در پی ابتلای رئیس مجلس به بیماری ناشی از ویروس کرونا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی از طرف رهبر معظم انقلاب اسلامی برای وی دعا و آرزوی سلامتی و بهبودی کرد. به گزارش فارس، در پی ابتلای رئیس مجلس شورای اسلامی به بیماری ناشی از ویروس کرونا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی از طرف رهبر معظم انقلاب اسلامی ضمن جویا شدن آخرین وضعیت درمان علی لاریجانی، برای وی دعا و آرزوی سلامتی و بهبودی کرد.

هفتاد و نه سال قبل در چنین روزهایی پیکر یکی از مشهورترین زنان کشورمان در آغوش خاک آرام گرفت؛ پروین اعتصامی، شاعری که تنها سی و چهار- پنج سال زندگی کرد با این حال موفق به خلق دیوانی شد که بسیاری از بزرگان روزگارش باور نکردند که سروده او باشد. البته در این بین اساتیدی همچون علامه دهخدا و ملک الشعرای بهار به دفاع از پروین برخاستند؛ با این حال او در شرایطی با زندگی وداع کرد که همچنان متهم بود که شعرها به خودش تعلق ندارند؛ هر چند که در نهایت نام این شاعر در تاریخ ادبیات ایران به عنوان یکی از بزرگ ترین زنان ادیب درج شد. گفته های توفیق سبحانی، نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه که کتابی پژوهشی درباره دیوان پروین اعتصامی نوشته را به همین مناسبت می خوانید.‌

مریم شهبازی‌
خبرنگار
‌چه ویژگــــــی خاصی در سروده‌های پروین اعتصامی‌ست که از او به عنوان یکی از بزرگ‌‌ترین شاعران زن کشورمان یاد می کنند؟
پروین اعتصامی زمانی با زندگی وداع گفت که سی و پنج سال بیشتر نداشت و شاید همین مرگ زودهنگام را بتوان خوش شانسی اش دانست. نکته ای که درباره تنها دیوان به یادگار مانده از او مطرح است سن کم اوست. شعرهایی که به گمانم برای زنی شاعر آن هم با موانع اجتماعی و از سویی تلاش جامعه ادبی آن روزگار برای پس زدن شاهکارهایش بیشتر به معجزه می ماند.
‌حاضر جوابی پروین در مناظره هایش را می توان یکی از ویژگی های خاص شعر او دانست؟
بله، چراکه پروین از توانایی خاصی در این زمینه برخوردار بوده و دیوانی ارزشمند در سنی کم خلق کرده. البته نباید فراموش کرد که از این سی و پنج سال عمر بخشی صرف روزگار کودکی و تحصیل شده، بخشی هم برای گرفتاری‌های ازدواج نافرجام. در آخر هم مبتلا به بیماری حصبه می شود که جانش را می گیرد.
‌زمانه پروین چندان دور از روزگار ما نیست؛ با این حال چرا هیچ نسخه ای به خط خود پروین از دیوانش در دست نیست؟
پاسخ سؤال تان را نمی دانم؛ هرچند که نباید شرایط اجتماعی روزگار پروین را هم فراموش کنید؛ پدر پروین علیرغم تأثیر بسیاری که در کسب جایگاه ادبی او داشته تا پیش از ازدواج و حتی طلاق، به او اجازه نشر دیوانش را به دلیل نگرانی از برخی تفکرات اشتباه نمی دهد.
‌مقدمه ملک الشعرای بهار بر دیوان پروین تأثیری در تغییر نگاه جامعه ادبی و رفع اتهام از او نداشته؟
اتفاقاً در همان روزگاری که دیوان پروین با مقدمه بهار منتشر می شود بسیاری به او خرده می گیرند که چرا چنین کاری کرده؛ کسی باورش نمی شد که آن اشعار به شاعری زن، آن هم با آن سن و سال تعلق داشته باشد. ما در ایران با چهره های درخشانی روبه رو هستیم. اما در میان زن ها، به ویژه در روزگار گذشته با کمتر زنی مواجه می شویم که قادر به عبور از تفکرات جامعه مردسالار شده باشد. البته نه این که نداشته باشیم، در اواخر قرن پنجم و سال های آغازین قرن ششم شاعر زن مطرحی به نام «مَه‌سَتی گنجوی»که اشعار محدودی از او باقی مانده هم بوده اما هیچ کدام موفق به کسب شهرتی همچون پروین نشده اند. در دوران معاصر شاعران زن دیگری هم نظیر سیمین بهبهانی و فروغ فرخزاد موفق به کسب جایگاهی والا شده اند که خوشبختانه آنقدر خوش شانس بوده ام که هر دو آنها را دیده ام. فروغ هم نظیر پروین روزگار چندان خوشی نداشت، او نیز بسیار جوان بود که با زندگی وداع کرد. البته این دو تفاوت مهمی با پروین داشتند، این که فروغ و سیمین بهبهانی در زمان حیاتشان هم مشهور بودند اما پروین تازه بعد از مرگش بود که کم کم از سوی جامعه ادبی پذیرفته شد.
‌بازگردیم به سؤال ابتدایی گفت و گو و این که شعر او برخوردار از چه ویژگی هایی ست؟
شاهکارهای به یادگار مانده از پروین در قالب های قصیده، قطعه و مثنوی هستند، با این حال مهارت مثال زدنی اش در مناظره گویی را می توان یکی از مهم ترین ویژگی‌ها در پاسخ به سؤال شما دانست. نکته مهم دیگری که نباید فراموش کرد این است که سروده های پروین به گونه‌ای  هستند که انگار امضای او بر آنهاست و حتی بدون درج نامش هم می توان فهمید که فلان بیت یا شعر از سروده‌‌های او هستند.  
‌با وجود همه بی مهری ها و اتهاماتی که متوجه پروین بوده او از حمایت افرادی همچون علامه قزوینی هم برخوردار بوده.
بله حتی علامه قزوینی در نامه ای به پدر پروین از این گفته که:«شکی نیست که در خصوص جنبه صنعتی و فنی شعر، یعنی جنبه فصاحت لفظی این خنسای عصر و این رابعه دهر( خنسا و رابعه عدویه از مشهورترین شاعران زن جهان عرب هستند.) مدیون توجه و عنایت پدری فاضل همچون شما است.» او در جای دیگری از این نامه گفته:«به طور قطع تاکنون هیچ زنی در این زبان، مانند پروین و به خوبی او شعر نگفته است.» این نقل‌قولی ست که در هفتمین شماره مجله مهر در دوره رضا شاه منتشر شده است. اما دلیل گفته علامه قزوینی درباره نقش پدر پروین در چیست؟ او شعرهای برجسته شاعران خارجی را ترجمه کرده و برای پروین می خوانده و او را از سن خردسالی به تنظیم آنها به نثر تشویق می کرده است.  
‌افرادی نظیر علامه دهخدا و ملک الشعرای بهار چقدر در معرفی پروین به جامعه مردسالار آن روزگار نقش داشته اند؟
در نقش این دو که هیچ تردیدی نیست، البته منتقدان پروین و جامعه ادبی نقد بسیاری هم به دهخدا و بهار داشته اند؛ حتی وقتی بهار مقدمه دیوان پروین را می‌نویسد به او ایراد گرفتند که تو بی سوادی، چراکه تشخیص نداده ای این اشعار به خود پروین تعلق ندارد و سروده‌‌‌های دیگران را دزدیده و به نام خود زده. پروین سال های آخر عمرش به کتابخانه دانشسرای عالی که حالا به مرکز تربیت معلم تبدیل شده می رفته، از همین طریق هم شرایط آشنایی نزدیک او با دهخدا و بهار که گویا آنجا تدریس می کرده اند فراهم می شود.
‌شما چرا پروین اعتصامی را شاگرد خلف بزرگان ادبیات کلاسیک فارسی دانسته‌اید؟
بگذارید قبل از پاسخ به این سؤال نکته ای بگویم، اگر شعرهای پروین را بخوانید و توجهی هم به شرایط او داشته باشید به منتقدانش حق می دهید که گمان کنند شعرها کار خودش نبوده است. به گمانم پروین از آن دسته افرادی ست که خداوند به آنان لطف خاصی داشته وگرنه چطور می توان در آن سن کم چنان شعرهای پخته‌ای گفت. مضامین اشعار پروین بیشتر به نقد شرایط اجتماعی بازمی گردد، به بیان آنچه بر طبقه ستمدیده گذشته بوده و این در حالی ست که او به خانواده ای مرفه تعلق داشته، هر چند که علیرغم شرایط خانواده‌اش همواره در تلاش برای دیدن آنچه بوده که بر مردم می گذشته است. پروین طی سال های کوتاه زندگی اش موفق به دیدن چیزهایی شده که امروز هم دیده می شود، هرچند که شاید اغلب ما بی تفاوت از کنارشان عبور کنیم. به عنوان نمونه :«کودکی کوزه ای شکست و گریست.» نظیر این کودک هنوز هم هست، کودکان کاری که تا کمر در سطل های زباله خم می شوند و ... مهم ترین فرق پروین با ما در این است که ما همه اینها را می بینیم و می‌گذریم؛ اما او همه اینها را دید و بی تفاوت عبور نکرد. به گمانم پروین را می توان یکی از بهترین شاگردان بزرگان ادبیات کلاسیک مان دانست، او حرف هایی را شنیده که کمتر کسی توان شنیدنش را داشته است.‌

گویی که کرونا و قرنطینه تنها محدود به تعطیلات نوروزی بوده و حالا دیگر تمام شده است ؛ نه اینطور نیست
همچنان مردم و مسئولان باید مراقب باشند و هوشیار.کرونا در کمین است
- رئیس‌جمهوری: طرح فاصله‌گذاری اجتماعی با تبدیل به فاصله‌گذاری هوشمند ادامه خواهد یافت
- معاون کل وزارت بهداشت: ترافیک صبح دیروز تهران نگران کننده بود 

حمیده امینی فرد / دیروز ١٦ فروردین ماه، نخستین روز کاری تهران بود. مدارس و آموزش عالی همچنان تعطیل هستند و جز تعداد کمی از اداره ها و صنوف پر تقاضا، درهای سایر مراکز خدماتی، اداری، فرهنگی، تجاری و تفریحی به روی مردم بسته است. پروتکل‌های وزارت بهداشت و ستاد مقابله با کرونا زمان تعطیلی را به بیستم فروردین ماه یعنی تا سه روز دیگر موکول کرده اند، اما اگر روند شیوع، در نمودار نزولی قرار نگیرد، ممکن است این سختگیری ها تا اردیبهشت ماه هم ادامه یابد!  مسئولان و کارشناسان حوزه سلامت  فاصله گیری فیزیکی و دور کاری را مهم ترین راهکار برای مهار کرونا می دانند، با وجود این وضعیت کلانشهر ٩ میلیون نفری تهران از نظر مبتلایان همچنان غیر عادی گزارش می شود. تعداد مبتلایان از مرز  55 هزار نفر گذشته و زنگ خطر برای وضعیت حدود ٤ هزار نفر هم در بیمارستان های کل کشور به صدا در آمده است.به گزارش «ایران»، دیروز تصویر تهران اگرچه با سال های قبل، تفاوتی عمده و قابل توجه داشت، اما انتشار برخی عکس ها در فضای مجازی و بویژه اظهار نگرانی برخی مسئولان نسبت به ترافیک غیر قابل پیش بینی اولین روز کاری، نشان داد، برخی شهروندان همچنان نسبت به این بیماری، نگاه خوشبینانه تری دارند! شلوغی برخی معابر پایتخت بویژه نقاط مرکزی در اطراف بازار تهران، میدان حسن آباد و بزرگراه های حکیم،همت، مدرس  و جاده مخصوص کرج که تصویر آن به یکی از پر مخاطب ترین تصاویر روزهای کرونایی کشور تبدیل شد، حتی صدای معاون وزارت بهداشت را هم درآورد وایرج حریرچی را وادار کرد  در کنفرانسی مطبوعاتی نسبت به این وضعیت ابراز نگرانی کند! این درحالی است که دولت همچنان تأکید دارد تا اداره ها با یک سوم نیرو، کار خود را شروع کنند و  اغلب صنوف و بازار تهران نیز تعطیل شده اند.
صفحه ۵ رابخوانید

