پایبندی مقاومت فلسطین به اصول خود، با شرط‌گذاری تشکیل ارتش ملی
بازی دو سر برد حماس
حسین فاطمی/درحالی که طی ماه‌های اخیر رژیم صهیونیستی و همچنین غربی‌ها، حماس را متهم به کارشکنی در مذاکرات برای آتش‌بس و تبادل اسرا کرده‌اند که مهره‌های کلیدی این جنبش فلسطینی به کرات طرح‌های خود را برای پایان دادن به کشتار و جنایات اشغالگران در باریکه غزه ارائه کرده‌اند. دراین‌باره جدیدترین سخنان خلیل‌الحیه در مصاحبه با الشرق می‌تواند یکی از بارزترین نمونه‌هایی باشد که ثابت می‌کند حماس در عین حفظ خطوط قرمز و اصول مقاومت، برای پایان دادن به رنج بی‌پایان مردم غزه حاضر به انعطاف سیاسی است، کما اینکه در همین راستا خلیل‌الحیه در مقام نایب‌رئیس جنبش مقاومت اسلامی فلسطین حماس از شروط این جنبش برای کنار گذاشتن اسلحه رونمایی کرده و گفته حماس به شرط تشکیل کشور مستقل فلسطینی این کار را انجام خواهد داد. این چهره کلیدی حماس در سخنانی که در آسوشیتدپرس پخش شد، اعلام کرد: «ما در چند نوبت توافق‌هایی برای توقف جنگ و آتش‌بس به مدت ۵ سال یا بیشتر ارائه کرده‌ایم.» مقام ارشد حماس بر این موضوع هم تأکید کرد که این جنبش، «تشکیل کشور فلسطین با حاکمیت کامل در مرزهای ۱۹۶۷ را خواهد پذیرفت و اگر این موضوع رخ بدهد، شاخه نظامی این جنبش منحل خواهد شد.» ناگفته نماند که جنبش حماس همواره در مذاکرات آتش‌بس بر برقراری آتش‌بس دائم و خروج کامل رژیم صهیونیستی از این باریکه تأکید کرده است.
با این‌حال و در ادامه همین مواضع منعطفانه، الحیه به این نکته اشاره کرد که «جنبش حماس در موضوع شمار اسیران فلسطینی که در جریان مبادله احتمالی اسیران آزاد خواهند شد، نرمش نشان داده و کوتاه آمده است.» در تشریح بیشتر این نرمش، معاون حماس در نوار غزه به روزنامه سعودی «الشرق» گفت: «به ما گفته شد که اگر در کلیدهای قرارداد مبادله انعطاف نشان دهید، رژیم اشغالگر اسرائیل آماده است تا انعطاف‌پذیری خوب و بالایی در خواسته‌های شما داشته باشد که منجربه توافق شود که ما در اینجا به این وعده و این خواسته پاسخ دادیم، بنابراین درخواست برای آزادی ۵۰۰ اسیر فلسطینی به ازای هر سرباز مرد یا زن اسرائیلی را به ۵۰ اسیر کاهش دادیم.»
یک تیر و چند نشان
گفته‌های خلیل‌الحیه در مقام تحلیل می‌تواند به مثابه یک تیر و چند نشان باشد که از یک سو، ضمن ترسیم یک چهره منعطف از حماس که همواره حاضر به انعطاف سیاسی برای تبادل اسرا، وقوع آتش‌بس، پایان کشتار و جنایات بی‌پایان رژیم صهیونیستی درباره غزه است، حتی در یک گام رو به جلو چراغ سبز خود را برای ادغام با تشکیلات خودگردان و کنار گذاشتن سلاح مقاومت مشروط بر تشکیل ارتش کشور فلسطینی روشن کرد تا از سوی دیگر عملاً توپ به زمین صهیونیست‌ها و غرب بیفتد. این درحالی است که پیشتر دولت «جو بایدن»، رئیس‌جمهور امریکا از طرحی جدید برای پیشبرد ایده دودولتی رونمایی کرده بود. در تبیین ایده دودولتی از منظر واشنگتن تصریح شده که «چندین نوع راهکار برای موضوع دودولتی وجود دارد که یکی از آنها تشکیل کشور فلسطین بدون ارتش است، کما اینکه به گفته بایدن، بعضی از کشورهای عضو سازمان ملل ارتش ندارند و یا برخی کشورها هستند که محدودیت‌هایی دارند.»
درحالی موضوع تشکیل کشور فلسطینی بدون ارتش و با محدودیت‌های دیپلماتیک به عنوان راهکار دودولتی روی میز امریکا قرار دارد که مقامات صهیونیست و مشخصاً بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر این رژیم حتی با همین ایده و تشکیل کشور فلسطین هم مخالفت کرده‌اند. از این روست که ناظران و کارشناسان باور دارند آنچه از زبان خلیل‌الحیه مطرح شده است یک بازی دو سر برد برای حماس خواهد بود. چون از یک سو نشان می‌دهد که حماس مخالفتی با تشکیل کشور فلسطینی و کنار گذاشتن سلاح خود ندارد، مشروط بر اینکه ایده دودولتی و تشکیل کشور فلسطین با ارتش رسمی و مجهز همراه باشد و از سوی دیگر مواضع نایب‌رئیس حماس به روشنی ثابت می‌کند که طرفداران ایده دو دولتی با یک ژست تو خالی تنها بر این کلیدواژه بدون برداشتن گام‌های عملی تأکید دارند. این در حالی است که در نشست اخیر شورای امنیت سازمان ملل، ایالات متحده امریکا با وتوی قطعنامه پیشنهادی الجزایر از به رسمیت شناختن کشور فلسطینی جلوگیری کرد تا گفته‌های خلیل‌الحیه ثابت کند، کارشکنی‌های واقعی در مسیر مذاکرات و آینده فلسطین، نه از سوی حماس، بلکه از سمت رژیم صهیونیستی و به دلیل حمایت‌های بی‌دریغ ایالات متحده امریکاست.