بیانیه هیأت داوران نخستین جشنواره انتخاب آثار برتر « ایران »
میوه چینی از یک نهال 25 ساله
بهنام خدای قلم و آگاهی
«ایران» دیروز، آن روزها /آنهنگام که ارادهها برای راهاندازی رسانهای بالنده و گزارشی- با نام ملی «ایران»- متمرکز شد و برکشید؛ کمتر کسی میپنداشت که امروز در ربع قرن از حیاتش، گردهم آییم تا در جشنوارهای رسانهای، آثار و ثمراتش را به داوری بنشینیم. آری! چه موها که در این سالها و در میانه طبقات این ساختمان، سپید شد و چه حرکتهایی که ساخته شد و بهسامان رسید؛ «ایدهای نو» سبب همه این تحول بود. ایده آمیختن سه نسل در کنار یکدیگر برای به پا داشتنِ «ایرانی متفاوت».
«ایران» امروز؛ این روزها/ درخت «آگاهی» را کاشتن و دفاع از هویت رسانه- یعنی «آزادی بیان»- هزینه بردار است. راهی که بهدشواری طی میشود؛ بهسختی شکل میگیرد؛ موانعش، حرکت«ایران» را گاه کُند میکند، اما در تاریخ مطبوعات میماند؛ برای نسلهای بعدی که «این روزها» را سخت قضاوت خواهند کرد. بویژه قضاوت برای همه تلاشهای مثبت و آگاهی بخش از یک سو و سنگاندازیهای مکرر و هزینهساز از دیگر سو. راستی! اگر کوتاه بیاییم فردا سختتر از حد تصورِ امروز، محاکمه و قضاوت نخواهیم شد؟
«ایران» فردا، روزهای روز شاید!/ جشنواره رسانهای «ایران»، برای نخستین بار کوشید تا سنگ بنایی را فرا دید همه اهالی رسانه بنیان نهد. یادآوری کند که ما پیش از شما خود را به «محکمه و داوری» سپردهایم. نه تنها داوری آثار و ثمراتِ این رسانه- که بالاتر- سیاستها، روشها و دیدگاهها نیز!
جشنوارهای که در رشتههای مختلف از نقاط قوت و کاستی برخوردار بود و البته داوریها این را برای همه ما ترسیم ساخت.
داوریها -آن هم- در دو سطح کارشناسی و سپس داوری فینال، متشکل از بهترینها و حرفهایترین استادان روزنامهنگاری امروز ایران.
گفتنی است بیشاز 850 اثر در معرض داوری قرار گرفت که بیشترین تعداد مربوط به بخشهای گفتوگو و گزارش بود؛ و کمترین تعداد مربوط به عکس و تیتر.
با نگاه تحلیلی به سه زاویه پیش گفته، نکاتی به نظر میرسد که به شرح فهرست زیر تقدیم حضور است:
1- رشته خبر و گزارش خبری: بپذیریم که بلای «وی گفت- وی افزود» پروسه تولید را از پا در میآورد. آثار این رشته با وجود ضعفها در زمینه تولید خبر، امیدهای اندک را در عرصه گزارش خبری زنده کرد، اما توقعات هیأت داوران در هر دو سطح را برآورده نساخت.
2- رشته گزارش و پرونده: روزنامهای که با روش «خبری، گزارشی» در ربع قرن پیش بنیان نهاده شد، گزارشها در هر 3 بخش توصیفی- تحلیلی- تحقیقی از یک سو و رشته پرونده از دیگر سو، بهتناسب ماهیت بنیادین روزنامه ایران، انتظار بیشتری میرفت. آثار این رشته «پر ملات» بود و «پر تعداد». این خود، نشان بسیار مثبتی است، اما همه سخن در این دو رشته، به «پرداختها» است که آن ملاتها را جذاب و دلنشینتر از آثار کنونی کند.
3- رشته گفتوگو و میزگرد: آثار این رشته مانند بسیاری از جشنوارهها، خوش درخشید و انکار هم نمیتوان کرد که تأثیر فضای وب- دوری از متن و رفتن به سمت صدا و در آینده به سمت تصویر- گفتوگو محوری را بیش از پیش توسعه داده و میدهد.
4- رشته مقاله و نقد و رشته یادداشت: شاید بهمیزانی که مقالهها ونقدها، مناسب ظاهر شدند، یادداشتها در این حد نبودند. با وجود این، رضایت نسبی هیأت داوران را بههمراه داشت؛ با این امید که «رضایت حرفهای و مطلوب ایشان» در جشنوارههای بعدی رسانه «ایران»، فراهم شود.
5- رشته تیتر: جان کلام را، با تیتر بیان میکنیم، بهگونهای که گاه اصطلاحاً مخاطبان را میخکوب کند. مهمترین«فکت خبری» یا «سوژه محورِ» اثر. با نگاه به این نکته تیترهای داوری شده، با وجود خلاقیتها، هنوز با ایدهآلها فاصله داشت که امید میرود در مسیر آتی، جان بیشتری بگیرد.