مریم طالشی
گزارش نویس
«دختر گریه کن باباست. 4 تایش را دارم و دلم قرص است که مجلسم گریه کن دارد.» این را همیشه پدربزرگ می‌گفت. یکجوری دلش به گریه کن‌های مجلسش خوش بود که نگو. بیچاره نمی‌دانست اصلاً مجلسی در کار نخواهد بود؛ نه ختمی و نه شب هفتی و نه تشییعی.
مهسا به اینجا که می‌رسد، بغض می‌کند. معلوم است دارد از آن ور خط لبش را گاز می‌گیرد یا کاری دیگر که گریه‌اش نگیرد. دو هفته از رفتن پدربزرگ گذشته: «روزهای آخر دیگر چیزی حس نمی‌کرد. سرطان تمام بدنش را گرفته بود. باز خوب است که تا آخر نفهمید چه خبر شده. غریبانه‌ترین مراسم برایش برگزار شد. من و مادرم بودیم و دایی‌ها. دفن کردیم و برگشتیم. خاله‌ها ناراحتی قلبی دارند، نگذاشتیم سر خاک بیایند، از ترس کرونا. هرکدام تنها و درخانه خودشان سوگواری کردند، مادرم هم همینطور اما آرامتر نشده. هر روز می‌نشیند و گریه می‌کند. دلش می‌خواهد برود بهشت زهرا سر مزار یا خواهرهایش را ببیند و همه در بغل هم اشک بریزند اما حتی از یک سوگواری ساده محروم شده‌اند.»
روایت مهسا شبیه داستان دیگر خانواده‌های سوگوار است؛ چه آنها که عزیزشان را در این ایام به خاطر کرونا از دست داده‌اند و چه به دلایل دیگر.
محمد هم داغدار از دست دادن دختر کوچکش است. دلیل مرگ، نارسایی قلبی است و از قبل می‌دانستند بچه زیاد عمر نمی‌کند. او از حال و هوای خانه‌شان می‌گوید. از عکس‌ها و وسایل دختر 5 ساله که اگر فامیل از شهرستان آمده بودند، جمع و جورشان می‌کردند تا جلوی چشم مادر داغدیده نباشد اما حالا زن و شوهر به تنهایی بار غم از دست دادن کودک را به دوش می‌کشند.
معذرت می‌خواهد که نمی‌تواند منسجم حرف بزند. تمام بار چند سال دوندگی و از این بیمارستان به آن بیمارستان رفتن، روی دوشش است و همه هم بی‌حاصل: «حال تمام کسانی را که الان داغدارند خوب درک می‌کنم. حتی وقتی آدم می‌داند برای عزیزش دیگر کاری نمی‌شود کرد، سخت‌تر هم می‌شود. ما به خاطر این شرایط تمام مراسم دخترم را به بعد موکول کرده‌ایم چون تمام فامیلمان هم شهرستان هستند. فکر می‌کنم هر وقت مراسم بگیریم مثل همان روز اول داغمان تازه است. من بیشتر ناراحت همسرم هستم. اگر خانواده‌اش کنارش بودند بهتر می‌توانست این شرایط را تحمل کند اما قسمت این بود که در تنهایی و سکوت داغدار شویم.»
رضا غمدیده دیگری است که پدرش را بر اثر ابتلا به کرونا از دست داده. خانواده ساکن گرگان هستند و از روزی که پدر را غریبانه به خاک سپرده‌اند، هنوز نشده بر سر مزارش بروند: «مادرم را وقتی دیگر خیلی بی‌تاب می‌شود با ماشین می‌بریم کنار مزار. از توی ماشین با حسرت به گورستان نگاه می‌کند و اشک می‌ریزد. البته این مال وقتی است که دو هفته قرنطینه‌اش تمام شده بود. تا قبلش در خانه بود و اصلاً بیرون نیامده بود. گفته بودند تماسی نداشته باشیم، خیلی سخت بود. خودم گفتم برایم مهم نیست مریض شوم، نمی‌توانم مادرم را تنها بگذارم. به او سر می‌زدم اما خودش دعوا می‌کرد و با گریه می‌خواست بروم. آنقدر همه چیز برایمان غریب است که نمی‌دانم چه بگویم. فکر می‌کنم الان داغیم و بعداً می‌فهمیم چه بلایی سرمان آمده است. آنقدر اعصاب و روانمان به هم ریخته که فکر نکنم حالا حالاها درست شود. پدرم هیچ مشکل خاصی نداشت. 63 سالش بود و فقط کمی فشارش بالا بود. برایم سخت است که اینطور او را از دست داده‌ام.»
سوگواری راهی است برای باور آنچه از سر داغدیدگان گذشته است. هرکدام از مراسمی که برگزار می‌شود، او را بیشتر به این باور می‌رساند که عزیزش برای همیشه رفته و او چاره‌ای جز صبر ندارد. زندگی ادامه دارد و باید با جریان آن حرکت کرد. برای سوگواران این روزها اما انگار زندگی در همان نقطه متوقف شده. همه درگیر این شرایط خاصیم و نه تنها ما که این ویروس جهان را هم درگیر کرده. از هر جهت که نگاه کنیم با پدیده‌ای نوظهور مواجهیم اما سوگ حرف خودش را دارد.
دکتر سید احسان طوسی، روانپزشک در گفت و گو با «ایران» از سوگ می‌گوید: «اگرچه کرونا در مجموع عامل سهم کوچکی از مرگ و میر این روزهاست، اما روی سوگواری مردم صرفنظر از علت فوت عزیزانشان سایه افکنده است. شرکت در اجتماعات چه در اماکن عمومی و چه منزل صاحبان عزا می‌تواند باعث سرایت ویروس شود و باید در حد امکان از آن پرهیز کرد. به این ترتیب آیین‌ها و آداب سوگواری ما دست کم به شکل سنتی آن به شدت محدود شده است. سوگواری نه فقط یک سنت یا عادت بلکه رفتار فردی و جمعی ضروری برای سازگاری با فقدان است. سوگواری مناسب، به بازماندگان کمک می‌کند با سیر طبیعی از این بحران گذر کرده و به تدریج بدون آسیب یا اختلال روانی به زندگی معمول بازگردند. اگر آنها به هر دلیلی نتوانند به شکل مناسب و میزان کافی برای فرد از دست رفته سوگواری کنند یا از حمایت اطرافیان محروم شوند، می‌تواند به عوارض روانی از جمله علائم شبه جسمی، اختلال عملکرد اجتماعی، شغلی یا تحصیلی منجر شود. همچنین بر سلامت افراد در سایر زمینه‌ها بجز روان نیز اثرگذار خواهد بود.»
اما باید چکار کنیم تا آسیب کمتری به داغدیدگان برسد؟ دکتر طوسی در پاسخ به این سؤال می‌گوید: «دیدار ممکن نیست اما می‌شود تماس را به شکل‌های دیگری حفظ کرد تا خانواده متوفی آسیب کمتری ببینند. باید البته مراقب باشیم که خانواده داغدار بتوانند آرامش هم پیدا کنند. باید سعی کنیم تماس‌های کوتاه با آنها داشته باشیم اما زود به زود. تماس‌ها بهتر است تصویری باشند. به هرحال آن خانواده نباید احساس کنند که تنها مانده‌اند. در تماس‌ها نباید تلاش کنند که احساسات فرد عزادار را سرکوب کنند. مثلاً به هیچ عنوان به او نگویند که گریه نکند و اتفاقی است که افتاده. این جملاتی که در آنها تخفیف دادن بار مصیبت وجود دارد، اصلاً مفید نیست. شنونده اینطوری حس می‌کند کسی که دارد این حرف را می‌زند اصلاً احساس او را درک نکرده و نمی‌داند چه بلایی سر او آمده. باید به آنها بفهمانیم که دردشان را می‌فهمیم. همیشه یادمان باشد کسی که عزیزی را از دست داده، طبیعی‌اش این است که زندگی‌اش به هم بریزد، خوابش مختل شود و نتواند کار کند. این را می‌گویم تا اطرافیان فرد عزادار که می‌خواهند تسلی بدهند این‌ها را در نظر داشته باشند.»
خانواده متوفی چه کنند؟ وی می‌گوید: «پاسخ به این سؤال سختتر است. قبلاً مراسم تدفین و ترحیم می‌گرفتند خودش خیلی کمک کننده بود و الان نمی‌شود. خانواده‌ها احساس غریبی می‌کنند و این حس خیلی ناراحت کننده است. بهتر است خانواده متوفی خودشان هوای هم را داشته باشند و دیگر اینکه سعی نکنند از لحاظ احساسی خودکفا باشند. معمولاً بنا بر این است که دیگران زنگ بزنند و احوال این آدم‌ها را بپرسند اما هرجا احساس کردند نیاز دارند، خودشان زنگ بزنند و با فامیل و دوستان صحبت کنند یا کسانی که خودشان در یک خانه هستند دور هم جمع شوند و از متوفی صحبت کنند. مثلاً بنشینند و از خوبی‌های پدرشان حرف بزنند. بعضی جملات خیلی هم ویران کننده است اما خوب است. بروز احساسات خوب است. گریه خیلی فایده دارد.
مسأله این است که مردم ما با شرایط جدیدی مواجه شده‌اند و هیچ وقت در چنین شرایطی نبوده‌اند که بدانند باید در مواجهه با مسأله‌ای همچون سوگ چه کار کنند. باید خود فرد داغدار هرجا نیاز داشت کمک بگیرد، زنگ بزند به دوستش و گریه کند؛ این بخش روان است. به لحاظ جسمی هم باید خیلی مراقب خودشان باشند و غذای خوب بخورند. در شرایط عادی کسانی هستند که به صاحب عزا که اشتها ندارد غذا بدهند، در این شرایط اما کسی نیست، پس خودشان مراقب باشند. مثلاً از فامیل بخواهند برایشان غذا درست کنند و بیاورند. خود نزدیکان هم می‌توانند بدون اینکه ازشان بخواهند این کار را بکنند که این افراد حداقل از لحاظ جسمی آسیب نبینند. در نهایت توصیه می‌کنم هرجا لازم بود و دیدند فرد مشکل جدی دارد از روانشناسان و روانپزشکان که این روزها به صورت آنلاین هم مشاوره می‌دهند استفاده کنند.
ببینید در روزهای اول اگر کسی بگوید ای کاش من هم می‌رفتم پیش بابا، یک چیز است و اینکه کسی بگوید من خودم را می‌کشم که بروم پیش بابا یک چیز دیگر است و باید به آن توجه داشت و خود فرد و اطرافیان حواسشان به این مسائل باشد.»
البته شاید نشود بار غمی را که بر دوش داغداران است به سادگی سبک کرد اما در این روزها باید تا جایی که می‌شود غمخوار بود و مرهمی جز این نیست برای دل‌هایی که حتی به سوگی مرسوم اندکی آرام نشده‌اند.

معاون اول رئیس جمهور با تأکید بر اینکه نباید اجازه دهیم بنگاه ها و فعالان اقتصادی دچار ورشکستگی شوند، گفت: دولت با تمام ظرفیت در کنار فعالان اقتصادی بخش های مختلف خواهد بود و آنها را تنها نخواهد گذاشت. به گزارش ایسنا ، اسحاق جهانگیری در جلسه ای با مدیران و مسئولان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با اشاره به اینکه فعالان و بنگاه های اقتصادی زیرمجموعه این وزارتخانه بیشترین آسیب ها را از شیوع ویروس کرونا متحمل شده اند، اظهار داشت: باید با اقدامات و برنامه ریزی های مناسب اجازه ندهیم بخش های گردشگری و صنایع دستی و زیرمجموعه های این بخش ها دچار آسیب شوند. وی با تأکید بر اینکه موضوع سلامت و درمان مردم اصلی ترین و مهمترین اولویت دولت است و نباید تسلیم شرایط پیش رو شویم و در عین حال نباید چشم خود را بر عوارض، تبعات و پیامدهای ناشی از شیوع کرونا ببندیم، ادامه داد: تصور اینکه بتوانیم بدون هزینه و آسیب از این مقطع عبور کنیم تقریباً غیر ممکن است. همانگونه که مردم در این شرایط دچار مشکلاتی شده اند و هزینه می دهند، بخش خصوصی، دولت و سایر بخش ها نیز هزینه هایی را پرداخت خواهند کرد تا بتوانیم از این شرایط عبور کنیم.

عباس عبدی 
روزنامه نگار
مفاهیمی چون عدالت و آزادی را می‌توان از دو منظر تعریف و تحلیل کرد. اول از زاویه ارزش بودن آنها و دوم از زاویه ضروری بودنشان است. گرچه مخالف بحث از زاویه ارزش و مطلوبیت آنها نیستم، ولی آن را کافی نمی‌دانم. تا این مفاهیم از زاویه کارکرد و ضرورت تحلیل نشوند، نمی‌توانیم درباره آنها به تفاهم برسیم. برای نمونه بحث آزادی را باید از منظر ضرورت فهمید. در جامعه مدرن که تقسیم کار پیشرفته وجود دارد، نمی‌توان بدون حدی از آزادی که متناسب با این تقسیم کار است جامعه را اداره کرد. در این جامعه که زنان حضور مؤثری دارند، نمی‌توان بدون رعایت حقوق و آزادی و برابری برای آنان، جامعه را در حالت پایدار و رو به جلو قرار داد.عدالت نیز از همین چارچوب باید فهمیده شود. هنگامی که از عدالت اعم از عدالت جنسیتی، آموزشی، اقتصادی و... سخن می‌گوییم، منظورمان یک امر فانتزی و زینتی و اخلاقی نیست، بلکه از یک ضرورت سخن می‌گوییم.
در این چارچوب نقطه‌ای وجود دارد که اگر نابرابری از آن بیشتر شود، مجموعه جامعه ناکارکرد می‌شود و به ضد هدف تعیین‌شده خود منجر خواهد شد. اگر کسانی سرمایه‌دار باشند و حداکثر سود و بهره‌کشی هدف آنان باشد، باز هم برای تحقق این هدف باید حدی از عدالت و توزیع درآمد و ثروت را رعایت کنند، درغیراین صورت جامعه‌ای با فقرای فراوان، بی‌سوادی یا کم‌سوادی و بالا بودن درد و رنج و بیماری و طبعاً جرم و جنایت نمی‌تواند منشأ خیر و تولید ثروت باشد. بحران سال ۱۹۲۹ غرب در واقع از منظر کارکردی موجب شد که نگاه به حقوق کارگران و افراد پایین جامعه نیز تغییر کند. اینکه کارگران و طبقات پایین نیز باید حداقلی از رفاه را داشته باشند تا خط تولید و ثروت جامعه با حداکثر توان کار کند.
عدالت آموزشی و جنسیتی نیز دقیقاً به کمک رشد و توسعه جوامع می‌آید و در نتیجه به نفع همه است. فقیر بودن همسایه ما موجب ثروتمندی ما نمی‌شود. احتمالاً بیشتر به فقر ما می‌انجامد. البته ازاین گزاره نمی‌توان نتیجه گرفت که برابری کامل اقتصادی نیز امری مطلوب است، زیرا این وضعیت نیز مشکلات خاص خود را ایجاد می‌کند که بازهم همگان زیان خواهند دید. این وضعیت را می‌توان مشابه مالیات تصور کرد. افزایش شدید مالیات موجب توقف تولید و سرمایه‌گذاری می‌شود و همین امر در نهایت به ضرر مالیات‌گیرنده یا دولت است. ولی صفر بودن آن نیز می‌تواند به زیان مالیات‌دهنده باشد. زیرا از بسیاری خدمات حکومتی محروم می‌شود که برای تولید و توسعه فعالیت خودش به آن نیازمند است.
کرونا نشان داد که مبارزه با آن نیازمند تضمین تأمین حدی از زندگی برای همه آحاد مردم است. بهره‌مند بودن مردم از حداقلی از آموزش و بهداشت، مسکن و غذا و حتی ارتباطات، لازمه هر گونه سیاستگذاری مؤثر برای مقابله با کرونا است. جامعه‌ای که فاقد این توانایی‌ها باشد نمی‌تواند از گزند کرونا در امان باشد. جامعه‌ای که بخش مهمی از شاغلان آن نیازمند درآمدهای ناشی از فعالیت روزانه هستند و بدون بیمه و پس‌انداز معتبر زندگی می‌کنند، چگونه می‌توانند منع رفت و آمد و مقررات فاصله‌گذاری را رعایت کنند؟ اگر دیگران برای زنده ماندن باید خود را قرنطینه کنند، آنان برای زنده ماندن باید از خانه بیرون بیایند. در چنین جامعه‌ نابرابری بقای عده‌ای منوط به شیوه‌ای از زندگی است که برای دیگری خطرناک است. در حالی که در جامعه سالم بیماری آنان، بیماری ما است. تأمین حداقلی از معیشت، آموزش و بهداشت همه آحاد جامعه و رسیدن به حداقلی از برابری، لازمه ثبات و پایداری جامعه است و چنین امری مطلوب همه است بویژه برای طبقات مرفه‌تر و برخوردارتر اهمیت بیشتری باید داشته باشد. این کارکرد برابری نسبی نه فقط در کرونا در همه حوزه‌ها هست، ولی در کرونا به صورت حادتری خود را نشان داده است. فهم و ضرورت آزادی و برابری را از حیث کارکرد آنها فراموش نکنیم.

