
با محدودیت فعالیت ترامپ و هوادارانش در فضای مجازی
فصل تازه برای آزادی بیان در شبکه های اجتماعی شکل گرفت
میترا جلیلی
خبرنگار
این روزها تاریخ امریکا شاهد عجیبترین روزهای این سرزمین است. برای نخستین بار در تاریخ این کشور حساب کاربری یک رئیسجمهوری در توئیتر مسدود میشود و کنگره به تصاحب معترضان درمی آید. برخی اما یک موضوع دیگر را نیز تاریخی میدانند و آن هم نقض آزادی بیان در این کشور است. با اعمال ممنوعیت دائم فعالیت دونالد ترامپ در توئیتر و همچنین پیشگیری از حضور وی در فیس بوک، یوتیوب، تویچ و...، بسیاری معتقدند عصر تازهای برای آزادی بیان رقم خورده و ازسوی دیگر پلتفرمهای مدافع این موضوع همچون پارلر جانی تازه گرفتهاند چراکه روند مهاجرت از توئیتر به این پلتفرمها شتابی باورنکردنی داشته است.
این پلتفرمهای جایگزین
توئیتر که ترامپ را تهدیدی برای دموکراسی امریکا میداند سرانجام بعد از یک مهلت ۱۲ ساعته به وی، اکانتش را برای همیشه معلق کرد تا دیگر نتواند از طریق این پلتفرم آشوب به پا کرده و حامیانش را به خشونت تشویق کند. اما با مسدود شدن اکانت توئیتری ترامپ برای همیشه، بسیاری معتقدند که این ممنوعیت فعالیت، عصری تازه برای آزادی بیان در پلتفرمها و شبکههای اجتماعی ایجاد کرده است. اما با این عملکرد توئیتر و فیسبوک چه اتفاقی برای مهاجران از توئیتر میافتد؟ بلافاصله بعد از مسدود شدن اکانت ترامپ در توئیتر، فیسبوک و...، پلتفرمهای رقیب همچون پارلر و Gab با موج عظیمی از کاربرانی مواجه شدند که بهدنبال ترامپ از توئیتر مهاجرت کرده و راهی این پلتفرمها شدهاند و در واقع این شبکههای اجتماعی در چند روز گذشته فصلی تازه را تجربه کردهاند. یکی از این پلتفرمها پارلر است.پارلر، یکی از اپلیکیشنها با سریعترین رشد در امریکاست که بیشترین منفعت را از مهاجرت طرفداران ترامپ و کوچ آنها از پلتفرمهایی مانند فیس بوک و توئیتر داشته است. میزان ترافیک پارلر در این روزها تا جایی افزایش یافت که کاربران شاهد خطای شبکه بودند. در پارلر پیش از این اکانتی وجود داشت که توئیتهای اکانت realDonaldTrump را بر بستر این پلتفرم منعکس میکرد ولی دونالد ترامپ بلافاصله پس از مسدود شدن اکانتش توسط فیسبوک و توئیتر، یک اکانت بر پارلر ایجاد کرد که در عرض یک ساعت بیش از ۲.۴میلیون فالوئر جذب کرد.«جان ماتز» مؤسس پارلر، این پلتفرم را شبکه اجتماعی پیشتاز آزادی بیان در جهان میداند و روی صفحه اصلی آن نیز نوشته شده است: آزادانه سخن بگویید و خودتان باشید بدون این که بترسید کسی شما را به خاطر دیدگاههایتان از این پلتفرم بیرون براند. در این پلتفرم شما میتوانید با مردم واقعی ارتباط بگیرید نه روباتها. شبکه اجتماعی پارلر که در اوت سال ۲۰۱۸ پایهگذاری شد، بر مردم و حریم خصوصی آنها تمرکز دارد و کاربران میتوانند تجربه خوبی از حضور