سیزده، تولدی دوباره...
رضا مهدوی
نوازنده سنتور و مدرس، دانشگاه
محسن چاوشی از زمره متفاوت‌های موسیقی مردم‌وار است که شامل عده‌ای از خوانندگان و آهنگسازان قبل از انقلاب هم می‌شد و بعد از انقلاب نیز چنین شاکله‌ای را داراست. نحوه پردازش ملودی‌ها و چینش منحصر اصوات و نیز خوانندگی ویژه، از سر فهم درست آنگونه که واژگان و مقصود نظر شاعر و ترانه‌سرا را بدرستی از مغز به زبان جاری و سپس به جریان می‌اندازد.
تونالیته (پستی و بلندی منظم و نامنظم دریک گام موسیقایی) موسیقی در هر قطعه و خوانندگی محسن چاوشی در مجموعه «من خود آن سیزدهم» حکایت از درک و آگاهی منحصر از نوع و گونه موسیقی است که می‌خواهد به اجرا بگذارد. اجرایی از سر تعهد به مفاهیم و نوآوری در فن موسیقا، در کنار بهره‌گیری از تکنولوژی و ابزارآلات صداساز در عین وفاداری به صدادهی ریشه‌دار بخشی از فرهنگ سَبک زندگی خانواده ایرانی برای رسیدن به هوایی تازه در این عرصه با آلبوم «من خود آن سیزدهم»، در اصل پیرو پروژه «سه محسن» از سوی مرکز موسیقی حوزه هنری در سال 1386 بود. این مرکز دردهه 80 جریان‌سازی موسیقی کشور را در گونه‌های مختلف موسیقایی برعهده داشت تا جایی که واژه مصطلح غلط «زیرزمینی» را مفهوم‌سازی کرد تا ممیزی سنتی دیگر مراکز را به چالش و اصلاح بکشد که سال‌هاست تبعات خوبش را شاهدیم.
آلبوم «من خود آن سیزدهم» دومین آلبوم از تولیدات این مرکز محسوب می‌شد و با هوشمندی چاوشی تبدیل به نمونه‌ای الگوساز در ترکیب‌بندی تکنیک موسیقی فرنگی و ایرانی شد و می‌رفت که سومین چالش را رونمایی کند. متأسفانه با بی‌سلیقگی و کج‌اندیشی برخی از مدیران آن سال‌ها پس از تولید نهایی «آلبوم سیزده» به پخش نرسید تا پنج سال بعد..! این مجموعه شامل 9 شیار است: «غلط کردم» با تنظیم امیر جمالفرد و شعر وحشی بافقی. «کو به کو» با شعر مولانا و تنظیم شهاب اکبری، «رمیدیم» تنظیمی از کوشان حداد و شعر وحشی بافقی، «نگار» با شعر باباطاهر و تنظیم شهاب اکبری، «ستمگر» تنظیم کوشان حداد و شعر شهریار. «شیرمردا» با تنظیم محسن چاوشی و شعر مولانا، «من خود آن سیزدهم» تنظیم شهاب اکبری و شعر شهریار، «قراضه چین» شعر مولانا و تنظیم محسن چاوشی، «بهرام گور» شعر خیام نیشابوری و تنظیم شهاب اکبری. در برخی از شیارها آواخوانی و خوانندگی حجت اشرف‌زاده و محمد جاسمی را می‌شنویم که بدرستی در جایگاه خود همراهی شنیدنی‌ای را چاشنی بهتر و تکمیل شدن کل مجموعه ارائه می‌دهند. گیتار اسپانیش را فیروز ویسانلو و گیتارالکتریک را شاهرخ پوریامین نواخته‌اند. پیام طونی آرشه‌کشی‌های ویولن را عهده‌دار و محمد جاسمی تنبور و سه‌تار را زخمه می‌زند. سازهای الکترونیک و فضاسازی‌ها را هم محسن چاوشی در کنار صدای ویژه و تو دماغی‌اش به‌خوبی نشان‌دار است.
محسن چاوشی امروزه جدای از خاص بودن در نوع فعالیت خود چهره‌ای شناخته شده در امور خیریه و آزاد‌سازی زندانیان نیازمند کمک مطرح است. او شخصیتی چندوجهی است که از دیرباز ایرانیان با این چنین فرهنگ مهرورزی بیگانه نبوده‌اند و چنین انتظاراتی هم از چهره‌های محبوب هنری دارند.
من خود آن سیزدهم/ موسیقی و صدا: محسن چاوشی
ناشر: آوای باربد/ سال 1391