حمید رضا آصفی
 دیپلمات پیشین
​​​​​​​در بحبوحه بیماری کرونا که بیش از 200 کشور جهان را مبتلا کرده است تهدیدات امریکا برای آغاز یک حمله نظامی به عراق و همچنین تحرکات این کشور در عراق و تهدید ایران، خروس بی محلی بود که توجه افکار عمومی جهان را به خود جلب کرد.این موضوعات از چند منظر قابل ارزیابی و تحلیل است؛ اول آنکه امریکا نمی تواند چشم خود را بر دو واقعیت در عراق ببندد و همواره باید  آنها را مد نظر داشته باشد؛ یک آنکه امریکا و دولت مستقر در کاخ سفید یک نیروی اشغالگر در عراق است و پارلمان عراق بر خروج امریکا از خاک عراق تصریح کرده که امریکا همچنان با اجرای این تصمیم مخالفت کرده است. علاوه بر آن، بر اساس تمام کنوانسیون های بین الملل از جمله کنوانسیون 1907 لاهه،  نیروهای امریکا در عراق، نیروی متجاوزگر و اشغالگر شناخته می شوند.
​​​​​​​ادامــــه از صفحه اول
واقعیت دوم آن است که بعد از ترور ناجوانمردانه سردار شهید سلیمانی و ابومهدی المهندس، معادلات در منطقه و به خصوص در عراق بیش از گذشته به ضرر امریکا تمام شده است؛ نفرت عمومی در عراق نسبت به امریکا با هیچ زمانی قابل مقایسه نیست و این کشور نمی تواند از تبعات ترور یکی از شخصیت های عالی رتبه عراق و مسئولین بالای حشد الشعبی در این کشور فرار کند. از این رو کاخ سفید باید همواره این دو واقعیت را در محاسبات خود لحاظ کند و بی جهت برای فرار از مسئولیت آدرس غلط ندهد که خود کرده را تدبیر نیست.
اما آنچه این روزها در عراق می گذرد زوایای دیگری نیز دارد. امریکا در عراق کاملاً شکست خورده است؛ از بسیاری از پایگاه ها خارج شده و سفارت خود را که بزرگ ترین سفارت در دنیا بوده تخلیه کرده و حتی در موصل و کرکوک و همچنین حقانیه و بسمایه عقب نشینی کرده است و تنها در دو مکان یکی در عین الاسد و دیگری حریر کردستان با روحیه بسیار پایین و ناامید باقی مانده است.
از این رو امریکا که علی رغم فشارهایی که به دولت و مردم عراق وارد کرده نتوانسته افکار عمومی را همراه خود کند، ناگزیر است برای روحیه دادن به عوامل و نیروهای خود در عراق به یک جنگ تبلیغاتی روی بیاورد. بنابراین می توان یکی از اهداف این کشور را جنگ تبلیغاتی ناشی از شکست در عراق به شمار آورد.
انتقال سامانه پاتریوت امریکا به عراق در همین چارچوب ارزیابی می شود. آقای عادل عبدالمهدی در نامه ای به وزیر دفاع امریکا خواسته بود این کشور از استقرار پاتریوت در شرایط حاضر خودداری کند زیرا این اقدام بسیار تحریک آمیز بوده و شرایط را در عراق پیچیده تر می کند که متأسفانه امریکا به آن توجهی نکرد.
از دیگر سو امریکا در پی تضعیف دولت عراق و تغییر ساختار آن کشور است؛ معرفی آقای عدنان الزرفی برای مسئولیت نخست وزیری که با مخالفت گسترده مجلس عراق رو به رو شده امریکا را بیش از گذشته از تحولات عراق ناامید کرده است. از منظر نمایندگان عراق اقدام برهم صالح برای معرفی فردی با تابعیت امریکایی خارج از فراکسیون اکثریت خلاف قانون اساسی می باشد و همین اقدام، رئیس جمهور عراق را در آستانه استیضاح قرار داده است. بنابراین آنچه امریکا این روزها در عراق انجام می دهد برای تحت فشار قرار دادن دولت عراق از زوایای مختلف و در عرصه های متفاوت است.
از طرف دیگر بلای فراگیر کرونا که جهان را درگیر کرده به پاشنه آشیلی برای کاخ سفید تبدیل شده است. امریکا که داعیه قدرت اول در همه زمینه ها را در دنیا داشت برای مقابله با این بیماری بیشتر از همه کشورها عاجز شده است. آقای ترامپ در روزهای اول با پنهان کاری با این موضوع بسیار مهم، بسیار ساده انگارانه برخورد کرد که همچنان مورد نقد محافل سیاسی رسانه ها و افکار عمومی امریکا قرار دارد. این کشور خود را در جایی دید که دست نیاز به سوی کشورهای اروپایی و چین دراز نمود. کاخ سفید نشان داد به رغم ادعاهای پرطمطراق خود در بحران های بزرگ فاقد مدیریت تدبیر و همراه سازی افکار عمومی است از این رو شاید یکی از احتمالاتی که دور از ذهن نیست آن است که امریکا برای فرار از ناتوانی در عرصه داخلی نیازمند به یک ماجراجویی بیرونی باشد که البته در جهان امروز و جریان شفاف اطلاعات خریداری ندارد.
عامل دیگری که نمی توان آن را از نظر دور داشت، ناامیدی ترامپ از وادار کردن ایران به مذاکره و گفت وگو است. دولت آقای ترامپ که به تدریج در آستانه انتخابات آتی ریاست جمهوری قرار می گیرد، در نظرسنجی ها عرصه را به آقای جو بایدن باخته و در تلاش است به طرق مختلف باب گفت گو و مذاکره با ایران را باز کند حتی در روزهای گذشته او اعلام کرد که فقط کافی است ایران با آنها تماس بگیرد. کاملاً مشخص است که رئیس جمهور امریکا از هر وسیله ای حتی ارعاب و تشویق برای رسیدن به هدف خود استفاده کند مقاومت ایران  و ایستادگی بر اصول خود ترامپ را بیش از هر زمان ناامید کرده است.
کلام آخر که همچنان که سردار باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح اعلام کرد اتفاقات اخیر علیه پایگاه های امریکا در عراق ارتباطی به ایران ندارد و کوچک ترین سوءقصد به ایران با شدیدترین پاسخ مواجه می شود اکنون به عهده امریکاست که واقعیات را در عراق آنچنان که هست ببیند و بیش از این خود را در گردابی که خلاصی از آن میسر نیست، گرفتار نکند.

گروه سیاسی  / «صادقانه عرض کنم که ما برای مبارزه با تحریم و کرونا نیازمند یک خانه‌تکانی ذهنی هستیم. این مبارزه لزوم نوسازی در شیوه حکمرانی را به ما آموخت.» این جملات بخشی از پیام نوروزی محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه بود. بیان این کلمات از سوی ظریف تعجب ناظران و مردم را به دنبال داشت. بسیاری می پرسیدند چه اتفاقی افتاده که وزیر امور خارجه، از ضرورت نوسازی حکمرانی می‌گوید؟ پرسشگران برای پاسخ به این سؤال، به دنبال رویداد تحولساز در لایه های آشکار و پنهان نظام حکمرانی بودند، غافل از اینکه این رویداد تحولساز اکنون پیش روی همگان است؛ ویروس کرونا.  بسیاری از تحلیلگران در یک ارزیابی کلان، از تأثیر ویروس کرونا بر نظام بین الملل می گویند و جهان را به دو زمان پیش و پس از کرونا تقسیم می کنند.  اما این همه تأثیر این ویروس نیست. چراکه در داخل کشور به ویژه در سیاست داخلی نیز از هم اکنون می توان تأثیرات و پیامدهای ویروس کرونا را ردیابی کرد؛ تغییراتی که از یک موجود به غایت کوچک و ریز نشأت گرفته است. 
​​​​​​​


