در حافظه موقت ذخیره شد...
خزانه مقروض
برای توصیف این وضعیت به زبان ساده، میتوان آن را با کشیدن چک بلامحل تشبیه کرد؛ یعنی دولت گذشته در ماه پایانی فعالیت خود برای برخی مصارف، چکهای بلامحل 60 هزار میلیارد تومانی کشیده بود که تأمین مالی آن بر عهده دولت سیزدهم در ابتدای فعالیتش بود.
در دولت قبل علیرغم بیعملی در افزایش درآمدهای پایدار دولت هزینههای جاری به شدت افزایش یافت و به عبارتی دولت قبل با رشد هشت برابری نقدینگی هزینههای خود را از جیب مردم تأمین کرد، در این بین بیشترین آسیب به قشر متوسط و کمدرآمد وارد شد و عبور ضریب جینی از 40 واحد بیانگر افزایش فاصله طبقاتی است.
هزینههای جاری در دولت گذشته بیش از 6٫4 برابر شد؛ برای تأمین این هزینهها علاوه بر انتشار قابلتوجه اوراق مشارکت و انتقال بدهی به دولت فعلی، به اذعان رئیسکل بانک مرکزی وقت به استفاده از پول پرقدرت روی آورد و نتیجه هم شد عبور نقدینگی از مرز 4 هزار هزار میلیارد تومان و تورم 50 درصدی؛ تنها در 4 ماه آخر دولت قبل 54 هزار میلیارد تومان از منابع بانک مرکزی استقراض شد و این در حالی بود که حدود 60 هزار میلیارد تومان تخصیص بدون وجود منابع در خزانه گیر کرده بود؛ یعنی دولت سیزدهم خزانه خالی نه خزانه مقروض را تحویل گرفت.
بر همین اساس دولت سیزدهم از بدو آغاز فعالیت رویکرد غلط استفاده از پول پرقدرت را ممنوع کرد؛ از سوی دیگر با ایجاد برنامهریزی دقیق موفق به افزایش درآمدهای کشور در بخش درآمدهای نفتی و غیرنفتی شد؛ در اثر همین رویکرد هم علاوه بر تأمین هزینههای جاری رکورد تاریخی پرداخت 200 هزار میلیارد تومان به اشتغال بخشهای عمرانی به ثبت رسید.
دولت سیزدهم در پایان سال 1400 علاوه بر تأمین غیرتورمی هزینههای جاری و عمرانی بخش قابلتوجهی از بدهی اقشار مختلف را هم پرداخت کرد؛ حتی تنخواه 54 هزار میلیارد تومانی که صرف خاصهخرجیهای دولت قبل شده بود را تسویه نمود. همین رویکرد منجر به منفی شدن رشد نقدینگی بعد 9 سال در فروردین امسال شد.
البته باید گفت غلبه کامل بر معضلات کهنه ساختاری بودجه نیازمند برنامهریزی و اندیشیدن تمهیداتی است که مسلماً طی دوره مالی یکساله امکانپذیر نمیباشد. در مورداستفاده از تنخواهگردان خزانه، برای ماههای ابتدایی سال، با عنایت به تأخیر در کسب درآمدها و الزام به پرداخت هزینهها در زمان سررسید آنها، عموماً دولت در ماههای اولیه سال از تنخواه استفاده میکند و بهتدریج طی سال، با تأمین درآمدها و منابع بودجه عمومی کشور، تنخواهگردان خزانه را تسویه میکند، اما دولت سیزدهم هزینههای کشور در دو ماه ابتدایی سال را بدون استفاده از این تنخواه انجام داد.