شفافیت راه پرتاب را هموار‌تر می‌کند

امیر عباس نخعی
روزنامه نگار
در دل تاریک و سرد کویر همه لحظه شماری می‌کنند تا گرما و نور بلند شدن سیمرغ که بر بالش ظفر نشسته است فضا را بشکافد و گرمایی هرچند موقت ایجاد کند. ده، نه، هشت، هفت، ....آتش. این دستوری است که همه منتظرش بودند فضا به مانند صبح روشن می‌شود و گرمایش هوا را می‌شکافد. ماهواره بر سیمرغ ظفر را به دوش می‌کشد و تا مرز موفقیت با خود می‌برد. اما ماهواره به‌دلیل اینکه ماهواره بر به سرعت لازم نمی‌رسد در مدار تزریق نمی‌شود.یکشنبه این هفته ایران آزمایش دیگری را برای در مدار قرار دادن ماهواره انجام داد که به نظر موفقیت‌آمیز بود. البته موفقیت را در این پرتاب هرکس از نگاه خویش معنا کرد؛ کسی عملکرد ماهواره بر و پرتابش را موفقیت‌آمیز دانست، کسی کسب تجربه در حمل و دانش ساخت ماهواره و نگاه نگارنده از منظر رسانه است.
موفق بودیم چون این بار کمی جرأت به خرج دادیم و اهل رسانه را با خود همراه کردیم. این بار برای اولین مرتبه خبر را از توئیت ترامپ و بی‌بی‌سی و اینترنشنال و.... نشنیدیم. این بار رسانه‌های داخلی بودند که خبر دادند. این بار بازی با افکار عمومی را به کناری نهادیم و دست عده‌ای از جوانان این مرز و بوم را گرفتیم و با خود به داخل خلوتگاه کشاندیم تا شفافیت اطلاع‌رسانی آنان بر روشنایی آتش پرتاب بچربد. اگرچه انتخاب‌ها نقص داشت و کامل نبود، اگرچه هنوز جرأت نداریم سفره را برای همه باز کنیم، اگرچه هنوز انتخاب‌کنندگان و شوندگان دایره‌ای هستند اما برای نخستین تجربه از شفافیت خوب بود.
برای این کار هنوز نیاز به شفافیت بیشتری هست. نباید اینگونه باشد که تنها وزیر یک وزارتخانه برای باز کردن راه اهالی رسانه به نهادهای دیگر فشار بیاورد بلکه نهادهای دیگر هم باید پای شفافیت بایستند. اگر ما می‌گوییم دستاوردهای ماهواره‌های سنجشی ملی است؛ این نباید تنها حرف وزارت ارتباطات، سازمان فضایی و پژوهشگاه فضایی باشد این باید شعار همه باشد. اگر این کار واقعاً ملی است مثل مسابقات تیم ملی فوتبال همه باید در همه چیزش شریک باشند.
اگر از مالیات و سهم مردم برای ماهواره بر و ماهواره هزینه می‌شود چرا لحظه پرتاب را زنده پخش نمی‌کنیم تا شکستش را همه با هم بپذیریم  و پیروزیش را همه با هم. مگر در مسابقات تیم ملی وقتی به حریفان می‌بازیم همه ناراحت و سرخورده نمی‌شویم و پس از آن بلافاصله به فکر پیروزی بعد همراه می‌شویم. در این کار ملی هم همه را باید شریک کرد. حتی باید پخش مستقیم گذاشت. زمان تعیین کرد و پیروزی و شکستش را با مردم تقسیم کرد. چه بسا باید پا فراتر گذاشت و بخش خصوصی را داخل کرد نه تنها در استفاده از داده‌های ماهواره‌ای بلکه برای ساخت ماهواره بر هزینه کنند، برای ساخت ماهواره هزینه کنند و منافعش را هم ببرند. تا صنعت فضایی را به بخش خصوصی نسپاریم تا مردم را در این عرصه داخل نکنیم نمی‌توانیم پیام درستی به داخل و خارج ارسال کنیم. اول به فکر پیام داخلی باشیم. همراه کردن همه می‌تواند بقیه مسیر را هموار کند. این عرصه خودی و غیر خودی ندارد.