در این شبکه اجتماعی داشته باشند.Gab نیز یکی از نخستین پلتفرمهایی است که خود را بهعنوان برندی برای آزادی بیان شبکههای اجتماعی معرفی کرده و البته که تاکنون بهشتی برای تروریستها و افراطیون خشونت طلب بوده است. این اپ در سال ۲۰۱۶ ایجاد شد و در سال ۲۰۱۷ نیز با مشکلاتی مواجه و از گوگل پلی و اپ استور حذف شد چراکه رفتار این شبکه اجتماعی مغایر با سیاستها و خط مشی اپل و گوگل شناخته شد.«آندره توربا» مدیرعامل Gab بتازگی از افزایش صدها هزار نفری فالوئرهای ترامپ در این شبکه اجتماعی خبر داده و نوشت: این اتفاق رخ داده است. این همان لحظهای است که ما از ۴سال و نیم قبل تاکنون، خود را در Gab برای آن آماده کرده بودیم. وی ادامه داد: بهدنبال آشوب در کنگره، ترافیک Gab در عرض ۲۴ساعت بیش از ۱۲۰درصد افزایش یافت که نشان از هجوم کاربران طرفدار ترامپ برای پیوستن به این شبکه اجتماعی و کوچ از توئیتر دارد. در اکانت ترامپ در Gab اکنون حدود ۵۰۰ هزار فالوئر وجود دارد و به نظر میرسد این شبکه اجتماعی بشدت مورد استقبال ترامپ و هوادارانش قرار گرفته تا بتوانند حرف خود را بزنند.
فضای آفلاین برای پارلر
مهاجرت کاربران از توئیتر به پلتفرمهای دیگر که ادعای آزادی بیان دارند چندان هم بیحاشیه نبوده و محدودیتهای فراوانی برای این شبکههای اجتماعی شکل گرفت. بهدنبال اعمال محدودیتها توسط گوگل، اپل و آمازون، حالا پارلر هم در آستانه خاموشی و آفلاین شدن است و بسیاری این موضوع را نیز مصداق بارز دیگر از سرکوب آزادی بیان در امریکا میدانند که بتازگی نمود یافته است.
ترامپ که دائماً به انتشار اخبار غلط و جعلی متهم میشد حالا هم ساکت ننشسته و همراه با طرفدارانش شبکههای اجتماعی را به ساکت کردن مردم و سرکوب آزادی بیان متهم میکنند. این موضوع صدای اپل، گوگل و آمازون را درآورد و در یک واکنش هماهنگ با یکدیگر تصمیم گرفتند به پلتفرمهای جایگزین توئیتر هشدار دهند و در صورت بیتوجهی آنها به این موضوع، عملاً مانع فعالیت آنها و ایجاد تشنج در فضای سیاسی امریکا شوند.
اپل و گوگل ابتدا به مدیران و گردانندگان پارلر هشدار دادند که تنها ۲۴ساعت فرصت دارند تا تغییری در قوانین و خط مشی خود ایجاد کرده و آن را مدرن کنند وگرنه اجازه حضور در اپ استور و گوگل پلی را نخواهند داشت و از این فروشگاه اخراج خواهند شد. اپل در نامهای به بنیانگذار پارلر نوشت: به روی پلتفرم ما هیچ جایی برای تهدیدهای خشونت و فعالیت های غیرقانونی وجود ندارد. مدیرعامل پارلر در پاسخ به اپل نیز گفت: اپل تا زمانی که پارلر آزادی بیان را رها نکند، ما را ممنوع خواهد کرد. ما از سوی اپل متهم شدهایم که خود یک مونوپل نرم افزار است و با اپیک گیمز و بازی فورتنایت مشکلات زیادی داشته چرا که از انحصارطلبی خود دست برنداشته است. پالر در نهایت هم از هر دو فروشگاه اپلیکیشن خارج شد.
