مصاحبه با امید مهدی‌نژاد درباره پایان سه نقطه
.. سه نقطه سر خط
رامین زارعی روزنامه نگار
همین چند روز پیش بود که «امید مهدی‌نژاد»، مدیرمسئول مجله سه‌نقطه، در صفحه مجازی خودش اعلام کرد مجله طنز سه‌نقطه بعد از 51 شماره به پایان رسید و شماره پنجاه‌ویکم آن با موضوع «پایان» روی دکه‌ها رفت. مکتوب سه‌نقطه، مجله طنز خوبی بود که به‌صورت پرونده‌محور در هر شماره به یک موضوع می‌پرداخت و به‌نوعی برای طنزپردازها خانه امید بود. ما هم به بهانه پایان این مجله وزین، با امید مهدی‌نژاد گفت‌وگو کردیم تا از پایان برایمان بگوید:
هنوز خیلی از مخاطبانتان فکر می‌کنند با آن‌ها شوخی کرده‌اید. حالا شوخی بود یا جدی؟
مهدی‌نژاد: شوخی در این حد؟! خبر جدی بود و مجله سه‌نقطه در قالب ماهنامه و به شکل کاغذی دیگر منتشر نمی‌شود.
چرا پایان؟
مهدی‌نژاد: هر آغازی یک پایان دارد. بنظرم سه‌نقطه کاری را که باید انجام می‌داد انجام داد و شاید ادامه انتشارش چیز بیشتری به کارنامه‌اش اضافه نمی‌کرد.
سه‌نقطه چه کاری را انجام داد که باید انجام می‌داد؟
مهدی‌نژاد: تصور می‌کنم سه‌نقطه توانست نوع و شکل دیگری از طنز را که قبلا سابقه نداشت یا کمتر داشت تعریف کند. طنزی که در زبان و ادبیات اتفاق می‌افتد، سطحش از شوخی‌های دم دست بر مبنای وقایع روزمره فراتر است و وامدار خنده نیست. ضمنا نسلی از نویسندگان را معرفی کرد که خلاقیت‌های کم‌نظیری در خلق ادبیات طنزآمیز دارند.
مشکلات مالی در این تصمیم تأثیر داشت؟
مهدی‌نژاد: معاونت مطبوعاتی همواره به سه‌نقطه عنایت داشت و سه‌نقطه از کاغذ حمایتی و یارانه کاغذ بهره‌مند بود و نهاد کتابخانه‌ها هم تیراژ خوبی از سه‌نقطه را برای کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور خریداری می‌کرد. در زمینه حمایت‌های مرسوم از مطبوعات، سه‌نقطه اتفاقا وضع خوبی داشت. اگرچه افزایش هزینه‌ها، از قیمت چاپ و کاغذ گرفته تا هزینه‌های جاری، به رغم این اتفاقات مدام عرصه را تنگ می‌کرد. اما چیزی که موجب این تصمیم شد، فراتر از این قبیل مشکلات بود. چیزی که می‌توانم اسمش را فقدان اهمیت فرهنگ در قیاس دیگر عرصه‌ها بگذارم. مجلات جدی انگار از دایره اهمیت و دایره تأثیر بیرون افتاده‌اند. تبلیغات و رسانه و فضای مجازی، نه فقط مخاطبان، که تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان و متولیان فرهنگ را هم مرعوب کرده است. در چنین فضایی، مجله درآوردن کاری عبث و بی‌فایده است. این را بگذارید کنار فضای دوقطبی موجود که از طنز توقع موضع‌گیری صریح سیاسی و داد و فریاد داشتند، که با جنس کار سه‌نقطه همخوان نبود.
جای چه موضوعاتی در سه‌نقطه خالی ماند؟
مهدی‌نژاد: موضوعات زیادی بودند که می‌توانستند سوژه پرونده‌های سه‌نقطه باشند.
آغاز سخت‌تر است یا پایان؟
مهدی‌نژاد: هرکدام سختی خودشان را دارند. هر پایانی می‌تواند نقطه‌ای برای یک آغاز تازه باشد. در این صورت پایان می‌تواند سخت و تلخ نباشد.
خوش‌قول‌ترین نویسنده سه‌نقطه؟
مهدی‌نژاد: معمولا نویسنده‌هایی که تجربه و سابقه کار مطبوعاتی دارند و به لزوم انتشار به‌موقع مجله آگاهند، کمتر بدقولی می‌کنند. در سه‌نقطه هم این دسته نویسنده‌ها خوش‌قول‌تر از دوستان دیگر بودند.
بهترین نوشته‌ای که تا الان در سه‌نقطه چاپ شده؟
مهدی‌نژاد: نمی‌توانم از یک نوشته نام ببرم. اما نوشته‌های علی آینه‌ور و محسن رضوانی و مریم حسن‌نژاد و مریم نظامدوست و سیدمحسن امامیان و یاسین کیانی تقریبا همگی نوشته‌های درخشانی بودند.
«من لهجه دارم» ادامه پیدا می‌کند؟
مهدی‌نژاد: بله. مشغول طراحی یک مجله تصویری برای انتشار در فضای مجازی هم هستیم. خانم فهیمی سردبیر سه‌نقطه نیز ایده انتشار یک مجله جمع و جور برای مخاطب نوجوان و جوان را داده‌اند که داریم رویش کار می‌کنیم.
قدم بعدی‌تان در عرصه طنز را می‌توانید الان بگویید یا برای جلوگیری از قاعده «جلو جلو ذوق کنی، کنسله» نمی‌گویید؟
مهدی‌نژاد: در زمینه طنز فکر و ایده‌ای نداریم. بجز رویداد «شب طنز» که در سال ۹۸ روی صحنه بردیم و بعلت شیوع کرونا ادامه نیافت. فکرهایی هم در زمینه موسیقی طنز داریم، که در مرحله فکر و ایده هستند.
امیدواریم در قدمهای بعدی‌تان هم مثل سه‌نقطه موفق باشید.