گروه سیاسی / «صادقانه عرض کنم که ما برای مبارزه با تحریم و کرونا نیازمند یک خانه‌تکانی ذهنی هستیم. این مبارزه لزوم نوسازی در شیوه حکمرانی را به ما آموخت.» این جملات بخشی از پیام نوروزی محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه بود. بیان این کلمات از سوی ظریف تعجب ناظران و مردم را به دنبال داشت. بسیاری می پرسیدند چه اتفاقی افتاده که وزیر امور خارجه، از ضرورت نوسازی حکمرانی می گوید؟ پرسشگران برای پاسخ به این سؤال، به دنبال رویداد تحولساز در لایه های آشکار و پنهان نظام حکمرانی بودند، غافل از اینکه این رویداد تحولساز اکنون پیش روی همگان است؛ ویروس کرونا. بسیاری از تحلیلگران در یک ارزیابی کلان، از تأثیر ویروس کرونا بر نظام بین الملل می گویند و جهان را به دو زمان پیش و پس از کرونا تقسیم می کنند. اما این همه تأثیر این ویروس نیست. چراکه در داخل کشور به ویژه در سیاست داخلی نیز از هم اکنون می توان تأثیرات و پیامدهای ویروس کرونا را ردیابی کرد؛ تغییراتی که از یک موجود به غایت کوچک و ریز نشأت گرفته است. 
تغییرات پرمعنا در سیاست داخلی
عباس سلیمی نمین، تحلیلگر اصولگرا جمعه گذشته به «تسنیم» گفت: «اکنون بیشتر نیاز است تا هم‌آوایی، همراهی و هم‌افزایی انجام بگیرد. برخی انتقادات که به دولت می‌شود شاید خیلی مناسب نباشد. دوران سختی است و باید با تدبیر از این سختی‌ها عبور کرد و برخی از حرف‌هایی که  از سوی منتقدین دولت زده می‌شود، شاید اکنون جایش نباشد.» واقعیت این است که حتی پیش از این توصیه، واقعیت دشواری به نام شیوع کرونا خود را بر حوزه سیاست ایران تحمیل کرده بود. پس از نقدهای گاه تند برخی در دو هفته نخست، اکنون مدت هاست که سیاست داخلی در ایران نوعی سکون و سکوت را تجربه می کند. دیگر از آن شعارهای تند، آرمانگرایی صرف و حملات تند و تیز علیه دولت خبری نیست. تا اینجا کرونا مسأله سیاست در ایران را واقعی کرده است، به این معنا که سیاست باید به کار زندگی شهروندان بیاید و زیست آنان را سرو سامان بدهد، به جای آنکه توش و توان خود را صرفاً وقف آرمان های ذهنی کند. از این رو آنان که در نطق های آتشین، خطابه های تند و تیز و متن های بلند، برای اصل زندگی و امور روزمره چیزی نداشتند، لاجرم به حاشیه رفتند و سکوت پیشه کردند تا شاید این دوران بگذرد. به همین دلیل امروز مردم در کنار اخبار مربوط به کرونا، دیگر از جدال های خسته کننده مرسوم سیاسی، خبر یا اظهارنظری نمی خوانند. اما غلامرضا کاشی، صورت بندی دقیق تر و ریزبینانه تری از این تغییرات ارائه کرده است. او در کانال «تلگرام» خود درباره پیامدهای کرونا در عرصه سیاسی ایران با بیان اینکه کرونا مسأله سلامت و زندگی و اداره امور متعارف مردم را در کانون قرار داده، و این مسأله بر هر آرمان بلندی تقدم یافته است، نوشت: «به این اعتبار وجه کانونی بسیاری از شعارها تضعیف خواهند شد و نحوی بازآرایی را به همه جریان‌های سیاسی دیکته خواهد کرد. جریان برآمده از جنگ، باید نشان دهد چه فکری برای ساختار درهم ریخته کشور در موقعیت‌های بحرانی کرده است. اصلاح‌طلبان نیز اگر قرار است آینده‌ای داشته باشند باید فهم خود را از شعار کانونی دموکراسی‌خواهی بازآفرینی کنند و نشان دهند دموکراسی مدنظر آنان برای مردمانی که در مواقع بحرانی این همه بی‌پناهند، چه فکری کرده است.»
کاشی علاوه بر تأکید بر اینکه این بار نه روشنفکران و غرب زدگان، بلکه پزشکان دائر مدار بودند و آنان برنامه و نحوه مواجهه با این پدیده را نوشتند، از بازسازی ارزش‌های سیاسی در دوران پساکرونا گفت و نوشت: «ما در دوگانه‌سازی‌های آشتی‌ناپذیر زندگی می‌کنیم. دوگانه‌سازی‌هایی که خاص‌گرایانه، فرقه‌ای و فاقد نگرش عام‌گرایانه سیاسی است. اما کرونا حادثه‌ای است که این سنخ از دوگانه‌سازی‌ها را بی اعتبار می‌کند.»
بازیگران جدید نظام حکمرانی
آن چه که جواد کاشی در کانون قرارگرفتن پزشکان یاد می کند، امیر ناظمی، پژوهشگر سیاستگذاری فناوری، قدرت گرفتن بازیگران جدید در نظام حکمرانی ایران از آن می کند. منظور از این اشاره ها این است که اگر تا دیروز سیاستمداران اولویت ها، ارزش ها و تصمیم گیری ها برای اداره کشور را تعیین می کردند، کرونا فرصتی را برای کارشناسان - و اینبار کارشناسان حوزه پزشکی - فراهم کرد تا به عنوان تربیت شدگان حوزه های دانشگاهی و کارشناسی، فرصت بازیگری بیشتری در اداره کشور پیدا کنند. او در یادداشتی که ایام نوروز در «ایران» منتشر شد، نوشت: «در هر برهه سرنوشت‌ساز بازیگران نخستین تغییرکنندگان هستند.  فهم متداول امنیتی در کشور به صورت تاریخی مبتنی بر فهمی نظامی است، کرونا شاید نخستین مساله امنیتی است که مشابه چالش‌های نظامی یا حتی اقتصادی و از نوع براندازانه‌اش نیست.» او با بیان اینکه یکی از بزرگترین چالش‌های کرونا در نظام تصمیم‌گیری ناشی از همین تفاوت بود؛ اضافه کرد: «وقتی نمی‌دانست چه کسی باید مدیر بحران باشد و با چه حدی از اختیارات! در روزهای نخست گفتمان برخورد با کرونا برآمده از همان گفتمان نظامی و جنگی بود. بازیگران متخصص و تکنوکرات در مدیریت این بحران نیاز بود، همان چیزی که در نظام اداری و سیاسی ایران به پایین‌ترین رده تنزل یافته بودند. وقتی سال‌ها تصمیمات کلان در گفتمانی سیاسی گرفته می‌شد، حالا نه تکنوکراتی (از جنس مدیران حوزه سلامت) با چنین توانمندی‌هایی وجود داشت که بحران را مدیریت کند و نه اساساً سازوکارهایی برای آن وجود داشت!» او معتقد است که «در روزهای پس از کرونا اما باید منتظر نگاه مجدد به این بازیگران قدیمی، اما فراموش‌شده بود. همان‌طور که جامعه پزشکی که سال‌ها زیر تیغ نگاه اجتماعی بود، این روزها برایش فرصت بازگشت به حلقه اعتماد عمومی ایجاد شد.» هرچند گزاره های ناظمی روشن نمی سازد که آیا حوزه سیاسی ایران نیز شاهد چرخش به سمت کارشناسی و فن سالاری خواهد بود یا نه، اما دستکم می توان انتظار داشت که سیاست ورزان یا خود را با تغییرات و خواست های جدید مردم یعنی زندگی همسان خواهند کرد یا باید جای خود را به بازیگران جدید سیاست بدهند. بازیگرانی که برای عصرپسا کرونا، می توانند برای خواست زندگی که خواست اصلی مردم است، برنامه و سخنی تازه ارائه کنند.
کرونا و عرصه مذهب
آیا نهاد حوزه و نهاد روحانیت نیز خود را برای دوران پساکرونا آماده می کنند؟ شواهد نشان می دهد که این دو نهاد نیز نمی توانند خود را از پیامدهای این شیوع جهانی برکنار نگه دارند. به ویژه اینکه در ابتدای شیوع، برخی اظهارنظرها از سوی صاحبان تریبون های رسمی و نیز برخی کنش ها از سوی افراطیون، بسیار در جامعه بحث برانگیز شده است. محمد مهاجری، فعال سیاسی اصولگرا در یادداشتی برای روزنامه ایران نقل قولی از آیت الله اعرافی مدیر حوزه های علمیه منتشر کرده است که نشان می دهد بزرگان حوزه از امروز به فکر فردای بعد از کرونا هستند. 
مطابق این گزارش، آیت الله اعرافی با انتقاد از هجمه اخیر علیه حوزه های علمیه گفت: «امروز کارهای بسیار احمقانه و آشکار از سوی دولت‌مردان امریکا صورت می گیرد، کسی توجهی نمی کندو حرف نمی زند که اگر یک صدم آن کار به وسیله طلبه ای صورت گیرد، معلوم نیست چه بلایی سرآن بیاورند و چه برخوردی هم داشته باشند.» او اضافه کرد: «لازم است بدانیم یک دهه، ضد خدایان و اضداد نگاه قدسی به این قصه تمسک خواهندکرد؛ حوزه باید برای آن دوره آماده شود که منطق خود را ارائه دهد.» روشن است که منظور آیت الله اعرافی از «قصه ای که ضدخدایان به آن تمسک خواهند کرد» همان کنش های نامعقول برخی به نام دین است. اما همان طور که صادق زیباکلام به «ایران» گفت، مسأله مذهب تنها در این موارد خلاصه نشده و چه بسا شاهد گسترش معنویت گرایی به همراه دوری گزیدن از مناسک گرایی در حوزه مذهب باشیم، مناسک گرایی که قصد داشت خود را جایگزین همه معارف دینی سازد.
نزدیکی رابطه مردم و حکمرانی
در هفته های نخست شیوع کرونا در ایران، یعنی زمانی که هنوز اروپا و امریکا از این بلیه مصون مانده بود، خودکم بینی فرهنگی و اداری در شبکه های اجتماعی گسترش یافته بود. بسیاری عامدانه و برخی جاهلانه، سعی در القای این مطلب داشتند که مردم ایران، فرهنگ خودمراقبتی یا مراقبت از دیگران را ندارند، یا اینکه دولت  نظام حکمرانی نمی تواند نیازهای مردم را تأمین کند و مثلاً ماسک و الکل در بازار نیست. این انتقادها درهفته های اولیه تاحدی بجا بود، اما نه آنقدر که برخی تبلیغ می کردند. انتشار اخبار و گزارش ها از بازارهای غرب پس از شیوع کرونا، ناتوانی دولت ها در تأمین نیازها در هفته های اولیه، کمبودها و حتی حمله مردم به هم برای خرید مایحتاج، تصویر واقعی تری از فرهنگ و دولت در ایران و غرب ارائه داد. این تصویر واقعی به اینجا رسید که در تعطیلات نوروز، به ویژه در روز طبیعت، اکثر قریب به اتفاق ایرانیان توصیه های دولت را رعایت کرده و ضمن ماندن در خانه، تراز و تصویر جدیدی از رابطه دولت و ملت در ایران به نمایش گذاشتند.
محمدرضا جلایی پور، فعال سیاسی اصلاح  طلب از این وضعیت به عنوان «نشانه‌هایی مهم و نویدبخش از جدی گرفتن اقتضائات کنترل شیوع کرونا توسط شهروندان» یاد کرد، نشانه هایی که به گفته او، در حدی بود که سنت‌های ریشه‌دار و قدرتمندِ نوروزیِ چهارشنبه‌سوری، خرید نوروزی، رفتن به آرامستان در پنجشنبه آخر سال، عیددیدنی و سیزده بدر هم تقریباً امسال به تعلیق درآمدند. 
او در پایگاه خبری «مشق نو» نوشت: «به تعبیر دیگر، مسئولیت‌شناسی اجتماعی و تعهد مدنی شهروندان ایران در این زمینه چنان قوی بود که زورش بر قدرتمندترین و فراگیرترین آیین‌های ملی (مرتبط با نوروز) چربید.»  او نتیجه گیری کرد که «توفیق کمپین‌های مردمیِ و انواع فعالیت‌های داوطلبانهٔ نهادهای مدنی و علمی، سمن‌ها و خیریه‌ها در آگاهی‌افزایی درباره مواجهه با کرونا و حمایت از آسیب‌پذیرترین ایرانیان و فشار به نهادهای حکمرانی برای اصلاح نحوهٔ مدیریت این بحران و پرهیز ایرانیان از هجوم به مراکز خرید و نایاب نشدن اقلام بهداشتی هم از نشانه‌های بلوغ جامعهٔ ایران در مواجهه با کرونا است که در اغلب کشورهای درگیر با کرونا در این سطح دیده نشده است.»
تغییرات در همه این حوزه ها بیانگر این است که روزهای قرنطینه، آبستن تولد ایران تازه ای است، هرچند تاریخ نشان داد که هیچ بهبودی از پیش قطعی و حتمی نیست و چه بسا محافظه کاران بار دیگر برای بازگشت به شرایط پیش از کرونا همه توان خود را بسیج کنند.

شهردار تهران در یادداشتی در روزنامه گاردین تصریح کرد
نقش مخرب تحریم‌های امریکا در روند مبارزه ایران با کرونا
​​​​​​​
 شهردار تهران از تحریم‌های امریکا در شرایط شیوع ویروس کرونا و جنگ کشورها با این ویروس به شدت انتقاد و تصریح کرد که تحریم‌های امریکا روند مبارزه ایران با ویروس کرونا را دچار اختلال کرده است.
پیروز حناچی در یادداشتی برای روزنامه گاردین که روز شنبه منتشر شد، نوشت؛ من به عنوان شهردار تهران روزانه مشاهده می‌کنم که جان‌های مردم به دلیل کمبود اقلام پزشکی و دارو از دست می‌رود. او تأکید کرد که اکنون زمان سیاست‌های انتقام‌جویانه کشورها علیه یکدیگر نیست. 
حناچی افزود: هجوم ویروس کرونا یک واقعیت را برای ما روشن کرده است؛ هیچ شهر یا ملتی نمی‌تواند در برابر بحران‌های جهانی بی تفاوت باشد هرچند این بحران بسیار از ما دور باشد. در حالی‌که معیارهای حکومتداری طی قرن گذشته این بوده است که جهانی فکر کنیم اما محلی اقدام کنیم، امروز ما باید هم جهانی و هم محلی فکر و اقدام کنیم. 
شهردار تهران در ادامه یادداشت خود آورده است، در ایران مدیران شهری با یک بحران بی سابقه در حوزه بهداشت عمومی مواجه هستند. تا دوم آوریل (۱۴ فروردین) ۳ هزار و ۱۶۰ نفر به خاطر ویروس کرونا فوت کرده و بیش از ۵۰ هزار نفر مبتلا شده‌اند. سرعت ابتلا هنوز کند نشده و بیشتر آنها نیز در تهران هستند؛ شهری که من شهردار آن هستم. بدون شک ما هم می‌توانیم کارهای زیادی انجام دهیم، مانند بسیاری از دیگر کشورها. اما داریم در شرایط تحمیل بدترین تحریم‌های تاریخ عمل می‌کنیم.  حناچی ادامه داد: تحریم‌های ایالات متحده نه تنها افراد و شرکت‌های امریکایی را از تجارت قانونی با ایران منع می‌کند بلکه این تحریم‌ها به دلیل فرامرزی بودن همه دیگر کشورها و شرکت‌ها را نیز از انجام تجارت مشروع با ایران بازداشته است؛ حتی فروش اقلام دارویی و پزشکی.
وی افزود: در نتیجه این تحریم‌ها، توانایی من و همکارانم برای تأمین زیرساخت‌های پزشکی، لجستیکی و دیگر اقدامات زیربنایی برای مبارزه با این بیماری به شدت کاهش یافته است. ما این ضررهای جانی را هر روز داریم می‌بینیم درحالی که می‌توانستیم شاهد مرگ آنها نباشیم.
او در ادامه افزود: در حقیقت جنگ اقتصادی «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری امریکا علیه ایران و امتناع وی از توقف آن مانع تلاش‌های ما برای مقابله با ویروس کرونا شده است؛ ویروسی که هیچ مرزی نمی‌شناسد.
حناچی سپس این پرسش را مطرح کرد: آیا این به نفع امریکا است که اپیدمی کرونا همیشگی شود؟
شهردار تهران افزود:‌برای مبارزه بهتر با این بحران های جهانی جدید، نیاز است که سیاستمداران تشخیص دهند که مسیر تعقیب منافع ملی، جدا و یا مغایر با منافع جهانی و پاسخگویی مشترک جامعه بین المللی به این بحران‌ها نیست. 
وی در پایان تأکید کرد، جهان نمی‌تواند مانند این ادامه یابد، اگر رهبران جهانی نتوانند از این فرصت برای تغییر استفاده کنند همه ما در سراسر جهان در برابر این بیماری‌های واگیردار، فجایع زیست محیطی، گرم شدن کره زمین، تروریسم، افراط گرایی شدید و سایر تهدیدهای مشترک بسیار آسیب پذیر خواهیم بود. 
حناچی تأکید کرد :‌ جامعه بین الملل شامل سازمان ملل و نهادهای وابسته به آن در کنار برخی از رهبران کشورها از زمان شیوع این ویروس در حال اعمال فشار علیه دولت امریکا برای تعلیق تحریم‌ها علیه کشورهای مختلف هستند. با این حال دولت ترامپ نه تنها این تحریم‌ها را متوقف نکرده بلکه تحریم‌های جدیدی نیز علیه برخی کشورها از جمله ایران طی روزهای گذشته وضع کرده است.