آمازون نیز هشدار داد که بیش از این میزبانی از پلتفرم پارلر را روی سرویس وب آمازون(Amazon Web Services) ادامه نخواهد داد و این بدان معناست که اگر پالر نتواند سرویس هاستینگ و میزبان دیگری پیدا کند عملاً آفلاین خواهد شد. آمازون با ارسال نامهای به ایمی پیکوف مدیر ارشد سیاستگذاری پارلر نوشت: آمازون در این اپ تاکنون ۹۸نمونه مسلم تشویق به خشونت را در هفتههای اخیر ثبت کرده و شاهد روند صعودی رشد ترویج این خشونتها هستیم که همگی مغایر با قوانین آمازون هستند. در ادامه نامه آمده است: AWS تکنولوژی و سرویسها برای مشتریان را در فضای سیاسی و طیفهای مختلف آن تأمین میکند. ما به حق پارلر احترام میگذاریم که تصمیم بگیرد چه محتوایی بر سایت خود قرار دهد اما وقتی نوبت به ترویج خشونت برسد، نمیتوانیم منفعل باشیم.
«جان ماتز» مدیرعامل پارلر نیز به کاربرانش هشدار داد که احتمالاً پارلر تا یک هفته دیگر در اینترنت باقی میماند و آمازون تلاش دارد تا به طور کامل آزادی بیان را از اینترنت حذف کند. وی ادامه داد: غولهای فناوری میخواهند رقابت را بکشند اما ما این زخم را ترمیم خواهیم کرد و میزبان جدیدی برای فعالیت و رقابت خود در عرصه شبکههای اجتماعی پیدا میکنیم.
موافقان و مخالفان تعلیق اکانت ترامپ
اما تعلیق اکانت توئیتری ترامپ چه بازخوردهایی داشت؟ بسیاری از مدتها قبل معتقد بودند که توئیتر باید موضعی سختتر مقابل ترامپ بگیرد و بهعنوان مثال علاوه بر میشل اوباما، کریس ساکا از سرمایهگذاران توئیتر و الکس استاموس رئیس امنیت پیشین فیسبوک نیز بارها خواستار تعلیق اکانت ترامپ شده بودند و حالا از این اتفاق خرسندند.
اما این مسدودسازی انتقادات گستردهای را هم متوجه توئیتر کرده است. بهعنوان مثال دونالد ترامپ پسر به توئیتر اعتراض شدیدی داشت و توئیت کرد: ما رمان ۱۹۸۴ جورج اورول را زندگی میکنیم. آزادی بیان دیگر در امریکا وجود ندارد و تنها عده محدودی میتوانند آزادی بیان داشته باشند. مسئول این وضعیت، غولهای فناوری هستند.
«جیسون میلر» از مشاوران ترامپ هم توئیت کرد: غولهای فناوری میخواهند همه حامیان ترامپ در اکانت realDonaldTrump را از بین ببرند. اگر فکر میکنید آنها همچنان در پلتفرم شما باقی میمانند سخت در اشتباهید.
«نیکی هیلی» نماینده سابق دولت امریکا در سازمان ملل هم در توئیتر خود نوشت: خاموش کردن صدای مردم اتفاقی است که در چین میافتد نه در امریکا. این باورکردنی نیست.