6- رشتههای مکمل: عکس، اینفوگرافی، پادکست و کلیپها: هیأت داوران از آثار این رشتهها در شرایطی که جهان وب مخاطبان را «ساده پسند» و «تصویرمحور» کرده است، ابراز نارضایتی میکند. آثاری که نشان داد از بنمایههای مناسبی برخوردار است، اما سطح رسانه ایران گاه بالاتر از تولید و ساخت و ارائه این آثار مینماید.
در پایان هیأت داوران بابت نگاه سختگیرانه خویش بهدلیل جایگاه والای رسانه «ایران» پوزش میطلبد؛ از دست اندرکاران و مدیران این مجموعه جناب مهندس شفیعی و سردبیر آن جناب جواد دلیری قدردانی مینماید و از حضرت دوست تمنا دارد تا بهترینها برای روزنامهنگاران و کارکنان این رسانه، در جشنوارههای بعدی رقم بخورد تا در داوریهای آینده، سرفراز و مدافع واقعی آزادی بیان جلوه گر شود، چنین بادا!
محمدمهدی فرقانی- علیاکبر قاضیزاده- فریدون صدیقی- مجید رضاییان- یونس شکرخواه- حسن نمک دوست- احمد توکلی- سیفالله صمدیان- مسعود شجاعی طباطبایی
برگزیدگان نخستین جشنواره آثار برتر مؤسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
خبر و گزارش خبری/ لوح یادبود و جایزه نقدی بهعنوان اثر شایسته تقدیر برای سرکار خانم مرجان قندی برای گزارش خبری:
روزهای روشن آثار مکتوب دفاع مقدس
لوح تقدیر و جایزه نقدی بهعنوان رتبه سوم خبر و گزارش خبری به سرکار خانم مرجان همایونی برای گزارش خبری: قتل در آپارتمان 2701
لوح تقدیر و جایزه نقدی بهعنوان رتبه دوم خبر و گزارش خبری به سرکار خانم عطیه لباف برای گزارش خبری: منوی فروش مرزی سوخت متنوع میشود
تندیس جشنواره، لوح تقدیر و جایزه ویژه نقدی بهعنوان رتبه نخست خبر و گزارش خبری تعلق میگیرد به سرکار خانم حمیده امینی فرد برای گزارش خبری: اجاره پیاده رو به دستفروشان؛ هر موزاییک 50 هزارتومان
گزارش/ با احترام به گزارشهای:
«اوز؛ پناهگاه آب» و «13 کیلومتر نحس» از جناب آقای محمد مطلق و نیز «محصورشدگان زاگرس»، «مارها از سقف آویزان میشوند و با ما درس میخوانند» و «بیباری کمرمان را خم کرد» از جناب آقای حمید حاجی پور
لوح یادبود و جایزه نقدی بهعنوان اثر شایسته تقدیر گزارش برای سرکار خانم یاسمن صادق شیرازی برای: شش هزار خودکشی با اورژانس اجتماعی ناکام ماند
لوح تقدیر و جایزه نقدی برای رتبه سوم مشترک گزارش به سرکارخانم ترانه بنی یعقوب برای گزارش: لحظهای که چهره زندگی سوخت
و سرکار خانم ریحانه یاسینی برای گزارش: افشای مافیای گوشت
لوح تقدیر و جایزه ویژه بهعنوان رتبه دوم مشترک گزارش به سرکارخانم فریبا خان احمدی برای گزارش: کاسبی با فروش کارتهای جعلی سلامت و جناب آقای محمد معصومیان برای گزارش: ثریا در آتش
تندیس جشنواره، لوح تقدیر و جایزه ویژه نقدی بهعنوان رتبه نخست گزارش تعلق میگیرد به سرکار خانم مریم طالشی برای گزارش: درِ خانهها را گل گرفتند و رفتند
گفتوگو و میزگرد/ لوح تقدیر و جایزه نقدی بهعنوان رتبه سوم گفتوگو به آقای احسان بداغی برای گفتوگو با مهدی نیکدل با تیتر: ناگفتههایی از صندوق ذخیره فرهنگیان
لوح تقدیر و جایزه ویژه بهعنوان رتبه دوم گفتوگو به سرکار خانم بهناز عابدی برای گفتوگو با عباسعلی کدخدایی با تیتر: شورای نگهبانیها قرنطینه شوند
تندیس جشنواره، لوح تقدیر و جایزه ویژه نقدی بهعنوان رتبه نخست گفتوگو تعلق میگیرد به آقای مرتضی گلپور برای میزگرد عباس عبدی، حمیدرضا جلاییپور و امیرمحبیان با تیتر: اولویت روحانی، تقویت ارتباط با بدنه اجتماعی
یادداشت و سرمقاله/ با احترام ویژه به جناب آقای مهندس عباس عبدی و جناب آقای دکتر محمد فاضلی به خاطر مشارکت مستمر و مسئولانه در نگارش یادداشتهای متعدد در روزنامه ایران
لوح تقدیر و جایزه نقدی بهعنوان رتبه دوم یادداشت به جناب آقای سعید زارع برای یادداشت: اقلیت خودتی!