گروه اقتصادی / با شیوع ویروس کرونا اقتصاد خیلی از کشورها تحت تأثیر قرارگرفت. گزارش مشاغل کشورهای درگیر با این ویروس نشان می‌دهد که بسته‌های حمایتی دولت‌ها هم نمی‌تواند به سرپا ماندن تولید و سایر کسب و کارها کمک کند. در صنایع کشورهای پیشرفته تأثیر پذیری از شیوع ویروس کرونا با تأخیر در حال ظهور است اما در کشوری مانند ایران، به جهت شرایط تحریم آثار آن با سرعت نمایان شده است و خیلی از کارخانه‌ها و کسب و کارها برای  ادامه حیات خود نگرانی‌های جدی دارند. شاید به جرأت بتوان گفت که کسب و کارهای خدماتی در ایران بیشترین تبعات منفی از شیوع ویروس کرونا را بر دوش می‌کشند.
اتاق بازرگانی اصفهان درنیمه دوم فروردین امسال اثر ویروس کرونا بر اقتصاد ایران را در سه بخش خوشبینانه، بدبینانه و واقع بینانه مورد تحلیل قرار داده است. در این گزارش تفصیلی به اعداد و ارقامی‌اشاره شده که اگر دولت به آنها توجه نکند  یا برای آنها بسته‌های حمایتی در نظر نگیرد، شاید در آینده با بحران تولید و وضعیت نابسامان بخش‌های خدماتی مواجه شویم.  در گزارش تحقیقی اتاق اصفهان آمده است که شیوع ویروس کرونا نه تنها از طریق کاهش تقاضای جهانی نفت و در نتیجه کاهش قیمت آن اقتصاد ایران را متأثر کرده که از طریق بسته شدن مرزهای کشور و بویژه مرز عراق نیز متضرر شده است، به علاوه انتشار ویروس کرونا در شهرهای بزرگ و تلاش برای جلوگیری از انتشار این بیماری سبب شده تا بسیاری از واحدهای اقتصادی و کسب و کارها به کاهش ساعت کاری و در برخی از مواقع تعطیلی کامل روی آورند که این امرخسارت‌های مالی زیادی را برای بنگاه‌ها به همراه داشته است.
همچنین در این متن تحقیقی آمده است؛ آسیب‌ها از شیوع ویروس کرونا در بخش‌های خدماتی، گردشگری، هتلداری و رستوران، خرده‌فروشی، حمل و نقل، پوشاک، آموزشی و مانند آن به مراتب بیشتر از سایر بخش‌ها بوده است. با توجه به ضرر و زیان‌های ناشی از اشاعه این ویروس در اقتصاد ایران در صورتی که در مورد جبران زیان‌های اقتصادی فوراً چاره‌ای اندیشیده نشود و راهکاری به طور عملی در پیش گرفته نشود، آسیب‌های وارده تصاعدی خواهد شد و بسیاری از فعالان اقتصادی با چالش‌های زیادی روبرو می‌شوند که حتی ممکن است بسیاری از آنها از چرخه اقتصادی حذف شوند.
در این گزارش آمده است که انحلال بنگاه‌های اقتصادی نه‌ تنها بخش تولید را متأثر می‌سازد که منجر به بیکار شدن بخش عظیمی‌از نیروی کار شاغل در این بخش‌ها می‌شود. در این گزارش و براساس آمار موجود (گزارش‌های معتبر جهانی از جمله گزارش مک کنزی و همچنین بهره‌گیری از نظرات خبرگان مانند اساتید دانشگاه، فعالان بخش خصوصی و طرح پایش زمستان ۹۸) زیان تحمیل شده به اقتصاد کشور در اثر شیوع ویروس کرونا در قالب سه سناریو خوشبینانه، واقع بینانه و بدبینانه برآورد شده است.  این زیان براساس سناریوی خوشبینانه 3 میلیون و 124 هزار و 407 میلیارد ریال ( 312 هزار و 440 میلیارد تومان)، سناریوی واقع‌ بینانه 4 میلیون و 292 هزار و 75 میلیارد ریال ( 429 هزار 207 میلیارد تومان) و سناریوی بدبینانه 5 میلیون و 428 هزار و 181 میلیارد ریال ( 542 هزار و 818 میلیارد تومان) خواهد بود. این ارقام حاکی از آن است که براساس سه سناریو ارائه شده زیان وارده به اقتصاد کشور به میزان ۹ درصد، ۱۳ درصد و ۱۷ درصد از تولید ناخالص داخلی سال ۹۸ خواهد بود.
 اتاق بازرگانی اصفهان عنوان کرده است که اگر براساس نظریه خوشبینانه شیوع ویروس کرونا در 15 اردیبهشت ماه 99 کنترل شود، زیان ناشی از آن تا خرداد ماه ادامه خواهد داشت.
در دیدگاه واقع بینانه 15 خرداد 99 شیوع این بیماری کنترل و آثار منفی تا تیرماه پایان پیدا می‌کند. با توجه به اینکه انتظار می‌رود به دلیل اشاعه بیماری کرونا فعالیت بخش‌های کشاورزی، صنعت و خدمات به ترتیب 10، 25 و 55 درصد در اسفند 98 و فروردین 99 کاهش پیدا کند، زیان برآوردی ماه اسفند در گروه کشاورزی 24.202 هزار میلیارد ریال، گروه صنایع و معادن 317.485 هزار میلیارد ریال و گروه خدمات 671.546 هزار میلیارد ریال محاسبه شد. همچنین با در نظر گرفتن 3 درصد تورم و ثبات سایر شرایط زیان فروردین 99 در بخش‌های کشاورزی، صنایع و معادن، خدمات به ترتیب بیش از 24 هزار میلیارد ریال، 327 هزار میلیارد ریال و 691 هزار میلیارد ریال برآورد می‌شود. با توجه به اینکه براساس دیدگاه خوشبینانه انتظار می‌رود خطر ابتلا به ویروس کرونا در اردیبهشت ماه کاهش پیدا کند و اشاعه بیماری قابل کنترل شود و شرایط کسب و کار تا حدودی بهبود پیدا کند، بنابراین سهم زیان در بخش‌های کشاورزی، صنایع و معادن و خدمات به ترتیب 5، 12.5 و 45 درصد تغییر خواهد یافت که براساس برآوردها بیشترین آسیب در بخش خدمات و به میزان بیش از 582 هزار میلیارد ریال خواهد بود که می‌توان حساسیت و آسیب پذیرتر بودن زیربخش خدمات بویژه گردشگری، هتل و رستوران و مانند آن را در این مساله دخیل دانست.
براساس دیدگاه واقع بینانه و بدبینانه آثار زیان بار ویروس کرونا  در اردیبهشت ماه همچنان مشابه با اسفند و فروردین است. مطابق با دو دیدگاه مذکور با در نظر گرفتن 3 درصد تورم ماهانه زیان در بخش کشاورزی، صنایع و معادن و خدمات به ترتیب بیش از 25 هزار میلیارد ریال، 336 هزار میلیارد ریال و 711 هزار میلیارد ریال خواهد بود.
براساس دیدگاه خوشبینانه آثار کرونا تنها در بخش خدمات باقی خواهد ماند که معادل با میزان 365 هزار و 993 میلیارد ریال برآورد می‌شود. در دیدگاه بدبینانه آثار منفی مشابه با ماه‌های قبل ادامه دارد و در بخش کشاورزی میزان 26 هزار و 381 میلیارد ریال در بخش صنایع و معادن 346 هزار و 59 میلیارد ریال و در بخش خدمات 731 هزار و 985 میلیارد ریال خواهد بود.
مطابق با دیدگاه واقع بینانه در خردادماه آثار منفی کاهش پیدا می‌کند و زیان بخش کشاورزی 13هزار و 190 میلیارد ریال در بخش صنایع و معادن 173 هزار و29 میلیارد ریال و در بخش خدمات 598 هزارو 897 میلیارد ریال است.
مطابق با دیدگاه واقع بینانه زیان ناشی از شیوع این بیماری در تیرماه 99 تنها در بخش خدمات و به میزان 376 هزار و66 میلیارد ریال بروز پیدا می‌کند، این در حالی است که براساس دیدگاه بدبینانه زیان در هر سه بخش کشاورزی، صنایع و معادن و خدمات کاهش یافته و به ترتیب به میزان 13 هزار و 553 میلیارد ریال، 177هزار و792 میلیارد ریال و 615 هزار و 380 میلیارد ریال خواهد بود.
در مرداد ماه تنها براساس دیدگاه بدبینانه زیان  در بخش خدمات معادل 386 هزار و 139 میلیارد ریال برآورد می‌شود که حساسیت بالای زیربخش‌های آن از اشاعه بیماری کرونا مهم‌ترین عامل تداوم زیان در این بخش است.  اتاق بازرگانی اصفهان با توجه به اعداد و ارقام برآوردی از سناریوهای یاد شده خواستار توجه فوری به بخش‌های آسیب دیده و لزوم در نظر گرفتن بسته‌های حمایتی شده است. گفته شده عدم بکارگیری سیاست‌های مناسب به صورت فوری منجر به تعمیق تورم رکودی در کشور می‌شود که این امر اشتغال و تولید کشور را با چالش‌های جدی مواجه می‌کند.  همچنین در این گزارش آمده است از آنجا که سال ۹۹ به عنوان سال جهش تولید نام گرفته است، نه تنها لازم است تا با سیاست‌ها و اقدامات خردمندانه زیان ناشی از اپیدمی‌کرونا پوشش داده شود، بلکه لازم است تا با تقویت بنیان تولید مسیر محقق شدن جهش تولید نیز هموار شود، بنابراین بسته‌های حمایتی از یک سو باید نقدینگی لازم برای کسب و کارها را فراهم آورد و از سوی دیگر مانع از اخراج نیروی کار از واحدهای آسیب‌دیده از کرونا شود، به گونه‌ای که به حفظ اشتغال در سطح کشور بپردازد.
 70 درصد صادرات تحت تأثیر کرونا
اتاق بازرگانی اصفهان در بخش دیگر از گزارش خود اثر شیوع ویروس کرونا بر اقتصاد ایران را در چند حوزه بازرگانی، کسب و کار، بازار مسکن و بازار سرمایه دیده است. آنگونه که اتاق بازرگانی اصفهان با همکاری تحلیلگران اقتصادی نتیجه گیری کرده است در بخش بازرگانی و پس از اعمال مجدد تحریم‌ها توسط امریکا مجاری تجاری ایران بسیار تنگ و بخش اعظم ارتباطات اقتصادی کشور به صورت مستقیم و غیرمستقیم از طریق کشورهای منطقه برقرار شده است، لذا صادرات فلزات اساسی، پتروشیمی، محصولات کشاورزی و غیره بیشتر از مبادی کشورهای همسایه انجام می‌گرفت. با شیوع ویروس کرونا در ایران و بسته شدن مرزهای هوایی و زمینی کشورهای همسایه بویژه عراق، بازرگانی خارجی ایران با چالش جدی مواجه شده است. بررسی‌ها حاکی از افت ۵۰ الی ۷۰ درصد در تجارت خارجی کشور بر اثر اپیدمی ‌کرونا است.
ارز در کوتاه مدت در مسیر افزایش
نکته دیگری که به آن توجه شده  بازار ارز است. اپیدمی‌ویروس کرونا از یکسو کاهش شدید عرضه ارز به دلیل اعمال محدودیت‌های صادراتی بر کالاهای ایرانی در کشورها و بازارهای هدف را به همراه داشته است و ازسوی دیگر سبب افزایش تقاضای ارز به منظور واردات کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی شده است. علاوه بر این با توسعه انتشار این ویروس درآمدهای ارزی در حوزه گردشگری خارجی کاهش و تقاضای ارز مسافری نیز کاهش یافته است که در مجموع کاهش عرضه ارز بسیار محتمل ساخته و افزایش نرخ ارز در کوتاه مدت قابل پیش بینی است.
برگشت کسب و کارهای عمومی در ‌اردیبهشت 99
کسب و کارهای عمومی‌هم در گزارش تحقیقی اتاق بازرگانی اصفهان آمده است. از آنجا که یکی از اقدامات ضروری برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا اجتناب از حضور در تجمعات از کسب و کارهایی که به نوعی با تجمع و پیوند خوردن مانند سینما، تئاتر، رستوران‌ها و... است. در این ایام این گروه‌ها با فقدان مشتری و کاهش درآمد مواجه شده‌اند بنابراین در کسب و کارهای عمومی‌با کاهش شدید تقاضا مواجه شده که حداقل در کوتاه مدت ارزش افزوده بخش خدمات را بشدت متأثر خواهد کرد. شدت این تأثیر ۷۰ درصد و دوره بازگشت آن حداقل تا پایان اردیبهشت ماه  99 پیش‌بینی می‌شود.
راهکار برای برون رفت از شرایط موجود
اتاق بازرگانی اصفهان در جمع بندی تحلیل خود آورده است که با توجه به اینکه براساس سه سناریو تنظیم شده زیان وارد شده به اقتصاد کشور چشمگیر است لذا لازم است تا با اقدامات لازم و فوری زیان وارد شده به اقتصاد را در حد امکان کاهش داد. از آنجا که آسیب به بخش‌های اقتصادی آثار بلندمدت خواهد داشت و بازگشت به حالت قبل از شیوع کرونا زمانبر و در برخی موارد امکان پذیر نیست ارائه بسته‌های حمایت از کسب و کارهای آسیب دیده از این اپیدمی‌و لازم الاجرا بودن آن تنها راهکار برون رفت از رکود حاصل از این اپیدمی‌است.
برای کاهش آسیب‌های ناشی از اپیدمی‌کرونا دو راهکار اصلی شامل تأمین نقدینگی و تحریک تقاضا پیشنهاد می‌شود. از آنجا که تجربه نشان داده است که سیاست‌های حمایت مالی و پولی دولت از بنگاه‌ها به دلیل ساختار غیرچابک و غیرشفاف نظام بانکی کشور موفق نبوده است، لذا باید به صورت اضطراری از راه حل‌هایی استفاده کرد که این تسهیلات به نسبت عملکرد واحدهای فعال تعلق گیرد تا خلل نقدینگی جبران شود.
در گزارش اتاق بازرگانی اصفهان آمده است که دولت در بسته حمایتی خود می‌تواند  برنامه‌هایی چون تأمین نقدینگی برای بنگاه‌ها، اعمال تمهیداتی مانند تنفس پرداخت مالیات بر ارزش افزوده، مالیات تکلیفی، بیمه و قبوض انرژی مانند آب، برق و گاز از خرداد ماه 99 به مدت یک سال و وصول آنها در سال ۱۴۰۰ در نظر بگیرد.
همچنین برنامه‌های حفظ اشتغال و عدم تعدیل نیرو توسط بنگاه‌ها مانند پرداخت معادل حداقل تعداد حقوق پرسنل اسفند ۹۸ تا سقف مبلغ ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان توسط دولت به بنگاه‌های آسیب‌دیده به شرط حفظ اشتغال طی فروردین، اردیبهشت و خرداد و اعطای تسهیلات سرمایه در گردش معادل فروش اعلامی‌در اظهارنامه فصل سوم سال 98 می‌تواند راهگشا باشد. از سویی لازم است تا با بسته‌های حمایتی،  تقاضای داخلی را تشویق کرده تا برای پاسخ به این تقاضا،  تولید کشور نیز شرایط رشد و شکوفایی پیدا کند. به عبارتی جبران تولید ناخالص داخلی و کاهش صادرات غیرنفتی با استفاده از ظرفیت جامعه مصرفی و جوان کشور از طریق تسهیل اعتبار خریدار و تسهیل و ترتیب ازدواج و مسکن جوانان امکان پذیر است.
کدام بخش‌ها فعالیت کنند؟
در گزارش تحقیقی اتاق بازرگانی اصفهان آمده است از دیگر راهکارهای مبارزه با اپیدمی‌کرونا می‌توان به انجام پروژه‌های زیربنایی که نیاز به ارز کمتری دارد از جمله پروژه‌های راه‌آهن، برق، معدن، تأمین مالی پروژه‌های با پیشرفت فیزیکی بالای ۲۵ درصد بخش خصوصی و ریسک پذیری صندوق ضمانت صادرات جهت اعطای اعتبار به خریداران در بازارهای صادراتی در دوران شیوع کرونا اشاره کرد. تمدید کلیه بسته‌های حمایتی سال ۹۷ در سال ۹۹، رده بندی صنایع و شروع به کار آنها در زمان قرنطینه و توجه به حفظ چرخه تأمین صنایع و جلوگیری از توقف صنایع پیشران در دوران شروع کرونا از دیگر راهکارهایی است که در دوران پسا کرونا سبب ممانعت از تورم عمیق تورم رکودی اقتصادی داخلی بر اثر اپیدمی‌کرونا می‌شود.

