معنی‌دار و قابل توجهی داشته است. به گفته جلیلی مقدم، در ۹ماهه امسال ۱۰۷ هزار تن پرتقال، ۳۷ هزار تن نارنگی، ۵ هزار تن لیمو و با احتساب سایر مرکبات و در مجموع ۱۵۰ هزار تن مرکبات به کشورهای دیگر صادر شده که تاکنون حدود ۵۷ میلیون دلار برای کشور ارزآوری داشته است. مدیرکل دفتر امور میوه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری جهاد کشاورزی یادآور شد: در ۱۲ماهه سال گذشته حدود ۱۷۷ هزار تن مرکبات با ارزش تقریبی ۶۶ میلیون دلار صادر شد.  
مرکبات ایرانی در راه چین
در وضعیت فعلی نیز با توجه به توافقی که در قبال سند همکاری بین ایران و چین شد و به امضای «سید جواد ساداتی نژاد» وزیر جهاد کشاورزی و «یوجیان هوآ» وزیر گمرک چین رسید، به نظر می‌رسد در ماههای باقی مانده سال‌جاری نیز میزان صادرات محصولات کشاورزی خصوصاً مرکبات به این کشور با افزایش قابل توجهی روبه‌رو شود. این سند مربوط به پروتکل الزامات بهداشت نباتی برای صادرات مرکبات تازه ایران به چین است که با اجرایی شدن این سند، دسترسی جمهوری اسلامی ایران به بازار 600 میلیون دلاری مرکبات چین برای اولین بار فراهم شد.
جزئیات صادرات مرکبات در 9 ماهه اخیر
براساس آمار گمرک طی 9 ماهه نخست سال جاری بیش از 150 هزار تن مرکبات به ارزش بیش از 57 میلیون دلار صادر شده که از این میزان 108 هزار تن آن مربوط به صادرات پرتقال بوده که 39 میلیون دلار نیز ارزآوری داشته است. همچنین طی این مدت 37 هزار تن نارنگی به ارزش 16 میلیون دلار، 119 تن گریپ فروت به ارزش 35 هزار دلار و 6 هزار تن لیمو شیرین، لیموترش و لیمو خشک به ارزش 3 میلیون دلار از کشور صادر شده و بقیه صادرات نیز مربوط به دیگر مرکبات است.