افزایش سهم مشارکت فارغ‌التحصیلان در بازار کار با راه‌اندازی کمیته ملی اشتغال
کمیته ملی اشتغال فارغ‌التحصیلان با هم‌افزایی دستگاه‌ها، مشوق‌های متفاوت بیمه‌ای، مالیاتی و آموزشی برای افزایش اشتغال دانش‌آموختگان دانشگاهی ارائه می‌دهد
فرزانه پیری
خبرنگار
دولت سیزدهم با هدف افزایش سهم مشارکت فارغ‌التحصیلان و کاهش آمار نرخ بیکاری این قشر در بازار کار، کمیته ملی فارغ‌التحصیلان را راه‌اندازی کرد تا با ارائه مهارت‌های فنی و حرفه‌ای و ارتقای سطح توانمندی مشکل اشتغال جویندگان کار را مرتفع سازد.
بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته، یکی از مهم‌ترین مشکلات فارغ‌التحصیلان در دست نیافتن به شغل مورد نظر، نداشتن مهارت است؛ این در حالی است که بسیاری از کارفرمایان نیز از نبود نیروی کار ماهر در بنگاه‌ها و کارگاه‌های اقتصادی گلایه کرده‌اند.
در عمر دو ساله دولت سیزدهم اهتمام به افزایش نرخ اشتغال و کاهش نرخ بیکاری بخصوص در بین جوانان مورد تأکید قرار گرفته است، به گونه‌ای که در این زمینه سازمان فنی و حرفه‌ای کشور متولی ارائه آموزش‌ها و مهارت‌های فنی و حرفه‌ای در قالب طرح‌های مختلف به دانشگاهیان و فارغ‌التحصیلان شده است.
با ارتباط بین علم و صنعت، افراد با فراگیری آموزش‌ها در مراکز آموزشی و دانشگاه‌ها و بعد از آن سپری کردن دوره‌های کوتاه‌مدت فنی و حرفه‌ای می‌توانند با کسب تجربه و مهارت وارد بازار کار شوند.
اقدامات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی
سازمان فنی و حرفه‌ای برای فارغ‌التحصیلان و دانشگاهیان آموزش‌ها را در قالب طرح‌های مختلف از جمله آموزش در محیط کار واقعی، طرح نخلستان برای اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و طرح‌کاد برای دانشجویان دانشگاهی ارائه می‌کند. این آموزش‌ها در راستای سیاست‌های کلان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای ساماندهی وضعیت شاغلان و بیکاران است.
محمود کریمی بیرانوند؛ معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بر ارائه آموزش‌های مهارتی بر فارغ‌التحصیلان به‌عنوان یکی از راهکارهای کاهش نرخ بیکاری در این قشر تأکید کرده و گفته است که در دولت سیزدهم بویژه با تمرکز بر رفع بیکاری فارغ‌التحصیلان، اقداماتی در وزارتخانه برای فارغ‌التحصیلان در حال انجام است.
به گفته وی، در جلسه ۸۵ شورای عالی اشتغال، رئیس جمهور به معاونت علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ابلاغ کرد که با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سایر نهاد‌ها برای بیکاران فارغ‌التحصیل مقطع ارشد و دکتری، فوراً یک بسته پیشنهادی قابل اجرا داشته باشد. جلسه کارگروه ملی آن هم با حضور تمام نهاد‌های متولی برگزار و مقرر شد متولیان تمام ظرفیت‌هایی که برای حل مسأله وجود دارد را رصد و در قالب طرحی قابل اجرا پیشنهاد کنند.
معاون اشتغال وزیر کار، درباره برنامه‌ریزی برای اشتغال فارغ‌التحصیلان گفته است که کمیته ملی فارغ‌التحصیلان با هم‌افزایی تمام دستگاه‌ها اجرایی شده است. به گفته وی، تمام دستگاه‌ها از جمله معاونت علمی و وزارت کار و وزارت صمت برنامه‌های مشترکی را دارند که در انتظار روند کاهشی نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان هستیم و در این مورد طرح‌های مختلفی در حال انجام است.