برش
کشورها چگونه از کسب و کار خود حمایت می‌کنند؟

با شیوع ویروس کرونا، کشورهای مختلف بسته های حمایتی را تدوین کردند تا بواسطه چنین بسته هایی تأثیر کرونا را بر کسب و کار و تولیدات خود کم کنند. کشورهایی که در ادامه به آنها اشاره می‌شود به جهت منابع مالی مشکلی ندارند و با هیچ تحریمی‌مواجه نیستند.
بسته حمایتی استرالیا که به عنوان بسته نجات اقتصادی از آن یاد می‌شود۶۶ میلیارد دلار برای حمایت از بنگاه‌های اقتصادی زیان دیده اش به خاطر ویروس کرونا در نظر گرفته است. این بسته حمایتی شامل یارانه دستمزد به میزان حداکثر ۱۰۰ هزار دلار و ضمانت وام تا سقف ۲۵۰ هزار دلار برای بنگاه‌های کوچک و متوسط به منظور حفظ اشتغال، ممانعت از اخراج نیروی کار و حفاظت کسب و کار آنها است. در مجموع کمک هایی که تاکنون در نظر گرفته شده است معادل با ۱۸۹ میلیارد دلار که 9.7 درصد از تولید ناخالص داخلی است.
کانادا 27 میلیارد دلار برای حمایت مستقیم از کسب و کارها و کارگران خود در نظر گرفته است.همچنین دولت کانادا پیشنهاد افزایش تا سقف ۳۰۰ دلار ماهانه را به مبلغ پرداختی به خانوارها پیشنهاد داده است. دیگر بسته حمایتی این کشور این است که اشخاص حقیقی تا ژوئن 2020 فرصت پرداخت مالیات دارند. از سویی بنگاه‌هایی که سال مالی آنها به ۳۱ دسامبر ۲۰۱۹ ختم می‌شود تا یک مه ۲۰۲۰ فرصت دارند تا مالیات شان را به حساب دولت واریز کنند. همچنین آژانس درآمد کانادا به مؤدیان فرصت می‌دهد تا هرگونه پرداختی در رابطه با مالیات درآمد را تا ۳۱ آگوست ۲۰۲۰ به تعویق بیندازند و در این مدت هیچ گونه جریمه یا بهره‌ای از این بابت پرداخت نخواهد کرد. از سویی مقرر شده به منظور حمایت از افرادی که وام مسکن دریافت کردند دولت کانادا دوره تنفسی برای پرداخت اقساط وام در نظربگیرد و بانک‌های این کشور را موظف کرده تا راه‌حل‌هایی را مورد به مورد به منظور تقویت مدیریت وام ها با هماهنگی وام‌گیرندگان به کار گیرد. دولت کانادا بسته حمایتی اضطراری ارائه داده که تا سقف ۵ میلیارد دلار برای کارگرانی که شغل خود را از دست دادند، اختصاص داده می‌شود.
دولت انگلیس هم مانند سایر کشورها بسته حمایتی برای  کسب و کار و صنایع خود در نظر گرفته است. در این کشور قرار شده کسب و کارها حداقل تا سه ماه مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت نکنند، مالیات های سررسید شده به تعویق بیفتد، مالیات های معوق مشمول جریمه نشود، بسته امدادی برای مشاغل کوچک دیده شده است. همچنین اعطای وام توسط بانک مرکزی انگلیس برای کمک به افزایش نقدینگی کسب و کارها، اختصاص بودجه 25 هزار پوندی برای مشاغل خرده فروشی  و بودجه حمایتی برای بنگاه های اقتصادی کوچک و متوسط به مبلغ 10 هزار پوند در نظر گرفته شده است.
ایران نیز با وجود تحریم و کاهش فروش نفت اقدام‌های حمایتی از کسب و کارهای خود داشته است. این بسته های حمایتی در بخش های گمرک، بانک مرکزی و ستاد بحران بوده است.قرار شده اقساط وام های سررسید شده اسفند 98، فروردین و اردیبهشت 99 کسب و کارهای آسیب دیده از کرونا پس از دوره بازپرداخت باشد. استمهال و تقسیط بدهی تسهیلات پرداختی و حداکثر مساعدت در اعطای تسهیلات سرمایه در گردش مورد نیاز انجام شود.هزینه های حامل های انرژی از تاریخ پایان بحران به مدت ۱۲ ماه تقسیط می‌شود. عوارض شهرداری سال های ۹۸ و ۹۹ کسب و کارهای متأثر از ویروس کرونا 12 ماه  تقسیط می‌شود. حمایت‌های بیمه‌ای، مالیاتی، معافیت پرداخت اجاره بهای املاک و مستغلات دولتی برای فعالان اقتصادی، همچنین وام بنگاه های آسیب دیده از این‌ اپیدمی‌که به صورت دفعی در اسفند ۹۸ سررسید می‌شوند نیز 3 ماه تنفس خواهند داشت. همچنین بانک مرکزی تسهیلات 75 هزار میلیارد تومانی با نرخ سود 12 درصد را برای کسب و کارهای آسیب دیده در نظر گرفته است .

محمد محمدی سدهی
خبرنگار
این روزها خبری از هیاهو، کری و رقابت نیست و فضای ورزش به دلیل شیوع ویروس کرونا آرام است. در این شرایط برخی از تیم های فوتبال لیگ برتری برای حفظ آمادگی خود مشغول برگزاری تمرینات در خانه هستند. یکی از این تیم ها پارس جنوبی جم است و تمرینات سایبری این تیم در فاز نخست 12 فروردین ماه به پایان رسید و بازیکنان پارس پس از یک روز استراحت دور دوم تمرینات خود را از روز پنجشنبه آغاز کردند. هومن افاضلی، سرمربی جمی ها با بکار بردن این شیوه تمرینی سعی می کند تا بازیکنان تیمش به صورت زنده و تحت نظارت کادرفنی تمرینات بدنسازی شان را انجام دهند؛ اتفاقی که در یکی،دو تیم مطرح اروپا هم انجام می شود. محمد نوری، کاپیتان پارس جنوبی جم در خصوص برگزاری تمرینات سایبری این تیم به خبرنگار «ایران» گفت: «به وسیله یک اپلیکیشن تمرینات مان  در سه بخش حفظ توان هوازی، توازن عضلانی و ارتقای چالاکی زیر نظر کادرفنی برگزار می شود. بازیکنان از تمرینات خود فیلم می گیرند و در یک فضای مشترک در اختیار مربیان قرار می دهند. از این طریق کادر فنی شرایط بازیکنان را می سنجند و این گونه درصد آمادگی بازیکنان مشخص می شود. زمان برگزاری تمرینات مشخص است و بازیکنان در یک زمان مشترک تمرینات شان را برگزار می کنند.»   
او بیان داشت: «برگزاری تمرینات به این شیوه نه تنها جنبه روحی - روانی دارد بلکه باعث می شود تمامی بازیکنان به یک مدل یکسان برسند و تمرینات خود را به صورت منظم برگزار کنند. برگزاری تمرینات با روش سایبری باعث تقویت مسئولیت پذیری می شود و باعث می‌شود شکل تیمی و حس مسئولیت‌پذیری از سوی بازیکنان جدی گرفته شود. روزانه حدود 45 دقیقه تمرینات مان به این روش برگزار می شود و خود من علاوه بر این 45 دقیقه، به صورت اختصاصی تمرین می کنم و سعی می کنم زمان بیشتری به تمریناتم اختصاص دهم.» نوری به این سؤال که آیا برگزاری تمرینات به روش سایبری اشکالاتی پیش نمی آورد؟ این گونه پاسخ داد: «هیچ مشکلی نیست و ما می توانیم با این روش در فضای کم تمرینات آماده سازی مان را حتی در منزل هم پیگیری کنیم. اکثر فوتبالیست های حرفه ای در منزل خود دوچرخه ثابت و تردمیل دارند و می توانند با استفاده از این وسایل آمادگی شان را حفظ کنند. استراحت یک ماهه برای فوتبالیست حرفه ای به هیچ وجه مناسب نیست. ورزشکار حرفه ای باید روزانه 2 وعده تمرین کند و آمادگی خود را حفظ کند.»
کاپیتان پارسی ها ادامه داد: «حفظ آمادگی بدنی کار بسیار سختی است و نیاز به تمرینات مداوم دارد. البته من به شخصه تا حدی از نظر بدنی آماده هستم اما برگزاری تمرینات گروهی به صورت صبح و بعد از ظهر چیز دیگری است که متأسفانه با شرایط کنونی و به دلیل شیوع کرونا، برگزاری تمرین به این شیوه غیرممکن است. برگزاری تمرینات به روش سایبری تصمیم درستی بود که توسط کادر فنی پارس جنوبی جم گرفته شد.» نوری در تهران است و از آمار ابتلای بیماران کرونا در جم اطلاعی ندارد. او با اشاره به این موضوع که دلم برای بازی و حتی تماشای فوتبال تنگ شده است، بیان داشت: «چند روزی است که در قرنطینه هستم و در خانه یا تلویزیون نگاه می کنم یا با بچه ها بازی می کنم. متأسفانه ویروس کرونا همه چیز را تحت تأثیر قرار داده و مشخص نیست تا چه زمانی شرایط این گونه خواهد بود. هر روز اخبار جدیدی در مورد شیوع کرونا می شنویم و امیدواریم که در پایان همه چیز ختم به خیر شود. امیدوارم این ویروس هرچه زودتر مهار شود و از دست مسئولان کشور در نرود.» او افزود: «برای هر کدام از هموطنان عزیزمان که گرفتار این ویروس شدند، آرزوی سلامتی دارم و همیشه از کادر درمان بیمارستان ها ممنونم چرا که این روزها تلاش بسیار زیادی برای مداوای هموطنان مان می‌کنند. پرستاران در خط مقدم مقابله با کرونا هستند و کارشان هم بسیار مهم است و هم ریسک بالایی دارد. زنجیره کرونا باید هرچه زودتر قطع شود و برای این کار باید نکات ایمنی را رعایت کنیم. ما به یکدیگر وصل هستیم و حداقل به خاطر خودمان موارد را رعایت کنیم تا دچار این ویروس نشویم.»
کاپیتان پارس جنوبی جم در پاسخ به این سؤال که آیا از نظر شما لغو مسابقات لیگ برتر تصمیم درستی بود که توسط مسئولان ورزش گرفته شد؟ گفت: «این بهترین تصمیم بود که مسئولان ورزش کشور گرفتند چرا که جان آدم ها اولویت اصلی است. بازیکنان، مربیان و تمامی افرادی که در فوتبال حضور دارند، از یک خانواده هستند و همه ما به همدیگر وصل هستیم و این اتصال باعث شیوع هرچه بیشتر کرونا می شد.» زمان آغاز مسابقات لیگ مشخص نیست و در این بین حرف و حدیث ها در مورد معرفی قهرمان لیگ بسیار است. نوری در این خصوص اظهار داشت: «اگر قرار است لیگ نوزدهم برگزار نشود، باید 2 تیم انتهای جدول به لیگ یک سقوط کنند و پرسپولیس را به عنوان قهرمان معرفی کنند. با این وجود اولویت اول مسئولان فدراسیون باید سلامتی بازیکنان باشد و اولویت دوم برگزاری مسابقات است.» او با اشاره به این موضوع  که مسئولان فدراسیون فوتبال بلژیک تیم «کلوب بروژ» را به عنوان قهرمان لیگ شان معرفی کردند، افزود: «بروژ با 70 امتیاز صدرنشین لیگ است و با تیم دوم خنت 15 امتیاز اختلاف دارد، این موضوع باعث شد تا این تیم به عنوان قهرمان لیگ این کشور معرفی شود البته تنها یک بازی به پایان لیگ بلژیک باقی مانده بود. ما نمی توانیم لیگ را همین گونه رها کنیم و مجدداً مسابقات در فصل جدید برگزار شود چرا که زحمات تیم ها هدر می رود. باید فوتبالیست باشید تا متوجه شوید بازیکنان و کل اعضای تیم برای تنها یک پیروزی چقدر زحمت می کشند.»