«سباستین گروکا» مشاور پیشین ترامپ در امور ضد تروریسم نیز در توئیتی نوشت: مسدودسازی اکانت رئیسجمهوری امریکا و ممانعت از ارتباط وی با ۸۸ میلیون فالوئر و ۷۴میلیون نفری که به وی رأی دادند بزرگترین اشتباه جک دورسی و فاشیستهایی است که تاکنون در سیلیکون ولی ظهور کردهاند. طرفداران ترامپ در توئیتهایی مشابه این موارد، توئیتر را هدف انتقاداتی گسترده قرار داده و بسیاری از آنها نیز از این شبکه اجتماعی کوچ کردند تا به پلتفرمهایی همچون پارلر بپیوندند که گفته میشود آزادی بیان نخستین دغدغه پایهگذاران آنهاست.توئیتر علاوه بر ترامپ، اکانت برخی از طرفداران دوآتشه وی همچون مایکل فلین مشاور پیشین امنیت ملی کاخ سفید و همچنین «سیدنی پاول»، عضو سابق تیم حقوقی کمپین انتخاباتیاش را نیز معلق کرد. جنا الیس از اعضای تیم حقوقی ترامپ هم در توئیتی از ۱۰هزار فالوئر خود خواست از توئیتر کوچ کرده و از طریق پارلر با وی ارتباط بگیرند. مارک لوین از مجریان تلویزیون نیز برای همدردی با کسانی که اکانت آنها مسدود شده از توئیتر کوچ کرد و راهی پلتفرمهای جایگزین شد.
30 میلیون سیم کارت بدون هویت شناسایی شد
سیاست وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای ساماندهی هویت صاحبان سیمکارتهای تلفنهمراه، موجب شناسایی حدود ۳۰ میلیون سیمکارت بدون هویت یا با هویت ناقص شد. به گزارش «ایران»، سوءاستفاده از خطوط یا خدمات ارتباطی، یکی از مشکلات رایج ارتباطات و تلفن همراه است. سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی برای پیشگیری از این سوءاستفاده سیمکارتهای بیهویت را در سه مرحله ساماندهی کرده است. مرحله نخست با مشارکت اپراتورها کد ملی تمام مشترکان دریافت شد. در مرحله دوم از تمامی مشترکان دارای سیمکارتهای متعدد خواسته شد با مراجعه به امور مشترکان اپراتورهای خود، سیمکارتهای فعال خودشان را اعلام کنند. در مرحله سوم هم مشترکان با مراجعه به سامانه استعلام تعداد خطوط مشترکان تلفن همراه www.mobilecount.cra.ir میتوانند از تعداد سیمکارتهایی که به نامشان در اپراتورهای مختلف تلفن همراه ثبتشده، مطلع شوند. با اجرای این طرح و ایجاد سامانه استعلام حدود ۳۰ میلیون سیمکارت بدون هویت یا با هویت ناقص شناسایی و ساماندهی شدند.
رئیس جمهوری ترکیه به کمپین تحریم واتس اپ پیوست
دفتر مطبوعاتی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه و وزارت دفاع این کشور به خبرنگاران اعلام کردند واتساپ را ترک میکنند و به مهاجرت جهانی از این اپلیکیشن پیامرسان به دلیل تغییر شرایط استفاده از آن و افزایش نگرانیهای حریم خصوصی، پیوستند. به گزارش ایسنا، در پیامی به گروههای خبرنگاری اعلام شد ریاست جمهوری ترکیه گروههای واتساپ خود را به اپلیکیشن پیامرسان رمزنگاری شده BiP که واحدی از شرکت ترک سل ایلتیشیم هیزمتلاری است، منتقل خواهد کرد.
وزارت دفاع ترکیه هم اقدام مشابهی انجام داد. این تغییر با کمپین گستردهتر اردوغان علیه پلتفرمهای شبکه اجتماعی همزمان شده که فعالان می گویند با هدف سرکوب مخالفان انجام میگیرد. تغییرات در شرایط و خدمات واتساپ که از هشتم فوریه اجرایی می شود به این اپلیکیشن اجازه میدهد اطلاعات کاربران را با فیس بوک - شرکت مادر خود - به اشتراک بگذارد. کاربران باید با شرایط جدید که به آنها اجازه میدهد هدف تبلیغات هدفمند قرار گیرند، موافقت کنند در غیر این صورت دسترسی به اکانتهایشان در واتساپ را از دست می دهند. تلاش فیس بوک برای بهره برداری از واتساپ با افت رشد درآمد این شرکت شبکه اجتماعی جدی تر شده است. طبق اعلام این شرکت، این پیام رسان بیش از ۵۰ درصد در بسیاری از کشورهایی که از شیوع ویروس کرونا به شدت آسیب دیدهاند، رشد داشته اما این رشد به درآمد تبلیغاتی بیشتری منجر نشده است زیرا واتساپ در میان پلتفرمهایی نبوده که فیس بوک در آنها کسب و کار تجاری قوی داشته است.