طبق گفته بیرانوند، نهاد‌های مختلف مشوق‌های متفاوت بیمه‌ای، مالیاتی، آموزشی، فرهنگی و… دارند که جامعه کار و تولید از آنها مطلع نیست، زیرا اطلاع‌رسانی خوبی انجام نشده است. حتی در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی هم مشوق‌های بیمه‌ای و کارفرمایی و کارورزی خوبی وجود دارد.
رشد اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در پاییز امسال
مرکز آمار در گزارشی نتایج طرح آمارگیری نیروی کار مربوط به پاییز 1402 را اعلام کرد.
بر این اساس در پاییز امسال تعداد 24 میلیون و 775 هزار شاغل در کشور وجود داشته که در میان آنها 27.5 درصد مدرک دانشگاهی داشته‌اند؛ یعنی 6 میلیون و 813 هزار نفر از شاغلان کشور دارای مدرک دانشگاهی بوده‌اند.
در میان مردان شاغل ۲۳.۵ درصد تحصیلات دانشگاهی داشتند و این نسبت در زنان 48.5 درصد است.
همچنین تعداد بیکاران در این فصل برابر با 2 میلیون و 43 هزار نفر اعلام شده که از میان آنها 42.8 درصد آنها با وجود داشتن مدرک دانشگاهی بیکار مانده‌اند. همچنین سهم دانش‌آموختگان از کل جمعیت شاغل در پاییز امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 1.1 درصد بیشتر شده است. در پاییز سال گذشته این سهم در کل کشور برابر با 26.4 درصد بوده است. همچنین این سهم برای زنان در این یک سال 2.2 درصد و برای مردان 0.7 واحد درصد بیشتر شده است. یعنی سهم اشتغال بانوان تحصیلکرده از 46.3 درصد در پاییز سال گذشته به 48.5 درصد در پاییز امسال رسیده که این امر نشانگر رشد قابل توجهی است.
بدین ترتیب سهم اشتغال مردان فارغ‌التحصیل دانشگاهی نیز از 22.8 به 23.5 درصد رسیده که در هر دو جمعیت زنان و مردان شاهد افزایش نرخ اشتغال هستیم.
تحلیل بازار کار نشان می‌دهد که از پاییز 1401 تا پاییز امسال، 612 هزار نفر به جمعیت فعال در بازار کار اضافه شده است که از این تعداد 427 هزار نفر یعنی 70 درصد دارای مدرک دانشگاهی بوده‌اند. همچنین در این یک سال 705 هزار نفر به جمعیت شاغلان اضافه شده که از این تعداد 458 هزار نفر یا 65 درصد دانش‌آموخته دانشگاه بوده‌اند.
برش
افزایش سهم شاغلان فارغ‌التحصیل دانشگاهی شهری و روستایی
گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد که سهم جمعیت شاغل 15 ساله و بیشتر فارغ‌التحصیلان آموزش عالی از کل شاغلان در نقاط شهری از 32.2 به 33.2 درصد افزایش یافته که نشانگر رشد یک درصدی است. همچنین در نقاط روستایی از 8.6 به 9 درصد با 0.4 درصد رسیده است.
بر اساس گزارش مرکز آمار، سهم بیکاری جمعیت 15 ساله‌ها و بیشتر فارغ‌التحصیلان آموزش عالی 11.4 درصد در پاییز امسال بوده که این آمار نسبت به 12.5 درصد پاییز سال گذشته نشانگر کاهش 1.1 درصدی است. سهم بیکاری مردان و زنان دانشگاهی به ترتیب 0.9 درصد و 2 درصد کاهش یافته است. همچنین بیکاری این جمعیت در نقاط شهری 1.1 درصد و در نقاط روستایی 0.5 درصد کاهش یافته است.