حمیرا حیدریان
 خبرنگار 
برای روستا‌نشینان جنوب کرمان، نوروز امسال با سیل به سر شد. تصویر دام‌های تلف شده ، روستاهای محاصره شده در سیل و کشتزارهای غرق شده در گل و لای؛ در رودبارجنوب و زهکلوت و جازموریان و قلعه گنج، نشان می‌دهد آثار سیلی که در ابتدای سال 99 در این منطقه آمده است، تا پایان امسال نیز با مردم این منطقه همراه خواهد بود. خانه‌ها ویران شده‌اند و دام‌ها و کشتزارها از بین رفته‌اند. سیل امسال فقر مردم این منطقه را پر رنگتر کرده است. اکنون پس از گذشت 10 روز ، سازمان‌های عمرانی و امدادی استان کرمان با تمام قوا و بصورت گسترده‌تری وارد میدان شده‌اند تا به سیلزدگان جنوب کرمان کمک کنند. در این میان، واجب‌تر از همه راه‌های روستایی است. جنس خاک در استان کرمان به گونه‌ای است که با یک بارش نسبتاً شدید، زمین باتلاقی می‌شود و راه‌های نیمه خراب روستایی در این منطقه اولین ویرانه‌های سیل می‌شوند.
مجید سعیدی مدیرکل مدیریت بحران استان کرمان در گفت و گو با «ایران» گفت: تاکنون مشکل آب ۱۶۷ روستا، برقراری خط انتقال برق ۲۱۰ روستا و بازگشایی راه روستایی ۱۵۵ روستا انجام شده
 است.
به دلیل باتلاقی شدن منطقه، نمی‌توان براحتی وارد مناطق روستایی شد که همین امر سبب می‌شود اقدامات امدادی و عملیاتی زمانبر باشد.
شش روز است که مناطق سیلزده از حالت اضطرار خارج شده‌اند و امدادرسانی به این مناطق از جمله منطقه قلعه گنج و جازموریان صورت گرفته است.
وی با بیان اینکه پس از بازگشایی راه‌های اصلی، عشایری، روستایی و فرعی کارهای خدماتی و امدادرسانی مجدد آغاز شده است اظهار داشت: کار امداد رسانی مجدد به مناطق رودبار جنوب، زهکلوت شروع شده است و خوشبختانه مشکلی تاکنون دراین زمینه وجود ندارد ضمن اینکه بیشترین آسیب به بخش کشاورزی و دامداری وارد شده است که همکاران در حال بررسی و برآورد خسارت هستند.
وی با تأکید براینکه تمامی‌نهادهای مردمی، جهاد سازندگی‌، بنیاد مستضعفان‌، بخشداری و دهیاری و در رأس آنها دولت پای کار هستند تصریح کرد: همه این نهادها از جمله بنیاد علوی که زیر نظر نهاد رهبری فعالیت می‌کنند در این زمینه همراهی، کمک و خدمت‌رسانی می‌کنند و باتوجه به محدودیت‌هایی که درروزهای ابتدایی برای امدادرسانی وجود داشت، خوشبختانه با برطرف شدن آن این روند از سرعت بیشتری برخوردار شده است و در حال حاضر مشکلی وجود ندارد.
وی افزود: در حال حاضر  کلنگ زنی بازسازی خانه‌های تخریب شده در زهکلوت و سایر مناطق آسیب دیده انجام و پروسه بازسازی آغاز شده است.
خسارت 1200 میلیارد تومانی سیل
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمان، میزان خسارت سیلاب سوم و چهارم فروردین ماه جاری در جنوب استان را یک هزار و 230 میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: این خسارت در بخش‌های کشاورزی، راه، زیربنایی، آب و برق، مدارس، معابر و تأسیسات شهری و روستایی وارد شده که بیشترین آن مربوط به کشاورزی و راه است.
سعیدی با اشاره به اینکه بلوار ورودی شهر زهکلوت فاقد هرگونه پل و کانال عبور آب است، تأکید کرد: قرار شده شهرداری با هماهنگی راهداری و فرمانداری مسیر عبور را از بالادست تا دو ماه آینده آزاد کنند.
سعیدی گفت: ساخت و سازها و تصرفاتی نیز که در مسیر رودخانه‌ها انجام شده است که فرمانداری رودبار جنوب طرح کارشناسی برای جابجایی آنها آماده می‌کند و از طریق ماده 99 و 100 قانون شهرداری‌ها نیز پیگیری شود.
وی گفت: 300 خانوار کمیته امداد نیز که دچار خسارت شده‌اند، کمک‌های معیشتی به آنها از سوی کمیته امداد داده می‌شود.
دکتر سیدمصطفی آیت‌اللهی موسوی معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کرمان هم پس از بازدید از  مناطق سیلزده در شهرستان‌های جنوبی استان به ویژه منطقه زهکلوت از توابع رودبار جنوب گفت: همه دستگاه‌های اجرایی استان و شهرستان، سپاه، بسیج و هلال‌احمر، همدل و همراه کار امدادرسانی و رفع نگرانی مردم را در برنامه داشتند و تمام دستگاه‌ها تا اتمام کار در منطقه خواهند ماند.
آیت‌اللهی موسوی به آغاز عملیات ساخت 200 واحد مسکونی در مناطق سیلزده رودبار جنوب اشاره کرد و گفت: 300 واحد مسکونی متأثر از سیل نیز نیازمند تعمیرات هستند که با حضور اکیپ‌ها انجام می‌شود و کمک‌های بلاعوض و تسهیلات قرض‌الحسنه نیز در اختیار متقاضیان قرار داده می‌شود.
نجات روستایی که وجود ندارد
در چند روز اخیر فیلمی‌کوتاه از مردم سیلزده کرمان در فضای مجازی منتشر شده است که گفته می‌شود مربوط به روستای مردوار است که یک هفته در محاصره سیل بوده و با کمک نیروهای یکی از نهادها از محاصره درآمده و مردم در کپرها اسکان یافته‌اند. پیگیری خبرنگار ما در این زمینه اما نتیجه دیگری داشت.
در همین زمینه مجید احمدی بخشدار چاه داد خدا از توابع شهرستان قلعه گنج به خبرنگار «ایران» گفت: «دره سنگ سیم سیلی» که به نام روستای مردوار خوانده می‌شود در دهه ٧٠ وجود داشت؛ در آن زمان شهید سرلشکر سلیمانی فرمانده سپاه ثارالله بود که مأمور پاکسازی آن منطقه از اشرار شد که در این منطقه جولان می‌دادند.  این اتفاق هم صورت گرفت و برای در امان بودن مردم اهالی آن روستا به ٢٠کیلومتری منطقه چاه داد خدا منتقل شده و در شهرکی به نام اردوگاه در خانه‌های ساخته شده با تمامی‌امکانات مستقر شدند.
وی با اشاره به اینکه بالغ بر ٣٠خانوار در این شهرک زندگی می‌کنند و همه دارای مسکن هستند افزود: با شیوع بیماری کرونا تعدادی ازساکنین این منطقه از  ترس این بیماری بار دیگر به روستای متروکه و فاقد هر گونه امکانات کوچ کرده و اقدام به برپا کردن چند کپر کردند این در حالی بود که به هرگونه هشدار و حتی صحبت‌های مسئولان مبنی بر ضد عفونی کردن شهرک و در اختیار گذاشتن وسایل بهداشتی توجهی نکردند.
تا اینکه چند روز پیش سیل رخ داد و در پی  آن ؛ روستای مردوار متروکه که هیچ امکاناتی در آن نیست هم شاهد این بارندگی بوده است اما متأسفانه با انگیزه‌های نامعلوم  اخبار نادرستی در این زمینه منتشر شد  در حالی که همه اهالی دارای خانه و امکانات در شهرک اردوگاه هستند.
بخشدار چاه داد خدا در پاسخ به این سؤال که آیا فیلم منتشره در سایت‌ها سندی بر این ادعا نیست اظهار داشت: بله این فیلم درست است اما مربوط به روستای«جهول دره» است نه مردوار و همانطور که در خبرها منتشر شده یکی از نهادها  امدادرسانی کرده است و ربطی به روستای متروکه ندارد و متأسفانه این افراد بدون توجه به هشدارها و صحبت‌های مسئولان و به خواست خود کوچ کرده‌اند و اینگونه جلوه دادن نادرست واقعیت برای دسترسی به یکسری از امکانات یا هر انگیزه دیگری جای تأسف دارد.
در همین زمینه مدیر عامل هلال احمر استان کرمان هم در گفت و گو با «ایران» گفت: نقطه‌ای به نام مردوار در کرمان وجود ندارد تا بخواهیم نیروها را برای امدادرسانی به آنجا اعزام کنیم. وی افزود:  با وقوع سیل ما برای امدادرسانی حداقل چهار پرواز انجام دادیم که سعی کردیم به نقاطی که از طریق زمینی صعب‌العبور هستند و امکان امداد نیست از طریق هوایی کمک کنیم و جالب است که این منطقه در هیچ کدام از گزارش‌ها  برای اعزام نیروها نبود.
وی بیان کرد من فیلم را دیده‌ام و تعجب کردم چون حتماً اگر چنین منطقه‌ای بود و نیاز به امدادرسانی بود این وظیفه ما بود که اقدام کنیم و فرقی ندارد این مکان کجا باشد. بنابراین به نظر منطقی نمی‌رسد چنین فیلمی‌مربوط به آن منطقه باشد.
فرماندار جیرفت هم به خبرنگار ما گفت: روستای مردوار در نقطه مرزی است و یک روستای متروکه و خالی از سکنه است که نزدیک به ٣٠سال است کسی در آنجا زندگی نمی‌کند یعنی از دهه ٧٠  در تقسیم بندی جغرافیایی نیست.
ابوذر عطاپور افزود: ضمن اینکه در زمان وقوع سیل در این روستای متروکه سیلی رخ نداده است و اگر آبی جاری شده ناشی از سرزیرشدن رودخانه در آنجا بوده که آن هم در حریم رودخانه بوده است.

آسیب ۱۰ هزار کیلومتر از راه‌های کشور در سیل اخیر

‌معاون سازمان راهداری و حمل‌ و نقل جاده‌ای اعلام ‌کرد: وقوع سیل اخیر موجب بروز خسارات در ۹ هزار و ۹۳۴ کیلومتر از راه‌های کشور شد و ۸۸۶ دستگاه پل و ابنیه فنی جاده‌ها را تخریب کرد.
«رضا اکبری» معاون راهداری این سازمان با اشاره به اینکه سیل اخیر ۶۰۰ میلیارد تومان خسارت اولیه به جاده‌های کشور وارد کرده است، افزود: از ابتدای وقوع سیل در کشور، ۵۷۶ محور به طول ۹هزار و ۹۳۴  کیلومتر از شبکه جاده‌ای و راه‌های ارتباطی آسیب دیدند این درحالی است که ۱۹ استان درگیر سیل شدند و در۱۱ استان بیشترین خسارات وارده به راه‌ها وجود دارد. وی گفت: با تلاش و همت راهداران تاکنون بسیاری از راه‌های اصلی، شریانی و غیر شریانی آسیب دیده، بازگشایی شده است و اکنون تنها در محورهای شریانی شهداد- نهبندان، خرم آباد- پلدختر و خلخال- اسالم انسداد وجود دارد این در حالی است که محور غیر شریانی رودبار- کهنوج نیز در دست بازسازی و بازگشایی است. وی گفت: در حوزه راه‌های روستایی، تا کنون ۹۰۱ محور بازگشایی شده و بازگشایی ۴۵ محور باقیمانده نیز در دست اقدام است. معاون راهداری با اشاره به انسداد برخی از محور اصلی از جاده‌های کشور به دلیل مقابله با شیوع ویروس کرونا اظهار داشت: در برخی از استان‌ها مقامات محلی استانی و قضایی تصمیم به انسداد برخی از جاده‌ها برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا داشته‌اند که برای برخی از این محورها مسیر جایگزین در نظر گرفته شده است.
اکبری گفت: تعدادی از این مسیرها از داخل شهر می‌گذرد و مقامات محلی برای کاهش ارتباط مسافران با بومیان این شهرها اقدام به انسداد برخی از این جاده‌ها کرده‌اند اما تمام این مسیرهای مسدود شده برای بومیان باز است.