با ضعیف شدن حمایت از داده در واتساپ، الون ماسک که ثروتمندترین مرد جهان است، خواستار مهاجرت از واتساپ به اپلیکیشن سیگنال شد و در نتیجه طی روزهای اخیر کاربران این اپلیکیشن پیامرسان افزایش پیدا کردهاند. براساس گزارش بلومبرگ، شرکت ترک سل هم الگوی مشابهی را در ترکیه گزارش کرده است و طبق اعلام این شرکت، حدود یک میلیون کاربر جدید در ۲۴ ساعت گذشته به اپلیکیشن BiP پیوستهاند. این اپلیکیشن از زمان راهاندازی در سال ۲۰۱۳ بیش از ۵۳ میلیون بار دانلود شده است.
تسهیل مسیر روند هوش مصنوعی با قانونگذاری
محمد خالویی
دانشجوی دکترای هوش مصنوعی دانشگاه صنعتی امیرکبیر
امروزه سرعت پیشرفت علم و فناوری دوچندان در محیط پیرامونمان دیده میشود. استفاده از پلتفرمها و ابزارهای کمکی برای انجام امور انسانها نسبت به چند سال اخیر رشد زیادی داشته است. استفاده از فناوریهای مبتنی بر هوشمصنوعی در آنها نیز بهصورت مستقیم و غیرمستقیم محسوس است. در سادهترین نگاه؛ شناسایی نزدیکترین مسیر از مبدأ به مقصد انتخابی با درنظرگرفتن شرایط آبوهوایی، ترافیک و... استفاده از الگوریتمهای هوشمصنوعی را بهصورت غیرمستقیم و با یک واسط بهنام اپلیکیشن مسیریاب نشان میدهد.
مشاهده سایتهای نمایش ویدئو و بهدنبال آن مواجه شدن با ویدئوهای پیشنهاد شده به بازدیدکنندگان از دیگر استفادههای هوشمصنوعی با هدف درک علایق و سلیقهها و ارائه پیشنهادات به کاربران است. تشخیص خودکار نوع ماشین، ارقام پلاک خودرو، چهره راننده، کنترل تردد و... از سادهترین مواردی است که در زمینه پردازش تصویر امروز در حال استفاده از آن هستیم.
تبدیل گفتار به متن در ابزارهای جستوجو نظیر مسیریاب یا دستیارهای صوتی و همچنین متن به گفتار برای منشیهای مجازی هماکنون در حال استفاده هستند. استفاده از پردازش تصویر در کاربردهای پزشکی برای بهبود دقت، مدیریت زمان و همچنین ارائه نظرات بیشتر در قالب دستیارهای هوشمند پزشکی در فعالیتهای متنوع تشخیصی نظیر تشخیص کووید19، سرطان و... است. بهعنوان مثال با شیوع و گسترش ویروس منحوس کووید19 در جهان، پژوهشگران با روشهای مختلف پردازش تصویر و همچنین پردازش صوت اقدام به تولید ابزارهای متنوعی برای کمک به جامعه پزشکی کردند. در یکی از این پژوهشها با استفاده از کنترل قدرت صوتی صحبتکردن و سرفه کردن فرد و همچنین رصد عملکرد سیستم تنفسی فرد مبتنی بر هوشمصنوعی الگوریتمی ابداع کردند که تحلیل ماهیچهای با سرفههای ضعیف فرد را بررسی و از این طریق چشمانداز سلامتی فرد را گزارش میدهد.
