سازه‌ای برای احیای نگین ایران

رضا اردکانیان
وزیر نیرو
هفته ســـی‌وچـــهارم پویــش هر هفتـــه_الـف_ب_ایـــــــران با افتتاح‌ طرح‌هایی در استان‌های آذربایجان غربـــی، اصـفهـــــان، مازندران و اردبیل در روز پنـــجشــــــنبه یازدهم دی‌ماه با آغاز بهره‌برداری از طرح‌هایی در هر دو حوزه آب و برق دنبال خواهد شد. سد کانی‌سیب و شبکه اصلی آبیاری و زهکشی کرم‌آباد با وسعت 8400 هکتار، مهم‌ترین طرح‌های این هفته است. تلاش برای احیای دریاچه ارومیه از مهم‌ترین اقدامات محیط‌زیستی دولت تدبیر و امید بوده و طرح انتقال از سد کانی‌سیب به دریاچه نیز از جمله مهم‌ترین اقدامات سازه‌ای وزارت نیرو در این زمینه بوده است. سد کانی‌سیب با حجم مخزن 220 میلیون مترمکعب و طرح انتقال آب از سد کانی‌سیب به دریاچه ارومیه، در محدوده جنوب استان آذربایجان غربی و در شهرستان‌های پیرانشهر و نقده، برای مهار و تنظیم 713 میلیون مترمکعب و انتقال سالانه 600 میلیون مترمکعب آب به دریاچه ارومیه اجرا شده است.
اقدامات وزات نیرو برای احیای دریاچه ارومیه البته موارد دیگری را نیز شامل می‌شود:
1. رهاسازی 6133 میلیون متر مکعب آب از سدهای درحال بهره‌برداری حوضه آبریز به منظور تأمین بخشی از حقابه زیست‌محیطی دریاچه ارومیه از زمان تشکیل کارگروه تا پایان سال آبی 99-98.
2. اتصال زرینه‌رود به سیمینه‌رود به طول 25 کیلومتر، لایروبی مسیر رودخانه‌های منتهی به دریاچه ارومیه به طول بیش از 210 کیلومتر و انسداد موقت انهار سنتی در فصول غیر زراعی در رودخانه‌های منتهی به دریاچه ارومیه.
3. تکمیل تصفیه‌خانه‌ها و سامانه‌های انتقال مرتبط که سالانه 207 میلیون مترمکعب پساب تصفیه‌شده برای دریاچه ارومیه تأمین می‌کند.
4. انسداد و جلوگیری از اضافه برداشت چاه‌های غیر‌مجاز و استقرار گروه‌های گشت و بازرسی که سبب کاهش حدود 400 میلیون مترمکعب در سال مصرف منابع آب زیرزمینی در حوضه دریاچه ارومیه شده است.
5. احداث سد سیلوه، کانال انتقال آب جلدیان و سد چپرآباد و تخصیص 44 میلیون متر مکعب آب به دریاچه ارومیه.
6. توقف سایر طرح‌های توسعه منابع آب اجرایی و مطالعاتی.
راهکار اصلی احیای دریاچه ارومیه مانند بقیه مناطق کشور، مدیریت مصرف و تقاضای آب در حوضه است ولی انتقال آب نیز می‌تواند به عنوان بخشی از راهکار لحاظ شود و امید است افزوده شدن آب انتقال‌یافته، در کنار توسعه برنامه‌های مدیریت مصرف، به پایداری و احیای دریاچه ارومیه، نگین ایران، کمک رساند.
طرح سد و شبکه آبیاری و زهکشی کرم‌آباد نیز از مهم‌ترین طرح‌های هفته سی‌وچهارم پویش الف_ب_ایران است. اهداف عمده این طرح عبارتند از: استفاده از 6/112 میلیون مترمکعب از حقابه ایران از دریاچه ارس، امکان ذخیره و تنظیم آب از طریق سد کرم‌آباد و توسعه اراضی پایین‌دست، استفاده از ویژگی‌های همجواری با مرزهای کشورهای آسیای میانه و اروپا نظیر امکان صادرات و استفاده از بازارهای جهانی، امکان توسعه و احیای حدود 22300 هکتار ناخالص از اراضی، ایجاد اشتغال، درآمدزایی و بهبود وضعیت اقتصادی در منطقه طرح و امکان ایجاد فضای گردشگری در محدوده سد و رونق اکوتوریسم. رشد تولیدات کشاورزی، امکان ایجاد بیش از 5000 نفر/سال اشتغال جدید و به تبع آن ایجاد منابع درآمدی برای 25000 نفر جمعیت از پیامدهای اجتماعی مثبت این طرح است.
مجموعه‌ای شامل نیروگاه‌ مقیاس کوچک 10 مگاواتی، 8 طرح پست، خط انتقال و شبکه فوق توزیع در استان اصفهان؛ پنج نیروگاه مقیاس کوچک جمعاً به ظرفیت 68 مگاوات در شهرستان‌های چمستان، بابلسر، بابل و بهشهر و 4 طرح پست، خط انتقال و شبکه فوق توزیع در استان مازندران؛ برق‌رسانی به روستاها در استان‌های اردبیل و آذربایجان غربی و 2 پست فوق‌توزیع در استان اردبیل نیز در حوزه صنعت برق نیز در چارچوب هفته سی‌وچهارم پویش هر هفته_الف_ب_ایران بهره‌برداری می‌شوند. استان مازندران همچنین شاهد آبرسانی به 57 روستا خواهد بود.
جمع سرمایه‌گذاری برای این طرح‌ها معادل 2761 میلیارد تومان است که 1215 میلیارد تومان آن برای مجموعه سد کانی‌سیب و شبکه آبیاری و زهکشی کرم‌آباد، 839 میلیارد تومان در تأسیسات برقی استان‌های اصفهان، آذربایجان غربی و اردبیل و 707 میلیارد تومان در استان مازندران است.
هفته سی‌وچهارم پویش هرهفته_الف_ب_ایران را با یاد و خاطره سردار شهید قاسم سلیمانی برگزار می‌کنیم. راهی که آن شهید برای عزت و اقتدار ایران پیمود، ما با خضوع و فروتنی، برای ایران و به یاد آن بزرگوار، با قدم‌هایی استوار در مسیر ساختن ایرانی آباد، آزاد، مقتدر و عزتمند طی خواهیم کرد.