میترا جلیلی
خبرنگار
 در شرایطی که ویروس کرونا همه جهان را به وحشت انداخته فناوری همچنان کار خود را می کند و دراین میان هم قدم گذاشته و توانسته راهکارهایی را عرضه کند تا از طریق آن بتوان به نوعی بر این ویروس و راه های انتشار آن غلبه کرد هر چند بسیاری از این محصولات تکنولوژی سر از بازار کشورهای جهان سوم درنیاورده است اما  شاید سایه وحشت ویروس هایی همچون کرونا فعالین این حوزه را دست به کار تولید انبوه این اقلام فناورانه کند تا از طریق آن بتوان به راحتی از شیوع این گونه ویروس ها جلوگیری کرد. 
ضدعفونی هوشمندانه تلفن همراه
هرچند مقابله با ویروس کووید ۱۹از خود فرد آغاز می شود و شستن مداوم دست ها و لمس نکردن چشم، دهان و بینی و همچنین عدم شرکت در اجتماعات، پارک ها، میهمانی ها و پرهیز از هرگونه دید و بازدید بر کاهش میزان ابتلا به بیماری در سراسر جهان تأثیرگذار است اما در این میان وسایل هوشمند و فناورانه می توانند نقش کلیدی ایفا کنند. وسایلی که شاید در نگاه اول کاملاً معمولی به نظر برسند ولی تحقیقات نشان می دهد در اداره ها و خانه هایی که از این وسایل هوشمند استفاده شده، میزان ابتلا بسیار کمتر بوده است. البته هیچ یک از این وسایل تضمینی برای متوقف کردن انتشار ویروس محسوب نمی شوند با این حال از آنجا که می توانند به طور مستقیم ویروس یا باکتری احتمالی را بکشند یا احتمال و شانس تماس مردم با سطوح آلوده را به حداقل برسانند بسیار قابل تأمل هستند.تلفن‌های همراه یکی از وسایلی به شمار می رود که امروزه برای خبررسانی، تفریح و... مورد استفاده قرار می گیرد و حتی در این روزهای کرونایی وسیله ای لازم برای دید و بازدیدهای نوروزی، حل و فصل مسائل مربوط به کار و... به شمار می رود. اما بهتر است بدانید اگر به بهداشت این وسیله محبوب، بی توجهی کنید احتمال بیمار شدن شما بسیار بالاتر می رود چراکه نتیجه مطالعات گوناگون نشان می دهد تلفن  همراه ۱۰برابر آلوده تر از دستشویی‌ است. بنابراین توجه به بهداشت این وسیله پرکاربرد در روزهای کرونایی از اهمیت بالایی برخوردار است. برای ضدعفونی تلفن‌های همراه تاکنون راهکارهای متفاوتی ارائه شده ولی در همه این موارد احتمال خراب شدن تلفن همراه در درازمدت وجود دارد بویژه اگر گوشی شما ضد آب نباشد.ازسوی دیگر حتی اگر یک گوشه کوچک از تلفن همراهتان هم تمیز نشود ممکن است ویروس کرونا در همان گوشه کمین کرده باشد و به محض لمس آن با دست، همه تلاش هایتان بی نتیجه بماند و آلوده شوید. اما جایگزین این راهکارها چیست؟ یکی از بهترین راهکارها برای ضدعفونی کردن تلفن همراه استفاده از فناوری و کمک گرفتن از اشعه ماورای بنفش(UV) است. بهترین نمونه را می توان HoMedics UV-Clean Phone Sanitzer دانست و تنها کافی است تلفن همراه خود را در این وسیله قرار دهید تا با کمک اشعه ماورای بنفش، ۹۹.۹درصد باکتری ها و ویروس ها از بین بروند. کافی است هر طرف گوشی خود را به مدت ۳۰ثانیه در معرض اشعه ماورای بنفش قرار دهید تا این عوامل بیماری زا ازجمله کووید ۱۹ از بین برود. این وسیله همچنین بسیار کوچک و قابل حمل است و با هر بار شارژ می تواند تا ۷۰ بار گوشی را ضدعفونی کند و بدون واهمه از کرونا، از آن استفاده کنید.
خشکشویی خانگی هوشمند
در روزهای کرونایی جهان، بیشتر مردم علاقه چندانی ندارند که لباس هایشان را به خشکشویی ها بسپارند چراکه احتمال آلوده شدن لباس در مراحل مختلف شست و شو و حمل لباس وجود دارد. در این میان باز هم تکنولوژی به یاری بشر آمده و شاید بهترین راهکار فناورانه را بتوان خشکشویی خانگی سامسونگ با نام AirDresserدانست که مدت زمان زیادی از رونمایی از آن نمی گذرد اما طرفداران زیادی در جهان دارد. این خشکشویی خانگی که درست مانند یک کمد به چشم می آید و می توان آن را جزئی از دکور خانه دانست عملاً لباس ها را با بخار شست و شو می دهد و همه ویروس ها و باکتری ها را از بین می برد. گرمای بخار کاملاً برای از بین بردن ویروس کرونا کافی است و می تواند تا ۹۹.۹درصد ۴مدل ویروس از جمله آدنوویروس ها،آنفلوآنزا، ویروس هرپس و کروناویروس را از بین ببرد و یک گام بزرگ برای مقابله با کووید ۱۹ به شمار برود.
مقابله جاروبرقی روباتیک با کرونا
از آنجا که ویروس کووید ۱۹ سنگین است بر روی زمین جا خوش می کند به همین دلیل هم گفته می شود هرگز با کفش هایتان وارد خانه نشوید و حتماً آن را در بیرون از خانه قرار دهید. به هر حال کف خانه می تواند یکی از آلوده ترین مناطق باشد و باید حتماً ضدعفونی شود که البته کار چندان راحتی نیست. یکی از بهترین راهکارهای فناورانه برای این مورد، استفاده از جاروبرقی های روباتیکی است که کار ضدعفونی را نیز همزمان انجام می دهند و بهترین نمونه آن را می توان iRobot Braava دانست. این روبات کوچک علاوه بر جارو کشیدن و برداشتن همه ذرات از روی کفپوش های خانه، بلافاصله به دنبال آن، تی هم می کشد و با استفاده از مواد ضدعفونی کننده و سفیدکننده هرگونه لکه را نیز پاک می کند. این روبات هرگونه ذرات موجود روی زمین را برمی دارد و می تواند هرگونه باکتری یا ویروس ازجمله کووید ۱۹ را نیز از بین ببرد به همین دلیل هم برای مصرف خانگی و مراکز و اداره های بزرگ در روزهای کرونایی مناسب است. ازآنجا که این روبات بسیار کوچک است می تواند در همه نقاط حرکت کند و حتی گوشه ها و نقاطی که چندان در دسترس نیست را نیز تمیز و ضدعفونی کند. این روبات کوچک به سنسورهایی ویژه مجهز است پس با موانع موجود برخورد نمی کند و علاوه بر آن، پس از پایان کار به استند ویژه شارژ بازمی گردد و برای تمیزکاری و ضدعفونی بعدی آماده می شود.
جلوگیری ازتماس با دستگیره ها با قفل هوشمند
یکی دیگر از این وسایل، قفل های هوشمند درهای خانه است. دستگیره های در یکی از آلوده ترین نقاط برای ابتلا به بیماری کرونا محسوب می شوند و با توجه به این که قفل های هوشمند را می توان تنها با یک فرمان صوتی و با کمک دستیارهای صوتی مانند الکسا یا اکو و... باز کرد بنابراین میزان لمس دستگیره ها به صفر می رسد و به تبع آن، آلودگی دست هم بسیار کاهش می یابد. برخی کمپانی های سازنده این وسایل هوشمند پا را از این نیز فراتر گذاشته اند به عنوان مثال شرکت Kwikset از یک راهکار فناورانه با نام تکنولوژی Microban استفاده کرده و در تولید دستگیره های در و قفل های هوشمند از یک تکنولوژی ضد باکتری بهره گرفته است. عملاً روکش این دستگیره ها از جنس بسیار خاصی ساخته شده که می تواند عملاً باکتری ها را از بین ببرد و این خود یک گام بزرگ برای مقابله با اپیدمی های مختلف محسوب می شود. البته هرچند این تکنولوژی هنوز نتوانسته ویروس ها ازجمله کووید ۱۹ را از بین ببرد و تلاش ها برای پیشرفت در این زمینه ادامه دارد اما به هرحال عدم تماس دست با این دستگیره ها می تواند در کاهش ابتلا به بیماری کرونا در جهان تأثیرگذار باشد.
دستیارهای صوتی و شیر آب فناورانه
شست و شوی صحیح دست با آب و صابون یکی از راهکارهای اصلی برای پیشگیری از ابتلا به بیماری کروناست اما اگر مسائل بهداشتی رعایت نشود و شیر آب به ویروس آغشته باشد عملاً پس از شست و شوی دست و هنگام بستن شیر آب، باز هم ویروس را در خانه یا محل کار خود به گردش درمی آورید. اینجاست که باز هم تکنولوژی راهکاری فناورانه ارائه داده است. شیرهای آب هوشمند پاسخی مناسب به شرایط کنونی هستند چراکه بدون تماس دست، باز یا بسته می شوند.یکی از بهترین نمونه های این شیرهای آب فناورانه،U است که توسط کمپانی Moen طراحی و تولید شده است. این شیرهای آب را می توان با کمک اپلیکیشن ویژه ای در تلفن همراه تنظیم کرد تا تنها با یک فرمان صوتی باز یا بسته شوند. همچنین دمای آب را می توان با آن دستورات صوتی کم یا زیاد کرد. تنظیم میزان خروجی حجم آب از شیر آب نیز با دستورهای صوتی امکانپذیر است و به این ترتیب پس از شست و شوی دست در سرویس های بهداشتی اماکن عمومی، خانه و...احتمال آلودگی مجدد دست شما به دلیل لمس شیر آب برای بستن آن به صفر می رسد. هرچند با این شیر آب هوشمند نمی توانید هیچ ویروسی را بکشید اما می توانید میزان تماس با آن را بویژه در نقاط پرتردد و پرجمعیت به حداقل برسانید که خود موضوع مهمی در کنترل و پیشگیری از بیماری کرونا محسوب می شود.

گروه حوادث/  معاون دادستان از جمع آوری معتادان متجاهر در صورت موافقت مسئولان قضایی خبر داد. مهدی مهرانگیز، سرپرست دادسرای مبارزه با مواد مخدر تهران درباره احساس نا امنی مردم از حضور معتادان متجاهر در شهر گفت:  به دنبال انتشار فیلم هایی از  تجمع معتادان در تهران و خرید و فروش موادمخدر توسط آنها نگرانی و شکایت هایی از سوی مردم داشتیم که در صورت موافقت مسئولان قضایی اقدام هایی برای جمع آوری دوباره آنها خواهیم داشت.
 وی به باشگاه خبرنگاران گفت: پیش از به وجود آمدن بحث شیوع ویروس کرونا، به تمام کمپ های نگهداری و بازپروری معتادان متجاهر بخشنامه کردیم تا 5 هزار ظرفیت جدید برای نگهداری معتادان متجاهر در ایام نوروز ایجاد کنند اما با شیوع این بیماری وضعیت تغییر کرد.
معاون دادستان تهران یادآور شد: دغدغه‌هایی در شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر تهران وجود داشت که در صورت تداوم طرح جمع آوری معتادان و انتقال آنها به کمپ ها ممکن بود تبعاتی داشته باشد. بنابراین تصمیم گرفتیم معتادان متجاهری که 6 ماه نگهداری شده‌اند، ترخیص شوند و دستور جمع آوری جدید نیز صادر نشد.وی تصریح کرد: این معتادان چندین روز در سطح شهر بوده‌اند و احتمال ابتلای آنها به ویروس کرونا وجود دارد لذا جمع‌آوری آنها نیز باید با دقت صورت گیرد زیرا شاید ناقل ویروس باشند اما علائمی در آنها رؤیت  نشود و باید دید که آیا می‌توان ظرفیتی را برای قرنطینه آنها ایجاد کرد.
اقدام پلیس برای برخورد با معتادان رها شده در شهر
سرهنگ عبدالوهاب حسنوند، رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر تهران بزرگ نیز در این باره به «ایران»  گفت: موضوع تجمع معتادان متجاهر در شهر نه تنها دغدغه مردم بلکه دغدغه پلیس هم هست و به همین خاطر در جلسه ای که صبح شنبه در استانداری با حضور استاندار تهران و تمام مسئولان مربوطه داشتیم تصمیم جمعی بر این شد که تمام معتادان از سطح شهر جمع آوری شوند  و ما ظرفیت نگهداری حدود ۷۵۰۰ نفر را در مراکز  نگهداری معتادان داریم . البته تصمیمات  ما به نظر ستاد مقابله با بحران کرونا در کشور بر می گردد و قرار است یک پروتکل بهداشتی نیز از سوی وزارت بهداشت تهیه شود . همچنین  باید غیر از جمع آوری و ساماندهی معتادان متجاهر برای افرادی که دارای زخم های باز هستند و در شهر تردد دارند نیز تصمیماتی گرفته شود چرا که این افراد نیز پرخطر محسوب می شوند. 
وی درباره غربالگری معتادان نیز گفت : به طور قطع این افراد قبل از انتقال به مراکز غربالگری خواهند شد. حسنوند خاطرنشان کرد: در مرکز مهر سروش که زیر نظر پلیس مواد مخدر است هیچ موردی از ابتلا به کرونا نداشتیم و اگر در سایر مراکز نیز کار خود را به این روال انجام می‌دادند این اتفاق پیش نمی‌آمد کما اینکه در دیگر مراکز بازپروری ماده 15 و 16 نیز گزارشی از ابتلا به کرونا گزارش نشده است.
رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر تهران بزرگ ادامه داد: شکایت درباره حضور معتادان متجاهر در سطح شهر از طریق سامانه 110 و 197 به پلیس مبارزه مواد مخدر و فرماندهی انتظامی ارجاع می‌شود و در جریان شکایت ها هستیم.
اطلاعیه ستاد مبارزه با مواد مخدر
ستاد مبارزه با موادمخدر نیز درباره لغو موقت جمع‌آوری و ساماندهی معتادان متجاهر اطلاعیه‌ای صادر کرد.
در این اطلاعیه آمده است: ستاد مبارزه با موادمخدر با کمک و همراهی دستگاه‌های مقابله‌ای و درمانی عضو خود، در یک سال و نیم گذشته و بویژه ایام نوروز، به‌صورت مستمر، طرح های جمع‌آوری و ساماندهی معتادان متجاهر را در دست اقدام داشت که در حد قابل توجهی مناطق آلوده پاک‌سازی و در وضعیت مطلوبی قرار گرفته بودند.
با توجه به شیوع ویروس کرونا در سطح کشور و طبق مصوبه کمیته درمان به ریاست معاون  وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مقرر شد تا زمان رفع شرایط بحران و اضطرار، اجرای این طرح به تعویق بیفتد.بنابراین به اطلاع می‌رساند ستاد مبارزه با مواد مخدر و شوراهای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان های سراسر کشور، در این رابطه تابع تصمیمات وزارت بهداشت و ستاد مقابله با کرونا هستند.
شایان ذکر است در این زمینه، جلساتی در حال برگزاری است و چنانچه هر گونه تصمیم جدیدی درباره این طرح، ابلاغ شود، ستاد و شوراها نیز ملزم به رعایت آن خواهند بود.