تندیس جشنواره، لوح تقدیر و جایزه ویژه نقدی بهعنوان رتبه نخست یادداشت تعلق میگیرد به سرکار خانم مریم سالاری برای یادداشت: مذاکره؛ دیپلماسی یا مقاومت
نقد و مقاله/ لوح تقدیر برای رتبه سوم به جناب آقای مجید بجنوردی برای مقاله : قهرمان یا ضدقهرمان؟
لوح تقدیر برای رتبه دوم به جناب آقای بهرام کیانی برای مقاله
یک اظهارنظر شخصی و هزاران توجیه
تندیس جشنواره و لوح تقدیر بهعنوان رتبه نخست تعلق میگیرد به جناب آقای محمدتقی قزلسفلی برای مقاله: مبانی اعتدالگرایی در فلسفه سیاسی
پرونده/ با احترام به پرونده «برندکشی» از سرکار خانم ریحانه یاسینی
لوح تقدیر و جایزه نقدی بهعنوان رتبه سوم پرونده به سرکار خانم مریم شهبازی برای پرونده پاسداشت استاد محمدعلی موحد با تیتر: زائر فروتن معبد دانایی
لوح تقدیر و جایزه نقدی بهعنوان رتبه دوم پرونده به سرکار خانم زهرا کشوری برای پرونده میناب با تیتر: فروچالهها در دشت میناب
تندیس جشنواره، لوح تقدیر و جایزه ویژه نقدی بهعنوان رتبه نخست پرونده تعلق میگیرد به جناب آقای محمد مطلق برای پرونده خشکسالی با تیتر: روایتهای چهارگانه آب و تشنگی از اصفهان، چهارمحال و بختیاری، یزد و کرمان
تیتر/ با احترام به تیتر «خاکسپاری در آب» از محمد معصومیان
و تیتر «من که نان از عمل ریش خورم» از مریم طالشی
تندیس جشنواره لوح تقدیرو جایزه ویژه نقدی بهعنوان رتبه نخست تیتر تعلق میگیرد به سرکار خانم فرناز حسنعلیزاده برای تیتر: بدمستی با «می» با روتیتر تکمیلی:درخواست رأیگیری درباره عدم اعتماد به نخستوزیر بریتانیا
عکس/ لوح تقدیر و جایزه نقدی بهعنوان رتبه سوم عکس به جناب آقای سجاد صفری برای گزارش تصویری: زیستن با طبیعت در قرن بیست و یکم
لوح تقدیر و جایزه نقدی بهعنوان رتبه دوم عکس به جناب آقای آذین حقیقی برای گزارش تصویری: معماری حیرت انگیز بر کرانه کویر
تندیس جشنواره، لوح تقدیر و جایزه ویژه نقدی بهعنوان رتبه نخست عکس تعلق میگیرد به جناب آقای ابوالفضل نسایی برای دو گزارش تصویری: یک روز از 120 روز
سیل گمیشان
صفحه آرایی/ لوح تقدیر ویژه و جایزه نقدی به جناب آقای محمد عباسپور برای فعالیت مستمر و مسئولانه در بخش گرافیک و تهیه اینفوگرافی
طرح و کاریکاتور/ لوح یادبود به همراه جایزه نقدی بهعنوان اثر شایسته تقدیر طرح به سرکار خانم منصوره دهقانی برای: آلودگی هوا و تعطیلی مدارس
لوح تقدیر و جایزه نقدی بهعنوان رتبه سوم طرح به جناب آقای مهدی عزیزی برای: چسبندگی مسئولان به میزهایشان
لوح تقدیر و جایزه نقدی بهعنوان رتبه دوم طرح به جناب آقای حمید صوفی برای: ترامپ؛ ضامن آماده جنگ جهان
تندیس جشنواره، لوح تقدیر و جایزه ویژه نقدی بهعنوان رتبه نخست طرح تعلق میگیرد به جناب آقای هانی انصاری برای: کولبران در اندیشه نان
چند رسانهای/ لوح یادبود به همراه جایزه نقدی بهعنوان اثر شایسته تقدیر به جناب آقای سهیل سراییان برای تولید دو پادکست: کودک همسری به نویسندگی ترانه بنی یعقوب و رادیوک به نویسندگی مریم طالشی
لوح تقدیر و جایزه نقدی بهعنوان رتبه سوم فیلم به سرکار خانم سهیلا نوری برای: مادری از جنس باران
لوح تقدیر و جایزه نقدی بهعنوان رتبه دوم فیلم به خانمها هدی هاشمی و حمیده امینی فرد برای: روایت سحرهای سرد زنان شاطر
تندیس جشنواره، لوح تقدیر و جایزه ویژه نقدی بهعنوان رتبه نخست فیلم تعلق میگیرد به جناب آقای حمیدرضا حاجیپور برای: مافیای قاچاق سوخت در سیستان
هیأت داوران از آقایان محمد روزنامه چی، اسماعیل منفرد، بهراد صاحبقرانی و سرکار خانم دنیا اصغرزاده بهعنوان تصویربردار و تدوینکننده این فیلمها تشکر ویژه دارد.