همانطور که میدانیم در تحلیل دادههای سری زمانی بورس، آلودگی آبوهوا، ترافیک و پیشبینی آنها هم امروزه مورد استفاده قرار میگیرد. در صنایع مختلف نظیر کشاورزی، خودروسازی، معادن و... نیز این امر به گونههای متنوعی مورد استفاده قرار گرفته و در آینده نزدیک بیشتر مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
گفتنی است در همین بازه کنونی ما شاهد استفاده نسبتاً حداقلی از هوشمصنوعی در محیط پیرامونمان هستیم و این استفاده در آینده نزدیک چندین برابر رشد صعودی خواهد داشت. از طرفی با تغییری که با شیوع ویروس منحوس کووید19 در رویه فعالیتها از سبک فیزیکی به مجازی ایجاد کرد، این استفاده از تکنولوژی و فناوریهای نوین نظیر هوشمصنوعی چندین برابر شده است. در واقع این فناوری نسبت به سایر فناوریهای مشابه، بسیار به سطح رفع نیازمندیهای زندگی ما نزدیک است و با یک ایدهساده میتوان نیازهای متنوع و جدیدی را با استفاده از هوشمصنوعی مرتفع و آن را به کسبوکاری نوین تبدیل کرد.
کشورهای پیشرفته این امر را دقیق درک کردهاند و در راستای تسهیلگری این رشد و پیشرفت و رونق کسبوکار اقداماتی انجام دادهاند. اقداماتی نظیر تدوین سند و قوانین این دسته از کسبوکارهای نوین در زمینه تحلیل داده و همچنین نوع و نحوه استفاده از آن صورت گرفته و بویژه روی مسأله مدیریت بهتر شرایط جدید پس از تولد آن کسبو کار و همچنین تسهیل و ارائه سیاست فعالیت آنها جهت همکاری با کسبو کارهای سابق به منظور عدم مداخله با یکدیگر تمرکز شده است. البته این امر قانونگذاری و تدوین اسناد در کشور ما نیز شروع شده ولی نسبتاً رشد بسیار کمی دارد. چون مسیر پیشروی به سمت فناوریهای انقلابی نظیر هوشمصنوعی خواه ناخواه سوق دارد و بیش از پیش در آینده نزدیک سوق خواهد داشت و هیچگاه نمیتوان جلوی چنین فناوریهای پرکاربردی را گرفت و اتفاقاً باید در راستای درست و سالم، آن مسیر را سوق داد بنابراین باید مسئولان و صاحبنظران کشور به امر قانونگذاری و تسهیلگری مسیر، دوچندان کمک کنند تا پیشرفت استفاده از این تکنولوژیها در کشورمان تحقق بیشتری پیدا کند. این امر موجب خواهد شد که از تمرکز بر اقتصاد نفتی به سمت تمرکز روی اقتصاد مبتنی بر دانش قدم نهاد. مطمئناً با پیگیری پیشرفت کشورهای فناور و مؤثر در این عرصه، اقتصاد دیجیتالی مبتنی بر هوشمصنوعی، میتواند گامی نوین برای رشد علمی کشور و همچنین استفاده از ایدههای خلاق جوانان در زمینههای مختلف هوشمصنوعی برای رفع نیازهای کشور استفاده شود و گردش مالی زیادی را ایجاد کند.
همچنین کسبوکارهای مبتنی بر هوشمصنوعی بدون هزینههای جابهجایی و... قابلیت تجارت بینالمللی با سراسر جهان را خواهند داشت و نیاز است که روی همه جوانب این مسائل، مسئولان و صاحبنظران تسهیلگری زودهنگامی داشته باشند. امید است که در چندسال آینده از پیشرفتهای خیرهکننده هوش مصنوعی با تسهیلگریهایی که از سوی مسئولان انجام میشود، روبهرو شویم و پیشتازیمان دوچندان در دنیا درخشش داشته باشد.