زخمه بر ساز دل هنرمندان

نداسیجانی
خبرنگار
چهارمین دوره کنسرت‌های آنلاین با عنوان «برخط ماه و نوا» در تالار رودکی به‌کار خود پایان داد.این دوره از کنسرت‌های آنلاین که به‌ همت انجمن موسیقی ایران و با مشارکت بنیاد فرهنگی- هنری رودکی و حمایت دفتر موسیقی برگزار شده بود، 12گروه در بخش‌های موسیقی دستگاهی، نواحی و کلاسیک غربی اجرای برنامه داشتند که البته مانند اجراهای قبل به‌ دلیل شرایط بیماری کرونا و محدودیت‌ حضور مخاطبان در سالن‌های اجرا و رعایت مصوبات و دستورالعمل‌های ستاد ملی کرونا به‌ صورت مجازی پخش شد و مورد استقبال مخاطبان هم قرار گرفت.
غنیمت شمردن فرصت به‌وجود آمده
عزیز تنها از شرکت کنندگان بخش موسیقی نواحی این دوره از کنسرت‌های آنلاین بوده که در سومین روز این اجراها به‌همراه «یاسمین تنها» قطعاتی از موسیقی شرق و جنوب خراسان را با نوای دوتار خود اجرا کرد. این نوازنده بر این نظر است که اجراهای آنلاین در شرایط کنونی می‌تواند اتفاق بسیار خوبی باشد و بهتر است فرصت‌های به‌وجود آمده را غنیمت شمرد و به‌همین دلیل اگر بار دیگر از او دعوت شود، حاضر به اجرای کنسرت آنلاین است و این نوع اجرا را بهترین روش برای شنیدن موسیقی اقوام برای مردم می‌داند. این هنرمند که برای بار نخست اجرای کنسرت آنلاین داشته در گفت‌و‌گو با «ایران» بیان کرد: اگر امروز شرکت کننده چنین برنامه‌ای بودم قطعاً به‌دلیل حمایت از سوی نهادهای برگزار کننده است در غیر این صورت ما هنرمندان موسیقی نواحی توان مالی برای برگزاری کنسرت نداریم.
 تک نوازی «کفنه زنی (همنوازی مربوط به موسیقی بانوان منطقه شرق خراسان)»، مقام «دلشیدا»، تک نوازی «جَل» توسط یاسمین تنها و چند مقام ترکیبی از اجراهای این گروه بود. عزیز تنها در خصوص بازتاب کنسرت‌های آنلاین گفت: قطعاً این نوع برگزاری مخاطب بیشتری خواهد داشت اما چه بهتر بود تبلیغات و اطلاع‌رسانی بهتر و بیشتری صورت می‌گرفت. او اوضاع موسیقی در زادگاه خود را چندان رضایتبخش نمی‌داند بویژه که این یک سال و اندی کرونا موجب تعطیلی آموزشگاه‌های موسیقی شده و در ادامه افزود: موسیقی نواحی ایران حتی پیش از کرونا هم شرایط خوبی نداشت و در استان پهناوری چون خراسان به آن شکل که باید حمایتی وجود ندارد. همه ما می‌دانیم موسیقی نواحی بسیار مظلوم واقع شده است و نیاز به پشتیبانی دارد.
آشنایی با فرهنگ و موسیقی ایران در سطح گسترده
 حیدر کاکی نوازنده تنبور و دیگر هنرمند شرکت کننده این اجراها بود که روز نخست این برنامه به‌همراه همایون کاکی نوازنده کمانچه در تالار رودکی اجرای کنسرت آنلاین داشت. او بر این نظراست اگر ارگان‌های دولتی و مراکز فرهنگی از هنرمندان حمایت کنند کنسرت‌های آنلاین از استقبال بیشتری برخوردار خواهد بود. این نوازنده تنبور که اردیبهشت ماه 99 نیز در فرهنگسرای ارسباران اجرای آنلاین داشته به «ایران» گفت: اگرچه این کنسرت‌ها می‌تواند اتفاق خوبی باشد اما هیچ‌گاه جایگزین کنسرت‌های موسیقی با حضور مردم نخواهد بود و آن حس و انرژی که از مخاطب دریافت می‌شود قطعاً در این اجراها متفاوت است. اما حُسن کنسرت‌های مجازی این است مخاطب گسترده‌ای را پوشش می‌دهد و سراسر دنیا می‌توانند این برنامه‌ها را تماشا کنند و با فرهنگ، موسیقی و سازهای ما آشنا شوند. خود من نیز بازخوردهای بسیاری خوبی از دوستان و شاگردان قدیمی‌ام در خارج از ایران داشتم.
کاکی علاقه‌مند به اجرای کنسرت آنلاین است و به‌گفته خودش اگر متولیان امر حمایت کنند مشکلی برای اجرای دوباره نخواهد داشت. او درخصوص آشنایی مردم با موسیقی نواحی از طریق همین کنسرت‌های آنلاین بیان داشت: موسیقی نواحی به نسبت موسیقی سنتی نفوذ بیشتری در مردم دارد، اگرچه این موسیقی کمتر شنیده شده و با این کنسرت‌ها قطعاً آشنایی مردم بیشتر خواهد شد.
آواز بر اساس مقام شاخوشینی، قطعه مژدگانی، قطعه وه هار(بهار)، قطعه شیرین شمامه و شلیر از جمله کارهایی بود که در این کنسرت اجرا شد. این نوازنده می‌گوید:کنسرت‌های آنلاین نیاز به تبلیغات در سطح گسترده تری دارد تا مخاطب بیشتری جذب کند و در ادامه افزود: موسیقی نواحی حامی و دلسوزی ندارد و متولیان فرهنگی باید به‌ لحاظ مالی و اجاره سالن‌های کنسرت هنرمندان را مورد توجه قرار بدهند. شرایط اقتصادی موجب شده اکثریت هنرمندان ما شغل دیگری در کنار حرفه هنری خود داشته باشند و این موضوع تأثیر منفی بر کارشان خواهد گذاشت.
نکته قابل توجه که این هنرمند به آن تأکید دارد آموزش درست و اصولی موسیقی اقوام ایران است. به گفته او این موسیقی به شکل‌های مختلف عرضه شده مانند مقام‌های ساز تنبور که در شهرهای مختلف ایران به‌صورت قطعه آموزش داده می‌شود اما هنرجویان و مردم با مقام‌های اصلی آن آشنا نیستند و قطعاً کنسرت‌های آنلاین معرف بهتری در آشنایی مردم با رپرتوارهای این موسیقی اصیل است.